Proverbs 21
1 As a rush of water, so is the king's heart in God's hand: he turns it wherever he may desire to point out.
Падишаһниң көңли ериқлардики судәк Пәрвәрдигарниң қолидидур; [Пәрвәрдигар] қәйәргә тоғрилиса, шу тәрәпкә маңиду.
2 Every man seems to himself righteous; but the Lord directs the hearts.
Инсан өзиниң һәммә қилған ишини тоғра дәп биләр; Лекин Пәрвәрдигар қәлбдики нийәтләрни таразиға селип тартип көрәр.
3 To do justly and to speak truth, are more pleasing to God than the blood of sacrifices.
Пәрвәрдигарниң нәзиридә, Һәққанийлиқ билән адаләт жүргүзүш қурбанлиқ қилиштин әвзәлдур.
4 A high-minded man is stout-hearted in [his] pride; and the lamp of the wicked is sin.
Тәкәббур көзләр, мәғрур қәлб, яманларниң чириғи — һәммиси гунадур.
Әстайидил кишиләрниң ойлири уларни пәқәт баяшатлиққа йетәкләр; Чечилаңғуларниң ойлири болса, уларни пәқәт йоқсузлуққила йетәкләр.
6 He that gathers treasures with a lying tongue pursues vanity [on] to the snares of death.
Яғлима тил билән еришкән байлиқлар, Өлүмни издәп жүргәнләр қоғлап жүргән бир түтүнла, халас.
7 Destruction shall lodge with the ungodly; for they refuse to do justly.
Яманларниң залимлиғи өзлирини чирмивалар; Чүнки улар адаләт йолида меңишни рәт қилған.
8 To the froward God sends froward ways; for his works are pure and right.
Җинайәткар маңидиған йол наһайити әгирдур; Сап дил адәмниң һәрикити түптүздур.
9 [It is] better to dwell in a corner on the house-top, than in plastered [rooms] with unrighteousness, and in an open house.
Соқушқақ хотун билән [азадә] өйдә биллә турғандин көрә, Өгүзниң бир булуңида [ялғуз] йетип қопқан яхши.
10 The soul of the ungodly shall not be pitied by any man.
Яман кишиниң көңли яманлиққила һерисмәндур; У йеқиниғиму шапаәт көрсәтмәс.
11 When an intemperate man is punished the simple becomes wiser: and a wise man understanding will receive knowledge.
Һакавурниң җазаға тартилиши, билимсизгә ибрәт болар; Дана киши қобул қилған несиһәтләрдин техиму көп билим алар.
12 A righteous man understands the hearts of the ungodly: and despises the ungodly for their wickedness.
Һәққаний Болғучи яманниң өйини көзләр; У һаман яманларни яманлиққа қоюп жиқитар.
13 He that stops his ears from hearing the poor, himself also shall cry, and there shall be none to hear [him].
Мискинләрниң налисиға қулиқини йопутуп кари болмиғучи, Ахири өзи пәряд көтирәр, Бирақ һеч ким пәрва қилмас.
14 A secret gift calms anger: but he that forbears to give stirs up strong wrath.
Йошурун соғат ғәзәпни басар; Йәң ичидә берилгән пара қәһр-ғәзәпни пәсәйтәр.
15 [It is] the joy of the righteous to do judgement: but a holy [man] is abominable with evil-doers.
Адаләтни беҗа кәлтүрүш һәққанийларниң хошаллиғидур, Бирақ яманлиқ қилғучиларға вәһимидур.
16 A man that wanders out of the way of righteousness, shall rest in the congregation of giants.
Һекмәт йолидин езип кәткән киши, Әрваһларниң җамаити ичидикиләрдин болуп қалар.
17 A poor man loves mirth, loving wine and oil in abundance;
Тамашәға берилгән киши намрат қалар; Яғ чайнашқа, шарап ичишкә амрақ бейимас.
18 and a transgressor is the abomination of a righteous man.
Яман адәм һәққаний адәм үчүн гөрү пулиниң орнида қалар; [Езилгән] дурусларниң орниға ипласлар қалар.
19 [It is] better to dwell in a wilderness than with a quarrelsome and talkative and passionate woman.
Соқушқақ вә териккәк аял билән ортақ турғандин, Чөл-баяванда ялғуз яшиған яхшидур.
20 A desirable treasure will rest on the mouth of the wise; but foolish men will swallow it up.
Ақиланиниң өйидә байлиқ бар, зәйтун май бар; Бирақ ахмақлар тапқинини уттурлуқ бузуп-чачар.
21 The way of righteousness and mercy will find life and glory.
Һәққанийәт, меһриванлиқни издигүчи адәм, Һаят, һәққанийәт вә иззәт-һөрмәткә еришәр.
22 A wise man assaults strong cities, and demolishes the fortress in which the ungodly trusted.
Дана киши күчлүкләр шәһириниң сепилиға ямишар, Уларниң таянчи болған қорғинини ғулитар.
23 He that keeps his mouth and his tongue keeps his soul from trouble.
Өз тилиға, ағзиға егә болған киши, Җенини аваричиликләрдин сақлап қалар.
24 A bold and self-willed and insolent [man] is called a pest: and he that remembers injuries is a transgressor.
Чоңчилиқ қилғанлар, «Һакавур», «һали чоң», «мазақчи» атилар.
25 Desires kill the sluggard; for his hands do not choose to do anything.
Һорун киши өз нәпсидин һалак болар, Чүнки униң қоли ишқа бармас;
26 An ungodly man entertains evil desires all the day: but the righteous is unsparingly merciful and compassionate.
Нәпси яман болуп у күн бойи тама қилип жүрәр; Бирақ һәққаний адәм һеч немини айимай сәдиқә қилар.
27 The sacrifices of the ungodly are abomination to the Lord, for they offer them wickedly.
Яман адәмниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Рәзил ғәрәздә әпкелингән болса техиму шундақтур!
28 A false witness shall perish; but an obedient man will speak cautiously.
Ялған гувалиқ қилғучи һалак болар; Әйни әһвални аңлап сөзлигән кишиниң сөзи әбәткичә ақар.
29 An ungodly man impudently withstands with his face; but the upright man himself understands his ways.
Яман адәм йүзини қелин қилар; Дурус киши йолини ойлап пухта басар.
30 There is no wisdom, there is no courage, there is no counsel against the ungodly.
Пәрвәрдигарға қарши туралайдиған һеч қандақ даналиқ, әқил-парасәт яки тәдбир йоқтур.
31 A horse is prepared for the day of battle; but help is of the Lord.
Атлар җәң күни үчүн тәйяр қилинған болсиму, Бирақ ғәлибә-ниҗат пәқәт Пәрвәрдигардиндур.
