Proverbs 18
1 He who keeps himself separate for his private purpose goes against all good sense.
Ang humihiwalay ay humahanap ng sarili niyang nasa, at nakikipagtalo laban sa lahat na magaling na karunungan.
2 A foolish man has no pleasure in good sense, but only to let what is in his heart come to light.
Ang mangmang ay walang kaluguran sa paguunawa, kundi maihayag lamang ang kaniyang puso.
3 When the evil-doer comes, a low opinion comes with him, and with the loss of honour comes shame.
Pagka ang masama ay dumarating, dumarating din naman ang paghamak, at kasama ng kutya ang pagkaduwahagi.
4 The words of a man's mouth are like deep waters: the fountain of wisdom is like a flowing stream.
Ang mga salita ng bibig ng tao ay parang malalim na tubig; ang bukal ng karunungan ay parang umaagos na batis.
5 To have respect for the person of the evil-doer is not good, or to give a wrong decision against the upright.
Igalang ang pagkatao ng masama ay hindi mabuti, ni iligaw man ang matuwid sa kahatulan.
6 A foolish man's lips are a cause of fighting, and his mouth makes him open to blows.
Ang mga labi ng mangmang ay nanasok sa pagkakaalit, at tinatawag ng kaniyang bibig ang mga hampas.
7 The mouth of a foolish man is his destruction, and his lips are a net for his soul.
Ang bibig ng mangmang ay kaniyang kapahamakan, at ang kaniyang mga labi ay silo ng kaniyang kaluluwa.
8 The words of one who says evil of his neighbour secretly are like sweet food, and go down into the inner parts of the stomach.
Ang mga salita ng mga mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa pinakaloob ng tiyan.
9 He who does not give his mind to his work is brother to him who makes destruction.
Siya mang walang bahala sa kaniyang gawain ay kapatid siya ng maninira.
10 The name of the Lord is a strong tower: the upright man running into it is safe.
Ang pangalan ng Panginoon ay matibay na moog: tinatakbuhan ng matuwid at naliligtas.
11 The property of a man of wealth is his strong town, and it is as a high wall in the thoughts of his heart.
Ang yaman ng mayamang tao ay ang kaniyang matibay na bayan, at gaya ng matayog na kuta sa kaniyang sariling isip,
12 Before destruction the heart of man is full of pride, and before honour goes a gentle spirit.
Bago ang pagkapahamak ay pagmamalaki ng puso ng tao, at bago ang karangalan ang pagpapakumbaba.
13 To give an answer before hearing is a foolish thing and a cause of shame.
Ang sumasagot bago makinig, ay kamangmangan at kahihiyan sa kaniya.
14 The spirit of a man will be his support when he is ill; but how may a broken spirit be lifted up?
Aalalayan ng diwa ng tao ang kaniyang sakit; nguni't ang bagbag na diwa sinong nakapagdadala?
15 The heart of the man of good sense gets knowledge; the ear of the wise is searching for knowledge.
Ang puso ng mabait ay nagtatamo ng kaalaman; at ang pakinig ng pantas ay humahanap ng kaalaman.
16 A man's offering makes room for him, letting him come before great men.
Ang kaloob ng tao ay nagbubukas ng daan sa kaniya, at dinadala siya sa harap ng mga dakilang tao.
17 The man who first puts his cause before the judge seems to be in the right; but then his neighbour comes and puts his cause in its true light.
Ang nakikipaglaban ng kaniyang usap na una ay tila ganap; nguni't dumarating ang kaniyang kapuwa at sinisiyasat siya.
18 The decision of chance puts an end to argument, parting the strong.
Ang pagsasapalaran ay nagpapatigil ng mga pagtatalo, at naghihiwalay sa gitna ng mga makapangyarihan.
19 A brother wounded is like a strong town, and violent acts are like a locked tower.
Ang kapatid na nasaktan sa kalooban ay mahirap mabawi kay sa matibay na bayan: at ang gayong mga pagtatalo ay parang mga halang ng isang kastilyo.
20 With the fruit of a man's mouth his stomach will be full; the produce of his lips will be his in full measure.
Ang tiyan ng tao ay mabubusog ng bunga ng kaniyang bibig; sa bunga ng kaniyang mga labi ay masisiyahan siya.
21 Death and life are in the power of the tongue; and those to whom it is dear will have its fruit for their food.
Kamatayan at buhay ay nasa kapangyarihan ng dila; at ang nagsisiibig sa kaniya ay magsisikain ng kaniyang bunga.
22 Whoever gets a wife gets a good thing, and has the approval of the Lord.
Sinomang lalaking nakakasumpong ng asawa ay nakasumpong ng mabuting bagay, at nagtatamo ng lingap ng Panginoon.
23 The poor man makes requests for grace, but the man of wealth gives a rough answer.
Ang dukha ay gumagamit ng mga pamanhik: nguni't ang mayaman ay sumasagot na may kagilasan.
24 There are friends who may be a man's destruction, but there is a lover who keeps nearer than a brother.
Ang nagpaparami ng mga kaibigan ay sa kaniyang sariling kapahamakan: nguni't may kaibigan na mahigit kay sa isang kapatid.
