Proverbs 13
1 A wise son is a lover of teaching, but the ears of the haters of authority are shut to sharp words.
Dinidinig ng pantas na anak ang turo ng kaniyang ama: nguni't hindi dinidinig ng mangduduwahagi ang saway.
2 A man will get good from the fruit of his lips, but the desire of the false is for violent acts.
Ang tao ay kakain ng mabuti ayon sa bunga ng kaniyang bibig: nguni't ang magdaraya ay kakain ng karahasan,
3 He who keeps a watch on his mouth keeps his life; but he whose lips are open wide will have destruction.
Siyang nagiingat ng kaniyang bibig, nagiingat ng kaniyang buhay: nguni't siyang nagbubukang maluwang ng kaniyang mga labi ay magkakaroon ng kapahamakan.
4 The hater of work does not get his desires, but the soul of the hard workers will be made fat.
Ang tamad ay nagnanasa, at walang anoman: nguni't ang kaluluwa ng masipag ay tataba.
5 The upright man is a hater of false words: the evil-doer gets a bad name and is put to shame.
Ang matuwid ay nagtatanim sa pagsisinungaling: nguni't ang masama ay kasuklamsuklam, at napapahiya.
6 Righteousness keeps safe him whose way is without error, but evil-doers are overturned by sin.
Bumabantay ang katuwiran sa matuwid na lakad; nguni't inilulugmok ng kasamaan ang makasalanan.
7 A man may be acting as if he had wealth, but have nothing; another may seem poor, but have great wealth.
May nagpapakayaman, gayon ma'y walang anoman: may nagpapakadukha, gayon ma'y may malaking kayamanan.
8 A man will give his wealth in exchange for his life; but the poor will not give ear to sharp words.
Ang katubusan sa buhay ng tao ay siyang kaniyang mga kayamanan: nguni't ang dukha ay hindi nakikinig sa banta.
9 There is a glad dawn for the upright man, but the light of the sinner will be put out.
Ang ilaw ng matuwid ay nagagalak: nguni't ang ilawan ng masama ay papatayin.
10 The only effect of pride is fighting; but wisdom is with the quiet in spirit.
Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo lamang: nguni't ang karunungan ay nangasa nangaturuang maigi.
11 Wealth quickly got will become less; but he who gets a store by the work of his hands will have it increased.
Ang kayamanang tinangkilik sa walang kabuluhan ay huhupa: nguni't siyang nagpipisan sa paggawa ay mararagdagan.
12 Hope put off is a weariness to the heart; but when what is desired comes, it is a tree of life.
Ang pagasa na nagluluwat ay nagpapasakit ng puso: nguni't pagka ang nasa ay dumarating ay punong kahoy ng buhay.
13 He who makes sport of the word will come to destruction, but the respecter of the law will be rewarded.
Sinomang humamak sa salita ay nagdadala ng kapahamakan sa sarili: nguni't siyang natatakot sa utos ay gagantihin.
14 The teaching of the wise is a fountain of life, turning men away from the nets of death.
Ang kautusan ng pantas ay bukal ng buhay, upang lumayo sa mga silo ng kamatayan.
15 Wise behaviour gets approval, but the way of the false is their destruction.
Ang mabuting kaunawaan ay nagbibigay lingap: nguni't ang lakad ng mananalangsang ay mahirap.
16 A sharp man does everything with knowledge, but a foolish man makes clear his foolish thoughts.
Bawa't mabait na tao ay gumagawang may kaalaman: nguni't ang mangmang ay nagkakalat ng kamangmangan.
17 A man taking false news is a cause of trouble, but he who gives news rightly makes things well.
Ang masamang sugo ay nahuhulog sa kasamaan: nguni't ang tapat na sugo ay kagalingan.
18 Need and shame will be the fate of him who is uncontrolled by training; but he who takes note of teaching will be honoured.
Karalitaan at kahihiyan ang tatamuhin ng nagtatakuwil ng saway: nguni't siyang nakikinig ng saway ay magkakapuri.
19 To get one's desire is sweet to the soul, but to give up evil is disgusting to the foolish.
Ang nasa na natupad ay matamis sa kaluluwa: nguni't kasuklamsuklam sa mga mangmang na humiwalay sa kasamaan.
20 Go with wise men and be wise: but he who keeps company with the foolish will be broken.
Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao, at ikaw ay magiging pantas; nguni't ang kasama ng mga mangmang ay mapapariwara.
21 Evil will overtake sinners, but the upright will be rewarded with good.
Ang kasamaan ay humahabol sa mga makasalanan; nguni't ang matuwid ay gagantihan ng mabuti.
22 The heritage of the good man is handed down to his children's children; and the wealth of the sinner is stored up for the upright man.
Ang mabuti ay nagiiwan ng mana sa mga anak ng kaniyang mga anak; at ang kayamanan ng makasalanan ay nalalagay na ukol sa matuwid.
23 There is much food in the ploughed land of the poor; but it is taken away by wrongdoing.
Maraming pagkain ang nasa pagsasaka ng dukha: nguni't may napapahamak dahil sa kawalan ng kaganapan.
24 He who keeps back his rod is unkind to his son: the loving father gives punishment with care.
Siyang naguurong ng kaniyang pamalo ay napopoot sa kaniyang anak: nguni't siyang umiibig ay nagpaparusang maminsan-minsan.
25 The upright man has food to the full measure of his desire, but there will be no food for the stomach of evil-doers.
Ang matuwid ay kumakain hanggang sa kabusugan ng kaniyang kaluluwa; nguni't ang tiyan ng masama ay mangangailangan.
