Proverbs 13

1 A wise son is a lover of teaching, but the ears of the haters of authority are shut to sharp words.

فرزند عاقل تأدیب پدر خود را می‌پذیرد، ولی کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد از پذیرفتن توبیخ سر باز می‌زند.

2 A man will get good from the fruit of his lips, but the desire of the false is for violent acts.

سخنان مرد نیک حتی برای خود او نیکوست و جانش را سیر می‌کند، اما شخص بداندیش فقط تشنهٔ ظلم است.

3 He who keeps a watch on his mouth keeps his life; but he whose lips are open wide will have destruction.

هر که زبان خود را نگه دارد جان خود را حفظ می‌کند، اما کسی که نسنجیده سخن بگوید خود را هلاک خواهد کرد.

4 The hater of work does not get his desires, but the soul of the hard workers will be made fat.

آدم تنبل آنچه را که آرزو می‌کند به دست نمی‌آورد، اما شخص کوشا کامیاب می‌شود.

5 The upright man is a hater of false words: the evil-doer gets a bad name and is put to shame.

درستکار از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شرور رسوا و خوار می‌شود.

6 Righteousness keeps safe him whose way is without error, but evil-doers are overturned by sin.

صداقت درستکاران آنها را حفظ می‌کند، اما شرارت بدکاران آنها را به نابودی می‌کشاند.

7 A man may be acting as if he had wealth, but have nothing; another may seem poor, but have great wealth.

هستند کسانی که وانمود می‌کنند ثروتمندند در حالی که چیزی ندارند، و هستند کسانی که خود را فقیر نشان می‌دهند اما صاحب ثروت هنگفتی می‌باشند.

8 A man will give his wealth in exchange for his life; but the poor will not give ear to sharp words.

ثروت شخص پولدار صرف حفاظت جان او می‌شود، اما جان آدم فقیر را خطری تهدید نمی‌کند.

9 There is a glad dawn for the upright man, but the light of the sinner will be put out.

زندگی شخص نیک مانند چراغی نورانی می‌درخشد، ولی زندگی شریران مثل چراغی است که در حال خاموشی است.

10 The only effect of pride is fighting; but wisdom is with the quiet in spirit.

تکبر باعث نزاع می‌شود، ولی شخص دانا نصیحت را می‌پذیرد.

11 Wealth quickly got will become less; but he who gets a store by the work of his hands will have it increased.

ثروتی که از راه نادرست به دست بیاید طولی نمی‌کشد که از دست می‌رود؛ اما دارایی که با کار و کوشش جمع شود، به تدریج زیاد می‌گردد.

12 Hope put off is a weariness to the heart; but when what is desired comes, it is a tree of life.

آرزویی که انجام آن به تعویق افتاده باشد دل را بیمار می‌کند، اما برآورده شدن مراد، درخت حیات است.

13 He who makes sport of the word will come to destruction, but the respecter of the law will be rewarded.

هر که دستوری را که به او داده‌اند خوار بشمارد بی‌سزا نخواهد ماند، اما کسی که آن را اطاعت کند پاداش خواهد یافت.

14 The teaching of the wise is a fountain of life, turning men away from the nets of death.

تعلیم مرد دانا چشمهٔ حیات است و شخص را از دامهای مرگ می‌رهاند.

15 Wise behaviour gets approval, but the way of the false is their destruction.

دانایی، احترام می‌آورد ولی خیانت به هلاکت منتهی می‌شود.

16 A sharp man does everything with knowledge, but a foolish man makes clear his foolish thoughts.

مرد دانا سنجیده عمل می‌کند، اما جاهل حماقت خود را بروز می‌دهد.

17 A man taking false news is a cause of trouble, but he who gives news rightly makes things well.

قاصدی که قابل اعتماد نباشد باعث گرفتاری می‌شود، اما پیک امین شفا به ارمغان می‌آورد.

18 Need and shame will be the fate of him who is uncontrolled by training; but he who takes note of teaching will be honoured.

فقر و رسوایی دامنگیر کسی می‌شود که تأدیب را نمی‌پذیرد، اما شخصی که آن را بپذیرد مورد احترام واقع خواهد شد.

19 To get one's desire is sweet to the soul, but to give up evil is disgusting to the foolish.

برآورده شدن آرزوها لذتبخش است، اما افراد نادان در پی آرزوهای ناپاک خود هستند و نمی‌خواهند از آنها دست بردارند.

20 Go with wise men and be wise: but he who keeps company with the foolish will be broken.

با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با احمقان بنشین و زیان خواهی دید.

21 Evil will overtake sinners, but the upright will be rewarded with good.

بلا دامنگیر گناهکاران می‌شود، اما چیزهای خوب نصیب نیکان می‌گردد.

22 The heritage of the good man is handed down to his children's children; and the wealth of the sinner is stored up for the upright man.

شخص نیک حتی برای نوه‌هایش میراث باقی می‌گذارد، اما ثروتی که گناهکاران اندوخته‌اند به درستکاران می‌رسد.

23 There is much food in the ploughed land of the poor; but it is taken away by wrongdoing.

مزرعۀ شخص فقیر ممکن است محصول فراوان بدهد، ولی ظالمان آن را از چنگ او در می‌آورند.

24 He who keeps back his rod is unkind to his son: the loving father gives punishment with care.

کسی که فرزند خود را تنبیه نمی‌کند او را دوست ندارد، اما کسی که فرزندش را دوست دارد از تأدیب او کوتاهی نمی‌کند.

25 The upright man has food to the full measure of his desire, but there will be no food for the stomach of evil-doers.

شخص درستکار از خوراکی که دارد می‌خورد و سیر می‌شود، ولی آدم بدکار گرسنگی می‌کشد.