Proverbs 29
1 A man hating sharp words and making his heart hard, will suddenly be broken and will not be made well again.
Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
2 When the upright have power, the people are glad; when an evil man is ruler, grief comes on the people.
Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
3 A man who is a lover of wisdom is a joy to his father: but he who goes in the company of loose women is a waster of wealth.
Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
4 A king, by right rule, makes the land safe; but one full of desires makes it a waste.
Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
5 A man who says smooth things to his neighbour is stretching out a net for his steps.
Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
6 In the steps of an evil man there is a net for him, but the upright man gets away quickly and is glad.
Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
7 The upright man gives attention to the cause of the poor: the evil-doer gives no thought to it.
Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
8 Men of pride are the cause of violent acts in a town, but by wise men wrath is turned away.
Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
9 If a wise man goes to law with a foolish man, he may be angry or laughing, but there will be no rest.
Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
10 Men of blood are haters of the good man, and evil-doers go after his soul.
Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
11 A foolish man lets out all his wrath, but a wise man keeps it back quietly.
Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
12 If a ruler gives attention to false words, all his servants are evil-doers.
Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
13 The poor man and his creditor come face to face: the Lord gives light to their eyes equally.
Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
14 The king who is a true judge in the cause of the poor, will be safe for ever on the seat of his power.
Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
15 The rod and sharp words give wisdom: but a child who is not guided is a cause of shame to his mother.
Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
16 When evil men are in power, wrongdoing is increased; but the upright will have pleasure when they see their downfall.
Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
17 Give your son training, and he will give you rest; he will give delight to your soul.
Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
18 Where there is no vision, the people are uncontrolled; but he who keeps the law will be happy.
Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
19 A servant will not be trained by words; for though the sense of the words is clear to him, he will not give attention.
Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
20 Have you seen a man who is quick with his tongue? There is more hope for a foolish man than for him.
Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
21 If a servant is gently cared for from his early years, he will become a cause of sorrow in the end.
Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
22 An angry man is the cause of fighting, and a man given to wrath does much wrong.
Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
23 A man's pride will be the cause of his fall, but he who has a gentle spirit will get honour.
Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
24 A man who takes part with a thief has hate for his soul; he is put under oath, but says nothing.
Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
25 The fear of man is a cause of danger: but whoever puts his faith in the Lord will have a safe place on high.
Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
26 The approval of a ruler is desired by great numbers: but the decision in a man's cause comes from the Lord.
Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
27 An evil man is disgusting to the upright, and he who is upright is disgusting to evil-doers.
Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
