Proverbs 1
1 The wise sayings of Solomon, the son of David, king of Israel.
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
2 To have knowledge of wise teaching; to be clear about the words of reason:
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
3 To be trained in the ways of wisdom, in righteousness and judging truly and straight behaviour:
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
4 To make the simple-minded sharp, and to give the young man knowledge, and serious purpose:
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
5 (The wise man, hearing, will get greater learning, and the acts of the man of good sense will be wisely guided: )
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
6 To get the sense of wise sayings and secrets, and of the words of the wise and their dark sayings.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
7 The fear of the Lord is the start of knowledge: but the foolish have no use for wisdom and teaching.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
8 My son, give ear to the training of your father, and do not give up the teaching of your mother:
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
9 For they will be a crown of grace for your head, and chain-ornaments about your neck.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
10 My son, if sinners would take you out of the right way, do not go with them.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
11 If they say, Come with us; let us make designs against the good, waiting secretly for the upright, without cause;
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
12 Let us overcome them living, like the underworld, and in their strength, as those who go down to death; (Sheol h7585)
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon; (Sheol h7585)
13 Goods of great price will be ours, our houses will be full of wealth;
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
14 Take your chance with us, and we will all have one money-bag:
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
15 My son, do not go with them; keep your feet from their ways:
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
16 For their feet are running after evil, and they are quick to take a man's life.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
17 Truly, to no purpose is the net stretched out before the eyes of the bird:
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
18 And they are secretly waiting for their blood and making ready destruction for themselves.
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
19 Such is the fate of everyone who goes in search of profit; it takes away the life of its owners.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
20 Wisdom is crying out in the street; her voice is loud in the open places;
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
21 Her words are sounding in the meeting-places, and in the doorways of the town:
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
22 How long, you simple ones, will foolish things be dear to you? and pride a delight to the haters of authority? how long will the foolish go on hating knowledge?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
23 Be turned again by my sharp words: see, I will send the flow of my spirit on you, and make my words clear to you.
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
24 Because your ears were shut to my voice; no one gave attention to my out-stretched hand;
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
25 You were not controlled by my guiding, and would have nothing to do with my sharp words:
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
26 So in the day of your trouble I will be laughing; I will make sport of your fear;
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
27 When your fear comes on you like a storm, and your trouble like a rushing wind; when pain and sorrow come on you.
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
28 Then I will give no answer to their cries; searching for me early, they will not see me:
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
29 For they were haters of knowledge, and did not give their hearts to the fear of the Lord:
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
30 They had no desire for my teaching, and my words of protest were as nothing to them.
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
31 So the fruit of their way will be their food, and with the designs of their hearts they will be made full.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
32 For the turning back of the simple from teaching will be the cause of their death, and the peace of the foolish will be their destruction.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
33 But whoever gives ear to me will take his rest safely, living in peace without fear of evil.
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
