Proverbs 27
1 Do not make a noise about tomorrow, for you are not certain what a day's outcome may be.
Әтики күнүң тоғрилиқ махтанма, Чүнки бир күни немә болидиғиниңниму билмәйсән.
2 Let another man give you praise, and not your mouth; one who is strange to you, and not your lips.
Сени башқилар махтисун, өз ағзиң мундақ қилмисун, Ят адәм сени махтисун, өз ләвлириң ундақ қилмисун.
3 A stone has great weight, and sand is crushing; but the wrath of the foolish is of greater weight than these.
Таш еғир, қум хелә җиң басар, Бирақ ахмақ кәлтүридиған хапичилиқ иккисидин техиму еғирдур.
4 Wrath is cruel, and angry feeling an overflowing stream; but who does not give way before envy?
Ғәзәп рәһимсиздур, Қәһр болса кәлкүндәк адәмни еқитип кетәр, Бирақ ким һәсәтхорлуқ алдида тақабил туралисун?
5 Better is open protest than love kept secret.
Ашкарә әйипләш йошурун муһәббәттин әладур.
6 The wounds of a friend are given in good faith, but the kisses of a hater are false.
Достниң қолидин йегән зәхимләр садиқлиқтин болиду; Бирақ дүшмәнниң сөйүшлири һейлигәрликтур.
7 The full man has no use for honey, but to the man in need of food every bitter thing is sweet.
Тоқ киши һәсәл көнигидинму бизардур, Ач кишигә һәр қандақ аччиқ нәрсиму татлиқ билинәр.
8 Like a bird wandering from the place of her eggs is a man wandering from his station.
Жут маканидин айрилған киши, Угисидин айрилип жүргән қушқа охшар.
9 Oil and perfume make glad the heart, and the wise suggestion of a friend is sweet to the soul.
Әтир вә хушбуй көңүлни ачар, Җан көйәр достниң сәмимий мәслиһәти кишини риғбәтләндүрәр. Җан көйәр достниң сәмимий, хушхуй мәслиһәти кишини хуш қилур.
10 Do not give up your friend and your father's friend; and do not go into your brother's house in the day of your trouble: better is a neighbour who is near than a brother far off.
Өз достуңни, атаңниң достиниму унтума; Бешиңға күн чүшкәндә қериндишиңниң өйигә кирип йелинма; Йеқиндики дост, жирақтики қериндаштин әла.
11 My son, be wise and make my heart glad, so that I may give back an answer to him who puts me to shame.
И оғлум, дана бол, көңлүмни хуш қил, Шундақ қилғиниңда мени мәсқирә қилидиғанларға җавап берәләймән.
12 The sharp man sees the evil and takes cover: the simple go straight on and get into trouble.
Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.
13 Take a man's clothing if he makes himself responsible for a strange man, and get an undertaking from him who gives his word for strange men.
Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
14 He who gives a blessing to his friend with a loud voice, getting up early in the morning, will have it put to his account as a curse.
Қақ сәһәрдә туруп, жуқури авазда достиға бәхит тилигәнлик, Өзини қарғаш һесаплинар.
15 Like an unending dropping on a day of rain is a bitter-tongued woman.
Ямғурлуқ күндики тохтимай чүшкән тамчә-тамчә йеғин, Вә соқушқақ хотун бир-биригә охшаштур.
16 He who keeps secret the secret of his friend, will get himself a name for good faith.
Уни тизгәнләш боранни тосқанға, Яки яғни оң қол билән чаңгаллиғанға охшаштур.
17 Iron makes iron sharp; so a man makes sharp his friend.
Төмүрни төмүргә билисә өткүрләшкәндәк, Достларму бир-бирини өткүрләштүрәр.
18 Whoever keeps a fig-tree will have its fruit; and the servant waiting on his master will be honoured.
Әнҗир көчитини пәрвиш қилғучи униңдин әнҗир йәйду; Ғоҗайинини асрап күткән қул иззәт тапиду.
19 Like face looking at face in water, so are the hearts of men to one another.
Суда адәмниң йүзи әкс әткәндәк, Инсанниң қәлбиниң қандақлиғи өз йенидики киши арқилиқ билинәр.
Тәһтисара вә һалакәт һәргиз тоймиғандәк, Адәмниң [ач] көзлири қанаәт тапмас. (Sheol h7585)
21 The heating-pot is for silver and the oven-fire for gold, and a man is measured by what he is praised for.
Сапал қазан күмүчни, чанақ алтунни тавлар, Адәм болса махталғанда синилар.
22 Even if a foolish man is crushed with a hammer in a vessel among crushed grain, still his foolish ways will not go from him.
Ахмақни буғдай билән биргә сәндәлдә талқан қилип соқсаңму, Ахмақлиғи йәнила униңда турар.
23 Take care to have knowledge about the condition of your flocks, looking well after your herds;
Падилириңниң әһвалини убдан билип тур, Мал-варанлириңдин яхши хәвәр ал;
24 For wealth is not for ever, and money does not go on for all generations.
Чүнки байлиқниң мәңгү капалити болмас, Таҗ-тәхтму дәвирдин-дәвиргичә турамду?
25 The grass comes up and the young grass is seen, and the mountain plants are got in.
Қуруған чөпләр орулғандин кейин, Юмран чөпләр өсүп чиққанда, Тағ бағридинму явайи чөпләр жиғилғанда,
26 The lambs are for your clothing, and the he-goats make the value of a field:
Шу чағда қозиларниң жуңлири қирқилип кийимиң болар; Өшкиләрни сатқан пулға бир етиз келәр,
27 There will be goats' milk enough for your food, and for the support of your servant-girls.
Һәмдә өшкиләрниң сүтлири сениң һәм аилидикилириңниң озуқлуғини, Дедәклириңниң қосиғини тәминләшкиму йетәр.
