Proverbs 16
1 The designs of the heart are man's, but the answer of the tongue comes from the Lord.
Człowiek sporządza myśli serca swego; ale od Pana jest odpowiedź języka.
2 All a man's ways are clean to himself; but the Lord puts men's spirits into his scales.
Wszystkie drogi człowiecze zdadzą się być czyste przed oczyma jego; ale Pan jest, który waży serca.
3 Put your works into the hands of the Lord, and your purposes will be made certain.
Włóż na Pana sprawy twe, a będą utwierdzone zamysły twoje.
4 The Lord has made everything for his purpose, even the sinner for the day of evil.
Pan dla siebie samego wszystko sprawił, nawet i niezbożnika na dzień zły.
5 Everyone who has pride in his heart is disgusting to the Lord: he will certainly not go free from punishment.
Obrzydliwością jest Panu każdy wyniosłego serca; który choć sobie innych na pomoc weźmie, nie ujdzie pomsty.
6 By mercy and good faith evil-doing is taken away: and by the fear of the Lord men are turned away from evil.
Miłosierdziem i prawdą oczyszczona bywa nieprawość, a w bojaźni Pańskiej odstępujemy od złego.
7 When a man's ways are pleasing to the Lord, he makes even his haters be at peace with him.
Gdy się podobają Panu drogi człowieka, i nieprzyjaciół jego do zgody z nim przywodzi.
8 Better is a little with righteousness, than great wealth with wrongdoing.
Lepsza jest trocha z sprawiedliwością, niż wiele dochodów niesprawiedliwych.
9 A man may make designs for his way, but the Lord is the guide of his steps.
Serce człowiecze rozrządza drogi swe; ale Pan sprawuje kroki jego.
10 Decision is in the lips of the king: his mouth will not go wrong in judging.
Sprawiedliwy rozsądek jest w wargach królewskich; w sądzie nie błądzą usta jego.
11 True measures and scales are the Lord's: all the weights of the bag are his work.
Waga i szale są ustawą Pańską, a wszystkie gwichty sprawiedliwe w worku są za sprawą jego.
12 Evil-doing is disgusting to kings: for the seat of the ruler is based on righteousness.
Obrzydliwością jest królom czynić niezbożność; bo sprawiedliwością stolica umocniona bywa.
13 Lips of righteousness are the delight of kings; and he who says what is upright is dear to him.
Przyjemne są królom wargi sprawiedliwe, a szczerych w mowie miłują.
14 The wrath of the king is like those who give news of death, but a wise man will put peace in place of it.
Gniew królewski jest posłem śmierci; ale mąż mądry ubłaga go.
15 In the light of the king's face there is life; and his approval is like a cloud of spring rain.
W jasności twarzy królewskiej jest żywot, a łaska jego jest jako obłok z deszczem późnym.
16 How much better it is to get wisdom than gold! and to get knowledge is more to be desired than silver.
Daleko lepiej jest nabyć mądrości, niżeli złota najczystszego; a nabyć roztropności lepiej, niż srebra.
17 The highway of the upright is to be turned away from evil: he who takes care of his way will keep his soul.
Gościniec uprzejmych jest odstąpić od złego; strzeże duszy swej, kto strzeże drogi swojej.
18 Pride goes before destruction, and a stiff spirit before a fall.
Przed zginieniem przychodzi pycha, a przed upadkiem wyniosłość ducha.
19 Better it is to have a gentle spirit with the poor, than to take part in the rewards of war with men of pride.
Lepiej jest być uniżonego ducha z pokornymi, niżeli dzielić korzyści z pysznymi.
20 He who gives attention to the law of right will get good; and whoever puts his faith in the Lord is happy.
Kto ma wzgląd na słowa, znajduje dobre; a kto ufa w Panu, błogosławiony jest.
21 The wise-hearted will be named men of good sense: and by pleasing words learning is increased.
Kto jest mądrego serca, słynie rozumnym, a słodkość warg przydaje nauki.
22 Wisdom is a fountain of life to him who has it; but the punishment of the foolish is their foolish behaviour.
Zdrój żywota jest roztropność tym, którzy ją mają; ale umiejętność głupich jest głupstwem.
23 The heart of the wise man is the teacher of his mouth, and gives increased learning to his lips.
Serce mądrego roztropnie sprawuje usta swoje, a wargami swemi przydaje nauki.
24 Pleasing words are like honey, sweet to the soul and new life to the bones.
Powieści wdzięczne są jako plastr miodu, słodkością duszy, a lekarstwem kościom.
25 There is a way which seems straight before a man, but its end is the ways of death.
Zda się podczas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej pewna droga na śmierć.
26 The desire of the working man is working for him, for his need of food is driving him on.
Człowiek pracowity pracuje sobie; bo go pobudzają usta jego.
27 A good-for-nothing man is a designer of evil, and in his lips there is a burning fire.
Człowiek niezbożny wykopuje złe, a w wargach jego jako ogień pałający.
28 A man of twisted purposes is a cause of fighting everywhere: and he who says evil secretly makes trouble between friends.
Mąż przewrotny rozsiewa zwady, a klatecznik rozłącza przyjaciół.
29 A violent man puts desire of evil into his neighbour's mind, and makes him go in a way which is not good.
Mąż okrutny przewabia bliźniego swego, i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 He whose eyes are shut is a man of twisted purposes, and he who keeps his lips shut tight makes evil come about.
Kto mruga oczyma swemi, zmyśla przewrotności; a kto rucha wargami swemi, broi złe.
31 The grey head is a crown of glory, if it is seen in the way of righteousness.
Koroną chwały jest sędziwość; znajduje się na drodze sprawiedliwości.
32 He who is slow to be angry is better than a man of war, and he who has control over his spirit than he who takes a town.
Lepszy jest nierychły do gniewu, niżeli mocarz; a kto panuje sercu swemu, lepszy jest, niżeli ten, co dobył miasta.
33 A thing may be put to the decision of chance, but it comes about through the Lord.
Los na łono rzucają; ale od Pana jest wszystko rozrządzenie jego.
