Proverbs 10
1 A wise son makes a glad father, but a foolish son is a sorrow to his mother.
Падиша Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: — Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз оғул анисини қайғу-һәсрәткә салар.
2 Wealth which comes from sin is of no profit, but righteousness gives salvation from death.
Һарам байлиқларниң һеч пайдиси болмас; Һәққанийәт инсанни өлүмдин қутулдурар.
3 The Lord will not let the upright be in need of food, but he puts far from him the desire of the evil-doers.
Пәрвәрдигар һәққаний адәмниң җенини ач қоймас; Лекин у қәбиһләрниң нәпсини боғуп қояр.
4 He who is slow in his work becomes poor, but the hand of the ready worker gets in wealth.
Һорунлуқ кишини гадай қилар; Ишчанлиқ болса баяшат қилар.
5 He who in summer gets together his store is a son who does wisely; but he who takes his rest when the grain is being cut is a son causing shame.
Язда һосулни жиғивалғучи — дана оғулдур; Лекин орма вақтида ухлап ятқучи — хиҗаләткә қалдуридиған оғулдур.
6 Blessings are on the head of the upright, but the face of sinners will be covered with sorrow.
Бәрикәт һәққаний адәмниң бешиға чүшәр; Амма зораванлиқ яманларниң ағзиға урар.
7 The memory of the upright is a blessing, but the name of the evil-doer will be turned to dust.
Һәққаний адәмниң ядикари мубарәктур; Яманларниң нами болса, сесиқ қалар.
8 The wise-hearted man will let himself be ruled, but the man whose talk is foolish will have a fall.
Дана адәм йолйоруқ-несиһәтләрни қобул қилар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
9 He whose ways are upright will go safely, but he whose ways are twisted will be made low.
Ғубарсиз жүргән кишиниң жүрүш-туруши турақлиқтур, Йоллирини әгир қилғанниң кири ахири ашкарилиниду.
10 He who makes signs with his eyes is a cause of trouble, but he who makes a man see his errors is a cause of peace.
Көз ишаритини қилип жүридиғанлар адәмни дағда қалдурар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
11 The mouth of the upright man is a fountain of life, but the mouth of the evil-doer is a bitter cup.
Һәққаний адәмниң ағзи һаятлиқ булиқидур, Амма зораванлиқ яманниң ағзиға урар.
12 Hate is a cause of violent acts, but all errors are covered up by love.
Өчмәнлик җедәл қозғар; Меһир-муһәббәт һәммә гуналарни япар.
13 In the lips of him who has knowledge wisdom is seen; but a rod is ready for the back of him who is without sense.
Әқил-идрақлик адәмниң ағзидин даналиқ тепилар; Әқилсизниң дүмбисигә палақ тегәр.
14 Knowledge is stored up by the wise, but the mouth of the foolish man is a destruction which is near.
Дана адәмләр билимләрни зиядә топлар; Лекин ахмақниң ағзи уни һалакәткә йеқинлаштурар.
15 The property of the man of wealth is his strong town: the poor man's need is his destruction.
Мал-дуниялири гоя мәзмут шәһәрдәк байниң капалитидур; Мискинни һалак қилидиған иш дәл униң намратлиғидур.
16 The work of the upright gives life: the increase of the evil-doer is a cause of sin.
Һәққанийларниң әҗирлири җанға җан қошар, Қәбиһләрниң һосули гунанила көпәйтиштур.
17 He who takes note of teaching is a way of life, but he who gives up training is a cause of error.
Несиһәтни аңлап уни сақлиғучи һаятлиқ йолиға маңар; Тәнбиһләрни рәт қилған киши йолдин азғанлардур.
18 Hate is covered up by the lips of the upright man, but he who lets out evil about another is foolish.
Адавәт сақлиған киши ялған сөзлимәй қалмас; Төһмәт чаплиғанлар ахмақтур.
19 Where there is much talk there will be no end to sin, but he who keeps his mouth shut does wisely.
Гәп көп болуп кәтсә, гунадин халий болмас, Лекин ағзиға егә болған әқиллиқтур.
20 The tongue of the upright man is like tested silver: the heart of the evil-doer is of little value.
Һәққаний адәмниң сөзи худди сап күмүч; Яманниң ойлири толиму әрзимәстур.
21 The lips of the upright man give food to men, but the foolish come to death for need of sense.
Һәққаний адәмниң сөзлири нурғун кишини қувәтләр; Ахмақлар әқли кәмлигидин өләр.
22 The blessing of the Lord gives wealth: hard work makes it no greater.
Пәрвәрдигарниң ата қилған бәрикити адәмни дөләтмән қилар; У бәрикитигә һеч бир җапа-мушәққәт қошмас.
23 It is sport to the foolish man to do evil, but the man of good sense takes delight in wisdom.
Ахмақ қәбиһликни тамашә дәп биләр; Амма даналиқ йорутулған кишиниң [хурсәнлигидур].
24 The thing feared by the evil-doer will come to him, but the upright man will get his desire.
Яман киши немидин қорқса шуниңға учрар; Һәққаний адәмниң арзуси әмәлгә ашурулар.
25 When the storm-wind is past, the sinner is seen no longer, but the upright man is safe for ever.
Яман адәм қуюндәк өтүп йоқар; Лекин һәққаний адәм мәңгүлүк һулдәктур.
26 Like acid drink to the teeth and as smoke to the eyes, so is the hater of work to those who send him.
Адәм аччиқ су жутувалғандәк, Көзигә ис-түтәк кирип кәткәндәк, Һорун адәмни ишқа әвәткәнму шундақ болар.
27 The fear of the Lord gives long life, but the years of the evil-doer will be cut short.
Пәрвәрдигардин әйминиш өмүрни узун қилар, Яманниң өмри қисқартилар.
28 The hope of the upright man will give joy, but the waiting of the evil-doer will have its end in sorrow.
Һәққаний адәмниң үмүти хурсәнлик елип келәр; Лекин рәзилниң күткини йоққа чиқар.
29 The way of the Lord is a strong tower for the upright man, but destruction to the workers of evil.
Пәрвәрдигарниң йоли дурус яшаватқанларға башпанаһдур; Қәбиһлик қилғучиларға болса һалакәттур.
30 The upright man will never be moved, but evil-doers will not have a safe resting-place in the land.
Һәққанийларниң орни мустәһкәмдур; Яманлар зиминда узун турмас.
31 The mouth of the upright man is budding with wisdom, but the twisted tongue will be cut off.
Һәққаний адәмниң ағзидин даналиқ чиқар; Лекин шумлуқ тил кесип ташлинар.
32 The lips of the upright man have knowledge of what is pleasing, but twisted are the mouths of evil-doers.
Һәққаний адәмниң сөзи кишигә мок хушяқар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ чиқар.
