Proverbs 21
1 The king's heart in the hands of the Lord is like the water streams, and by him it is turned in any direction at his pleasure.
Ang puso ng hari ay nasa kamay ng Panginoon na parang mga batis: kumikiling saan man niya ibigin.
2 Every way of a man seems right to himself, but the Lord is the tester of hearts.
Bawa't lakad ng tao ay matuwid sa kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga puso.
3 To do what is right and true is more pleasing to the Lord than an offering.
Gumawa ng kaganapan at kahatulan ay lalong kalugodlugod sa Panginoon kay sa hain.
4 A high look and a heart of pride, of the evil-doer is sin.
Ang mapagmataas na tingin, at ang palalong puso, siyang ilaw ng masama, ay kasalanan.
5 The purposes of the man of industry have their outcome only in wealth; but one who is over-quick in acting will only come to be in need.
Ang mga pagiisip ng masipag ay patungo sa kasaganaan lamang: nguni't bawa't nagmamadali ay sa pangangailangan lamang.
6 He who gets stores of wealth by a false tongue, is going after what is only breath, and searching for death.
Ang pagtatamo ng mga kayamanan sa pamamagitan ng sinungaling na dila ay singaw na tinatangay na paroo't parito noong nagsisihanap ng kamatayan.
7 By their violent acts the evil-doers will be pulled away, because they have no desire to do what is right.
Ang pangdadahas ng masama ay siya ring papalis sa kanila; sapagka't sila'y nagsitangging magsigawa ng kahatulan.
8 Twisted is the way of him who is full of crime; but as for him whose heart is clean, his work is upright.
Ang lakad ng nagpapasan ng sala ay lubhang liko; nguni't tungkol sa malinis, ang kaniyang gawa ay matuwid.
9 It is better to be living in an angle of the house-top, than with a bitter-tongued woman in a wide house.
Lalong maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa palatalong babae sa maluwang na bahay.
10 The desire of the evil-doer is fixed on evil: he has no kind feeling for his neighbour.
Ang kaluluwa ng masama ay nagnanasa ng kasamaan: ang kaniyang kapuwa ay hindi nakakasumpong ng lingap sa kaniyang mga mata.
11 When the man of pride undergoes punishment, the simple man gets wisdom; and by watching the wise he gets knowledge.
Pagka ang mangduduwahagi ay pinarusahan, ang musmos ay nagiging pantas: at pagka ang pantas ay tinuturuan, siya'y tumatanggap ng kaalaman.
12 The Upright One, looking on the house of the evil-doer, lets sinners be overturned to their destruction.
Pinagninilay ng matuwid ang bahay ng masama, kung paanong napapahamak ang masama sa kanilang pagkapariwara.
13 He whose ears are stopped at the cry of the poor, will himself get no answer to his cry for help.
Ang nagtatakip ng kaniyang mga pakinig sa daing ng dukha, siya naman ay dadaing, nguni't hindi didinggin.
14 By a secret offering wrath is turned away, and the heat of angry feelings by money in the folds of the robe.
Ang kaloob na lihim ay nagpapatahimik ng galit, at ang alay sa sinapupunan, ay ng malaking poot.
15 It is a joy to the good man to do right, but it is destruction to the workers of evil.
Kagalakan sa matuwid ang gumawa ng kahatulan; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
16 The wanderer from the way of knowledge will have his resting-place among the shades.
Ang tao na gumagala sa labas ng daan ng kaunawaan, magpapahinga sa kapisanan ng patay.
17 The lover of pleasure will be a poor man: the lover of wine and oil will not get wealth.
Ang umiibig ng kalayawan ay magiging dukha: ang umiibig sa alak at langis ay hindi yayaman.
18 The evil-doer will be given as a price for the life of the good man, and the worker of deceit in the place of the upright.
Ang masama ay isang katubusan para sa matuwid, at ang taksil ay sa lugar ng matuwid.
19 It is better to be living in a waste land, than with a bitter-tongued and angry woman.
Lalong maigi ang tumahan sa ilang na lupain, kay sa makisama sa palatalo at magagaliting babae.
20 There is a store of great value in the house of the wise, but it is wasted by the foolish man.
May mahalagang kayamanan at langis sa tahanan ng pantas; nguni't ito'y sinasakmal ng mangmang.
21 He who goes after righteousness and mercy will get life, righteousness, and honour.
Ang sumusunod sa katuwiran at kagandahang-loob nakakasumpong ng buhay, katuwiran, at karangalan.
22 A wise man goes up into the town of the strong ones, and overcomes its strength in which they put their faith.
Sinasampa ng pantas ang bayan ng makapangyarihan, at ibinabagsak ang lakas ng pagkakatiwala niyaon.
23 He who keeps watch over his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.
Sinomang nagiingat ng kaniyang bibig at kaniyang dila nagiingat ng kaniyang kaluluwa mula sa mga kabagabagan.
24 The man of pride, lifted up in soul, is named high-hearted; he is acting in an outburst of pride.
Ang palalo at mapagmataas na tao, manglilibak ang kaniyang pangalan, siya'y gumagawa sa kahambugan ng kapalaluan.
25 The desire of the hater of work is death to him, for his hands will do no work.
Ang nasa ng tamad ay pumapatay sa kaniya; sapagka't tumatanggi ang kaniyang mga kamay sa paggawa.
26 All the day the sinner goes after his desire: but the upright man gives freely, keeping nothing back.
May nagiimbot sa kasakiman buong araw: nguni't ang matuwid ay nagbibigay at hindi nagkakait.
27 The offering of evil-doers is disgusting: how much more when they give it with an evil purpose!
Ang hain ng masama ay karumaldumal: gaano pa nga, pagka kaniyang dinadala na may masamang isip!
28 A false witness will be cut off, ...
Ang sinungaling na saksi ay mamamatay: nguni't ang taong nakikinig ay magsasalita upang mamalagi.
29 The evil-doer makes his face hard, but as for the upright, he gives thought to his way.
Ang masamang tao ay nagmamatigas ng kaniyang mukha; nguni't tungkol sa taong matuwid, nagaayos ng kaniyang mga lakad.
30 Wisdom and knowledge and wise suggestions are of no use against the Lord.
Walang karunungan, o kaunawaan man, O payo man laban sa Panginoon.
31 The horse is made ready for the day of war, but power to overcome is from the Lord.
Ang kabayo ay handa laban sa kaarawan ng pagbabaka: nguni't ang pagtatagumpay ay sa Panginoon.
