Proverbs 12

1 He that loves instruction loves sense, but he that hates reproofs is a fool.

Ti siasinoman a mangay-ayat iti panangdisiplina ket ay-ayatenna met ti pannakaammo, ngem ti tao a kagurgurana ti pannakatubngar ket nengneng.

2 He that has found favour with the Lord [is made] better; but a transgressor shall be passed over in silence.

Pabpaboran ni Yahweh ti tao a naimbag, ngem dusdusaenna ti tao nga agpangpanggep iti dakes.

3 A man shall not prosper by wickedness; but the roots of the righteous shall not be taken up.

Saan a mapatibker ti maysa a tao babaen iti kinadangkes, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket saan a maparut.

4 A virtuous woman is a crown to her husband; but as a worm in wood, so a bad woman destroys her husband.

Ti asawa a babai a naimbag ket maiyarig a balangat ti asawana, ngem ti babai a mangipapaay iti pakaibabainan ket kasla sakit a mangrunot kadagiti tultulangna.

5 The thoughts of the righteous [are true] judgments; but ungodly men devise deceits.

Dagiti panggep dagiti agar-aramid iti umno ket nalinteg, ngem ti pammagbaga dagiti nadangkes ket makaallilaw.

6 The words of ungodly men are crafty; but the mouth of the upright shall deliver them.

Ti sasao dagiti nadangkes a tattao ket maiyarig iti maysa a panangsaneb a mangur-uray iti gundaway a pumatay, ngem ti sasao dagiti nalinteg ket pagtalinaedenna ida a natalged.

7 When the ungodly is overthrown, he vanishes away; but the houses of the just remain.

Dagiti nadangkes a tattao ket naparmeken ket awandan, ngem ti balay dagiti agar-aramid iti umno ket nakatakder latta.

8 The mouth of an understanding [man] is praised by a man; but he that is dull of heart is had in derision.

Maidaydayaw ti maysa a tao babaen iti kaadu ti kinasirib nga adda kenkuana, ngem mauy-uyaw ti tao a ballikug ti pilpilienna.

9 Better is a man in dishonour serving himself, than one honouring himself and wanting bread.

Nasaysayaat ti maaddaan iti saan unay a napateg a saad— ti laeng panagbalin nga adipen—ngem iti agpalastogka maipapan iti kinapategmo ngem awan met taraonmo.

10 A righteous man has pity for the lives of his cattle; but the bowels of the ungodly are unmerciful.

Ti tao nga agar-aramid iti umno ket kailalaanna ti kasapulan ti ayupna, ngem uray pay ti asi ti nadangkes ket agbalin a nadawel.

11 He that tills his own land shall be satisfied with bread; but they that pursue vanities are void of understanding. He that enjoys himself in banquets of wine, shall leave dishonour in his own strong holds.

Ti tao a mangtrabtrabaho iti dagana ket maaddaan iti nawadwad a taraon, ngem ti mangkamkamat iti awan serserbina a panggep ket awan nakemna.

12 The desires of the ungodly are evil; but the roots of the godly are firmly set.

Tartarigagayan dagiti nadangkes a tattao ti tinakaw dagiti dakes a tattao manipud kadagiti sabali, ngem ti bunga dagiti agar-aramid iti umno ket aggapu met laeng kadagiti bagbagida.

13 For the sin of [his] lips a sinner falls into snare; but a righteous man escapes from them. He whose looks are gentle shall be pitied, but he that contends in the gates will afflict souls.

Ti dakes a tao ket napalab-ogan babaen iti nadangkes a panagsasaona, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket makalisida iti riribuk.

14 The soul of a man shall be filled with good from the fruits of his mouth; and the recompence of his lips shall be given to him.

Mapunno iti nasasayaat a banbanag ti maysa a tao manipud iti bunga dagiti sasaona, a kas iti panangungona kenkuana dagiti ar-aramiden dagiti imana.

15 The ways of fools are right in their own eyes; but a wise man hearkens to counsels.

Ti wagas ti maag nalinteg kadagiti bukodna a mata, ngem ti masirib a tao dumdumngeg iti pammagbaga.

16 A fool declares his wrath the same day; but a prudent man hides his own disgrace.

Maminpinsan nga ipakpakita ti maag ti ungetna, ngem nasirib ti di mangikankano iti panangpabainda kenkuana.

17 A righteous man declares the open truth; but an unjust witness is deceitful.

Ti agsasao iti kinapudno ibagbagana ti umno, ngem ti palso a saksi agibagbaga iti inuulbod.

18 Some wound as they speak, [like] swords; but the tongues of the wise heal.

Dagiti sasao ti darasudos nga agsasao ket kasla pannakaiduyok ti kampilan, ngem ti dila ti masirib mangipapaay iti pannakapaimbag.

19 True lips establish testimony; but a hasty witness has an unjust tongue.

Dagiti napudno a bibig ket agpaut iti agnanayon, ngem ti agul-ulbod a dila ket apagdarikmat laeng.

20 [There is] deceit in the heart of him that imagines evil; but they that love peace shall rejoice.

Adda panangallilaw kadagiti puso dagiti agpangpanggep nga agaramid iti dakes, ngem dumteng ti rag-o kadagiti mangibalbalakd iti talna.

21 No injustice will please a just man; but the ungodly will be filled with mischief.

Awan sakit a dumteng kadagiti agar-aramid iti umno, ngem napnoan iti rigat dagiti nadangkes a tattao.

22 Lying lips are a abomination to the Lord; but he that deals faithfully is accepted with him.

Kagurgura ni Yahweh dagiti ulbod a bibig, ngem pakaragsakanna dagiti agbiag a sipupudno.

23 An understanding man is a throne of wisdom; but the heart of fools shall meet with curses.

Ilemlemmeng ti manakem a tao ti kinalaingna, ngem agpukpukkaw iti minamaag ti puso dagiti maag.

24 The hand of chosen men shall easily obtain rule; but the deceitful shall be for a prey.

Agturay dagiti nagaget a tattao, ngem mapilitan nga agtrabaho dagiti nasadut a tattao.

25 A terrible word troubles the heart of a righteous man; but a good message rejoices him.

Ti panagdandanag ti puso ti maysa a tao ti mangpababa kenkuana, ngem ti nasayaat a sao ti mangparparagsak kenkuana.

26 A just arbitrator shall be his own friend; but mischief shall pursue sinners; and the way of ungodly men shall lead them astray.

Ti tao a mangar-aramid iti umno ket maysa a tarabay iti gayyemna, ngem ti wagas dagiti nadangkes iti mangiyaw-awan kadakuada.

27 A deceitful man shall catch no game; but a blameless man is a precious possession.

Saan a maituntuno dagiti nasadut a tattao dagiti naanupanda, ngem makagun-odto iti napapateg a kinabaknang ti nagaget a tao.

28 In the ways of righteousness is life; but the ways of those that remember injuries [lead] to death.

Makasarak iti biag dagiti magna iti umno a dalan, ken awan ti ipapatay iti pagnaanna.