Proverbs 21
1 The king's heart in the hands of the Lord is like the water streams, and by him it is turned in any direction at his pleasure.
Падишаһниң көңли ериқлардики судәк Пәрвәрдигарниң қолидидур; [Пәрвәрдигар] қәйәргә тоғрилиса, шу тәрәпкә маңиду.
2 Every way of a man seems right to himself, but the Lord is the tester of hearts.
Инсан өзиниң һәммә қилған ишини тоғра дәп биләр; Лекин Пәрвәрдигар қәлбдики нийәтләрни таразиға селип тартип көрәр.
3 To do what is right and true is more pleasing to the Lord than an offering.
Пәрвәрдигарниң нәзиридә, Һәққанийлиқ билән адаләт жүргүзүш қурбанлиқ қилиштин әвзәлдур.
4 A high look and a heart of pride, of the evil-doer is sin.
Тәкәббур көзләр, мәғрур қәлб, яманларниң чириғи — һәммиси гунадур.
5 The purposes of the man of industry have their outcome only in wealth; but one who is over-quick in acting will only come to be in need.
Әстайидил кишиләрниң ойлири уларни пәқәт баяшатлиққа йетәкләр; Чечилаңғуларниң ойлири болса, уларни пәқәт йоқсузлуққила йетәкләр.
6 He who gets stores of wealth by a false tongue, is going after what is only breath, and searching for death.
Яғлима тил билән еришкән байлиқлар, Өлүмни издәп жүргәнләр қоғлап жүргән бир түтүнла, халас.
7 By their violent acts the evil-doers will be pulled away, because they have no desire to do what is right.
Яманларниң залимлиғи өзлирини чирмивалар; Чүнки улар адаләт йолида меңишни рәт қилған.
8 Twisted is the way of him who is full of crime; but as for him whose heart is clean, his work is upright.
Җинайәткар маңидиған йол наһайити әгирдур; Сап дил адәмниң һәрикити түптүздур.
9 It is better to be living in an angle of the house-top, than with a bitter-tongued woman in a wide house.
Соқушқақ хотун билән [азадә] өйдә биллә турғандин көрә, Өгүзниң бир булуңида [ялғуз] йетип қопқан яхши.
10 The desire of the evil-doer is fixed on evil: he has no kind feeling for his neighbour.
Яман кишиниң көңли яманлиққила һерисмәндур; У йеқиниғиму шапаәт көрсәтмәс.
11 When the man of pride undergoes punishment, the simple man gets wisdom; and by watching the wise he gets knowledge.
Һакавурниң җазаға тартилиши, билимсизгә ибрәт болар; Дана киши қобул қилған несиһәтләрдин техиму көп билим алар.
12 The Upright One, looking on the house of the evil-doer, lets sinners be overturned to their destruction.
Һәққаний Болғучи яманниң өйини көзләр; У һаман яманларни яманлиққа қоюп жиқитар.
13 He whose ears are stopped at the cry of the poor, will himself get no answer to his cry for help.
Мискинләрниң налисиға қулиқини йопутуп кари болмиғучи, Ахири өзи пәряд көтирәр, Бирақ һеч ким пәрва қилмас.
14 By a secret offering wrath is turned away, and the heat of angry feelings by money in the folds of the robe.
Йошурун соғат ғәзәпни басар; Йәң ичидә берилгән пара қәһр-ғәзәпни пәсәйтәр.
15 It is a joy to the good man to do right, but it is destruction to the workers of evil.
Адаләтни беҗа кәлтүрүш һәққанийларниң хошаллиғидур, Бирақ яманлиқ қилғучиларға вәһимидур.
16 The wanderer from the way of knowledge will have his resting-place among the shades.
Һекмәт йолидин езип кәткән киши, Әрваһларниң җамаити ичидикиләрдин болуп қалар.
17 The lover of pleasure will be a poor man: the lover of wine and oil will not get wealth.
Тамашәға берилгән киши намрат қалар; Яғ чайнашқа, шарап ичишкә амрақ бейимас.
18 The evil-doer will be given as a price for the life of the good man, and the worker of deceit in the place of the upright.
Яман адәм һәққаний адәм үчүн гөрү пулиниң орнида қалар; [Езилгән] дурусларниң орниға ипласлар қалар.
19 It is better to be living in a waste land, than with a bitter-tongued and angry woman.
Соқушқақ вә териккәк аял билән ортақ турғандин, Чөл-баяванда ялғуз яшиған яхшидур.
20 There is a store of great value in the house of the wise, but it is wasted by the foolish man.
Ақиланиниң өйидә байлиқ бар, зәйтун май бар; Бирақ ахмақлар тапқинини уттурлуқ бузуп-чачар.
21 He who goes after righteousness and mercy will get life, righteousness, and honour.
Һәққанийәт, меһриванлиқни издигүчи адәм, Һаят, һәққанийәт вә иззәт-һөрмәткә еришәр.
22 A wise man goes up into the town of the strong ones, and overcomes its strength in which they put their faith.
Дана киши күчлүкләр шәһириниң сепилиға ямишар, Уларниң таянчи болған қорғинини ғулитар.
23 He who keeps watch over his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.
Өз тилиға, ағзиға егә болған киши, Җенини аваричиликләрдин сақлап қалар.
24 The man of pride, lifted up in soul, is named high-hearted; he is acting in an outburst of pride.
Чоңчилиқ қилғанлар, «Һакавур», «һали чоң», «мазақчи» атилар.
25 The desire of the hater of work is death to him, for his hands will do no work.
Һорун киши өз нәпсидин һалак болар, Чүнки униң қоли ишқа бармас;
26 All the day the sinner goes after his desire: but the upright man gives freely, keeping nothing back.
Нәпси яман болуп у күн бойи тама қилип жүрәр; Бирақ һәққаний адәм һеч немини айимай сәдиқә қилар.
27 The offering of evil-doers is disgusting: how much more when they give it with an evil purpose!
Яман адәмниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Рәзил ғәрәздә әпкелингән болса техиму шундақтур!
28 A false witness will be cut off, ...
Ялған гувалиқ қилғучи һалак болар; Әйни әһвални аңлап сөзлигән кишиниң сөзи әбәткичә ақар.
29 The evil-doer makes his face hard, but as for the upright, he gives thought to his way.
Яман адәм йүзини қелин қилар; Дурус киши йолини ойлап пухта басар.
30 Wisdom and knowledge and wise suggestions are of no use against the Lord.
Пәрвәрдигарға қарши туралайдиған һеч қандақ даналиқ, әқил-парасәт яки тәдбир йоқтур.
31 The horse is made ready for the day of war, but power to overcome is from the Lord.
Атлар җәң күни үчүн тәйяр қилинған болсиму, Бирақ ғәлибә-ниҗат пәқәт Пәрвәрдигардиндур.
