Proverbs 3
1 My son, keep my teaching in your memory, and my rules in your heart:
И оғлум, тәлимимни унтума, Дегәнлиримни һемишә көңлүңдә чиң тут.
2 For they will give you increase of days, years of life, and peace.
Чүнки у саңа бәрикәтлик күнләр, узун өмүр вә хатирҗәмлик қошуп бериду.
3 Let not mercy and good faith go from you; let them be hanging round your neck, recorded on your heart;
Меһриван вә һәқ-сәмимий болуштин ваз кәчмә, Буларни бойнуңға есивал, Қәлбиңгә пүтивал.
4 So you will have grace and a good name in the eyes of God and men.
Шундақ қилғанда Худа вә бәндиләрниң нәзиридә илтипатқа лайиқ болисән, данишмән һесаплинисән.
5 Put all your hope in God, not looking to your reason for support.
Өз әқлиңгә таянмай, Пәрвәрдигарға чин қәлбиң билән таянғин;
6 In all your ways give ear to him, and he will make straight your footsteps.
Қандақла иш қилсаң, Пәрвәрдигарни тонушқа интил; У саңа тоғра йолларни көрситиду.
7 Put no high value on your wisdom: let the fear of the Lord be before you, and keep yourself from evil:
Өзүңни әқиллиқ санима; Пәрвәрдигардин әйминип, яманлиқтин жирақ бол.
8 This will give strength to your flesh, and new life to your bones.
Шундақ қилғиниңда, бу ишлар дәрдиңгә дәрман, Устиханлириңға илик болиду.
9 Give honour to the Lord with your wealth, and with the first-fruits of all your increase:
Пәрвәрдигарниң һөрмитини қилип мал-дунияйиңдин һәдийәләрни сунғин, Етизиңдин тунҗа чиққан мәһсулатлириңдин Униңға атиғин;
10 So your store-houses will be full of grain, and your vessels overflowing with new wine.
Шундақ қилғиниңда, амбарлириң ашлиққа толуп ташиду, Шарап көлчәклириңдә йеңи шарап ешип-тешип туриду.
11 My son, do not make your heart hard against the Lord's teaching; do not be made angry by his training:
И оғлум, Пәрвәрдигарниң тәрбийисигә бепәрвалиқ қилма, Униң тәнбиһидин бәзмә.
12 For to those who are dear to him the Lord says sharp words, and makes the son in whom he has delight undergo pain.
Чүнки, ата әзиз көргән оғлиға тәнбиһ-тәрбийә бәргәндәк, Пәрвәрдигар кимни сөйгән болса униңға тәнбиһ-тәрбийә бериду.
13 Happy is the man who makes discovery of wisdom, and he who gets knowledge.
Даналиққа муйәссәр болған киши, Йоруқлуққа егә болған киши немидегән бәхитлик-һә!
14 For trading in it is better than trading in silver, and its profit greater than bright gold.
Чүнки даналиқниң пайдиси күмүчниң пайдисидин көптур, Қиммити сап алтунниңкидинму зиядидур.
15 She is of more value than jewels, and nothing for which you may have a desire is fair in comparison with her.
У ләәл-яқутлардин қиммәтликтур, Интизар болған һәр қандақ нәрсәңдин һеч бириму униңға тәң кәлмәстур.
16 Long life is in her right hand, and in her left are wealth and honour.
Даналиқниң оң қолида узун өмүр, Сол қолида байлиқ вә шөһрәт бардур.
17 Her ways are ways of delight, and all her goings are peace.
Униң йоллири саңа хуш пурақ туюлур, Униң барлиқ тәриқилири сени арам тапқузур.
18 She is a tree of life to all who take her in their hands, and happy is everyone who keeps her.
У өзини тапқан адәмгә «һаятлиқ дәриғи»дур, Уни чиң тутқан киши немидегән бәхитлик!
19 The Lord by wisdom put in position the bases of the earth; by reason he put the heavens in their place.
Пәрвәрдигар даналиқ билән йәр-зиминни бәрпа қилди, Һекмәт билән асманни орнатти.
20 By his knowledge the deep was parted, and dew came dropping from the skies.
Униң билими билән йәрниң чоңқур қатламлири йерилди, Һәмдә булутлардин шәбнәм чүшти.
21 My son, keep good sense, and do not let wise purpose go from your eyes.
И оғлум! [Даналиқ билән билимни] көзүңдин чиқарма, Пишқан һекмәт вә пәм-парасәтни чиң тут.
22 So they will be life for your soul, and grace for your neck.
Шуниң билән улар җениңға җан қошиду, Бойнуңға есилған есил марҗандәк саңа гөзәллик қошиду.
23 Then you will go safely on your way, and your feet will have no cause for slipping.
Шу чағда йолуңда аман-есән маңалайсән, Йолда путлашмайсән.
24 When you take your rest you will have no fear, and on your bed sleep will be sweet to you.
Ятқанда һеч немидин қорқмайсән, Йетишиң биләнла татлиқ ухлайсән.
25 Have no fear of sudden danger, or of the storm which will come on evil-doers:
Бешиңға дәһшәтлик вәһимә чүшкәндә қорқмиғин, Рәзилләрниң вәйранчилиғидин ғәм қилмиғин!
26 For the Lord will be your hope, and will keep your foot from being taken in the net.
Чүнки Пәрвәрдигар сениң таянчиңдур, У путуңни қапқанлардин нери қилиду.
27 Do not keep back good from those who have a right to it, when it is in the power of your hand to do it.
Пәқәт қолуңдин кәлсила, һаҗәтмәнләрдин яхшилиқни айимиғин.
28 Say not to your neighbour, Go, and come again, and tomorrow I will give; when you have it by you at the time.
Қолум-хошнилириң сениңдин өтнә сорап кирсә, «Қайтип кетип, әтә кәлгин, әтә берәй» — демигин.
29 Do not make evil designs against your neighbour, when he is living with you without fear.
Хошнаңға зиянкәшлик нийитидә болма, Чүнки у саңа ишинип йениңда хатирҗәм яшайду.
30 Do not take up a cause at law against a man for nothing, if he has done you no wrong.
Бириси саңа зиян йәткүзмигән болса, Униң билән сәвәпсиз маҗиралашма.
31 Have no envy of the violent man, or take any of his ways as an example.
Зулумхор кишигә һәсәт қилма, Униң йол-тәдбирлиридин һеч немини таллима.
32 For the wrong-hearted man is hated by the Lord, but he is a friend to the upright.
Чүнки қиңғир йолларни маңидиғанлар Пәрвәрдигарниң нәзиридә жиркиничликтур, Лекин Униң сирдаш достлуғи дурус яшаватқан адәмгә тәәллуқтур.
33 The curse of the Lord is on the house of the evil-doer, but his blessing is on the tent of the upright.
Пәрвәрдигарниң ләнити рәзиллик қилғучиниң өйидидур, Лекин У һәққаний адәмниң өйигә бәхит ата қилур.
34 He makes sport of the men of pride, but he gives grace to the gentle-hearted.
Бәрһәқ, мәсқирә қилғучиларни У мәсқирә қилиду, Лекин кичик пеил кишиләргә шәпқәт көрситиду.
35 The wise will have glory for their heritage, but shame will be the reward of the foolish.
Даналар шөһрәткә варислиқ қилиду, Лекин һамақәтләр рәсва қилиниду.
