1 Corinthians 15
1 Now I am going to make clear to you, my brothers, what the good news was which I gave to you, and which you took, and on which your faith is based,
Şimdi, kardeşler, size bildirdiğim, sizin de kabul edip bağlı kaldığınız Müjde'yi anımsatmak istiyorum.
2 By which you have salvation; that is to say, the form in which it was given to you, if it is fixed in your minds, and if your faith in it is not without effect.
Size müjdelediğim söze sımsıkı sarılırsanız, onun aracılığıyla kurtulursunuz. Yoksa boşuna iman etmiş olursunuz.
3 For I gave to you first of all what was handed down to me, how Christ underwent death for our sins, as it says in the Writings;
Aldığım bilgiyi size öncelikle ilettim: Kutsal Yazılar uyarınca Mesih günahlarımıza karşılık öldü, gömüldü ve Kutsal Yazılar uyarınca üçüncü gün ölümden dirildi.
4 And he was put in the place of the dead; and on the third day he came back from the dead, as it says in the Writings;
5 And he was seen by Cephas; then by the twelve;
Kefas'a, sonra Onikiler'e göründü.
6 Then by more than five hundred brothers at the same time, most of whom are still living, but some are sleeping;
Daha sonra da beş yüzden çok kardeşe aynı anda göründü. Bunların çoğu hâlâ yaşıyor, bazılarıysa öldüler.
7 Then he was seen by James; then by all the Apostles.
Bundan sonra Yakup'a, sonra bütün elçilere, son olarak zamansız doğmuş bir çocuğa benzeyen bana da göründü.
8 And last of all, as by one whose birth was out of the right time, he was seen by me.
9 For I am the least of the Apostles, having no right to be named an Apostle, because of my cruel attacks on the church of God.
Ben elçilerin en önemsiziyim. Tanrı'nın kilisesine zulmettiğim için elçi olarak anılmaya bile layık değilim.
10 But by the grace of God, I am what I am: and his grace which was given to me has not been for nothing; for I did more work than all of them; though not I, but the grace of God which was with me.
Ama şimdi neysem, Tanrı'nın lütfuyla öyleyim. O'nun bana olan lütfu boşa gitmedi. Elçilerin hepsinden çok emek verdim. Aslında ben değil, Tanrı'nın bende olan lütfu emek verdi.
11 If then it is I who am the preacher, or they, this is our word, and to this you have given your faith.
İşte, gerek benim yaydığım, gerek öbür elçilerin yaydığı ve sizin de iman ettiğiniz bildiri budur.
12 Now if the good news says that Christ came back from the dead, how do some of you say that there is no coming back from the dead?
Eğer Mesih'in ölümden dirildiği duyuruluyorsa, nasıl oluyor da aranızda bazıları ölüler dirilmez diyor?
13 But if there is no coming back from the dead, then Christ has not come back from the dead:
Ölüler dirilmezse, Mesih de dirilmemiştir.
14 And if Christ did not come again from the dead, then our good news and your faith in it are of no effect.
Mesih dirilmemişse, bildirimiz de imanınız da boştur.
15 Yes, and we are seen to be false witnesses of God; because we gave witness of God that by his power Christ came again from the dead: which is not true if there is no coming back from the dead.
Bu durumda Tanrı'yla ilgili tanıklığımız da yalan demektir. Çünkü Tanrı'nın, Mesih'i dirilttiğine tanıklık ettik. Ama ölüler gerçekten dirilmezse, Tanrı Mesih'i de diriltmemiştir.
16 For if it is not possible for the dead to come to life again, then Christ has not come to life again:
Ölüler dirilmezse, Mesih de dirilmemiştir.
17 And if that is so, your faith is of no effect; you are still in your sins.
Mesih dirilmemişse imanınız yararsızdır, siz de hâlâ günahlarınızın içindesiniz.
18 And, in addition, the dead in Christ have gone to destruction.
Buna göre Mesih'e ait olarak ölmüş olanlar da mahvolmuşlardır.
19 If in this life only we have hope in Christ, we are of all men most unhappy.
Eğer yalnız bu yaşam için Mesih'e umut bağlamışsak, herkesten çok acınacak durumdayız.
20 But now Christ has truly come back from the dead, the first-fruits of those who are sleeping.
Oysa Mesih, ölmüş olanların ilk örneği olarak ölümden dirilmiştir.
21 For as by man came death, so by man there is a coming back from the dead.
Ölüm bir insan aracılığıyla geldiğine göre, ölümden diriliş de bir insan aracılığıyla gelir.
22 For as in Adam death comes to all, so in Christ will all come back to life.
Herkes nasıl Adem'de ölüyorsa, herkes Mesih'te yaşama kavuşacak.
23 But every man in his right order: Christ the first-fruits; then those who are Christ's at his coming.
Her biri sırası gelince dirilecek: İlk örnek olarak Mesih, sonra Mesih'in gelişinde Mesih'e ait olanlar.
24 Then comes the end, when he will give up the kingdom to God, even the Father; when he will have put an end to all rule and to all authority and power.
Bundan sonra Mesih her yönetimi, her hükümranlığı, her gücü ortadan kaldırıp egemenliği Baba Tanrı'ya teslim ettiği zaman son gelmiş olacak.
25 For his rule will go on till he has put all those who are against him under his feet.
Çünkü Tanrı bütün düşmanlarını ayakları altına serinceye dek O'nun egemenlik sürmesi gerekir.
26 The last power to come to an end is death.
Ortadan kaldırılacak son düşman ölümdür.
27 For, as it says, He has put all things under his feet. But when he says, All things are put under him, it is clear that it is not said about him who put all things under him.
Çünkü, “Tanrı her şeyi Mesih'in ayakları altına sererek O'na bağımlı kıldı.” “Her şey O'na bağımlı kılındı” sözünün, her şeyi Mesih'e bağımlı kılan Tanrı'yı içermediği açıktır.
28 And when all things have been put under him, then will the Son himself be under him who put all things under him, so that God may be all in all.
Her şey Oğul'a bağımlı kılınınca, Oğul da her şeyi kendisine bağımlı kılan Tanrı'ya bağımlı olacaktır. Öyle ki, Tanrı her şeyde her şey olsun.
29 Again, what will they do who are given baptism for the dead? if the dead do not come back at all, why are people given baptism for them?
Diriliş yoksa, ölüler için vaftiz edilenler ne olacak? Ölüler gerçekten dirilmeyecekse, insanlar neden ölüler için vaftiz ediliyorlar?
30 And why are we in danger every hour?
Biz de neden her saat kendimizi tehlikeye atıyoruz?
31 Yes, truly, by your pride in me, my brothers in Christ Jesus our Lord, my life is one long death.
Kardeşler, sizinle ilgili olarak Rabbimiz Mesih İsa'da sahip olduğum övüncün hakkı için her gün ölüyorum.
32 If, after the way of men, I was fighting with beasts at Ephesus, what profit is it to me? If the dead do not come to life again, let us take our pleasure in feasting, for tomorrow we come to an end.
Eğer insansal nedenlerle Efes'te canavarlarla dövüştümse, bunun bana yararı ne? Eğer ölüler dirilmeyecekse, “Yiyelim içelim, nasıl olsa yarın öleceğiz.”
33 Do not be tricked by false words: evil company does damage to good behaviour.
Aldanmayın, “Kötü arkadaşlıklar iyi huyu bozar.”
34 Be awake to righteousness and keep yourselves from sin; for some have no knowledge of God: I say this to put you to shame.
Uslanıp kendinize gelin, artık günah işlemeyin. Bazılarınız Tanrı'yı hiç tanımıyor. Utanasınız diye söylüyorum bunları.
35 But someone will say, How do the dead come back? and with what sort of body do they come?
Ama biri çıkıp, “Ölüler nasıl dirilecek? Nasıl bir bedenle gelecekler?” diye sorabilir.
36 Foolish man, it is necessary for the seed which you put into the earth to undergo death in order that it may come to life again:
Ne akılsızca bir soru! Ektiğin tohum ölmedikçe yaşama kavuşmaz ki!
37 And when you put it into the earth, you do not put in the body which it will be, but only the seed, of grain or some other sort of plant;
Ekerken, oluşacak bitkinin kendisini değil, yalnızca tohumunu –buğday ya da başka bir bitkinin tohumunu– ekersin.
38 But God gives it a body, as it is pleasing to him, and to every seed its special body.
Tanrı tohuma dilediği bedeni –her birine kendine özgü bedeni– verir.
39 All flesh is not the same flesh: but there is one flesh of men, another of beasts, another of birds, and another of fishes.
Her canlının eti aynı değildir. İnsan eti başka, hayvan eti başka, kuş eti, balık eti başka başkadır.
40 And there are bodies of heaven and bodies of earth, but the glory of the one is different from that of the other.
Göksel bedenler vardır, dünyasal bedenler vardır. Göksel olanların görkemi başka, dünyasal olanlarınki başkadır.
41 There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars; for the glory of one star is different from that of another.
Güneşin görkemi başka, ayın görkemi başka, yıldızların görkemi başkadır. Görkem bakımından yıldız yıldızdan farklıdır.
42 So is it with the coming back from the dead. It is planted in death; it comes again in life:
Ölülerin dirilişi de böyledir. Beden çürümeye mahkûm olarak gömülür, çürümez olarak diriltilir.
43 It is planted in shame; it comes again in glory: feeble when it is planted, it comes again in power:
Düşkün olarak gömülür, görkemli olarak diriltilir. Zayıf olarak gömülür, güçlü olarak diriltilir.
44 It is planted a natural body; it comes again as a body of the spirit. If there is a natural body, there is equally a body of the spirit.
Doğal beden olarak gömülür, ruhsal beden olarak diriltilir. Doğal beden olduğu gibi, ruhsal beden de vardır.
45 And so it is said, The first man Adam was a living soul. The last Adam is a life-giving spirit.
Nitekim şöyle yazılmıştır: “İlk insan Adem yaşayan can oldu.” Son Adem'se yaşam veren ruh oldu.
46 But that which is natural comes before that which is of the spirit.
Önce ruhsal olan değil, doğal olan geldi. Ruhsal olan sonra geldi.
47 The first man is from the earth, and of the earth: the second man is from heaven.
İlk insan yerden, yani topraktandır. İkinci insan göktendir.
48 Those who are of the earth are like the man who was from the earth: and those who are of heaven are like the one from heaven.
Topraktan olan insan nasılsa, topraktan olanlar da öyledir. Göksel insan nasılsa, göksel olanlar da öyledir.
49 And in the same way as we have taken on us the image of the man from the earth, so we will take on us the image of the one from heaven.
Bizler topraktan olana nasıl benzediysek, göksel olana da benzeyeceğiz.
50 Now I say this, my brothers, that it is not possible for flesh and blood to have a part in the kingdom of God; and death may not have a part in life.
Kardeşler, şunu demek istiyorum, et ve kan Tanrı'nın Egemenliği'ni miras alamaz. Çürüyen de çürümezliği miras alamaz.
51 See, I am giving you the revelation of a secret: we will not all come to the sleep of death, but we will all be changed.
İşte size bir sır açıklıyorum. Hepimiz ölmeyeceğiz; son borazan çalınınca hepimiz bir anda, göz açıp kapayana dek değiştirileceğiz. Evet, borazan çalınacak, ölüler çürümez olarak dirilecek, ve biz de değiştirileceğiz.
52 In a second, in the shutting of an eye, at the sound of the last horn: for at that sound the dead will come again, free for ever from the power of death, and we will be changed.
53 For this body which comes to destruction will be made free from the power of death, and the man who is under the power of death will put on eternal life.
Çünkü bu çürüyen beden çürümezliği, bu ölümlü beden ölümsüzlüğü giyinmelidir.
54 But when this has taken place, then that which was said in the Writings will come true, Death is overcome by life.
Çürüyen ve ölümlü beden çürümezliği ve ölümsüzlüğü giyinince, “Ölüm yok edildi, zafer kazanıldı!” diye yazılmış olan söz yerine gelecektir.
“Ey ölüm, zaferin nerede? Ey ölüm, dikenin nerede?” (Hadēs g86)
56 The pain of death is sin; and the power of sin is the law:
Ölümün dikeni günahtır. Günah ise gücünü Kutsal Yasa'dan alır.
57 But praise be to God who gives us strength to overcome through our Lord Jesus Christ.
Rabbimiz İsa Mesih aracılığıyla bizi zafere ulaştıran Tanrı'ya şükürler olsun!
58 For this cause, my dear brothers, be strong in purpose and unmoved, ever giving yourselves to the work of the Lord, because you are certain that your work is not without effect in the Lord.
Bu nedenle, sevgili kardeşlerim, Rab yolunda verdiğiniz emeğin boşa gitmeyeceğini bilerek dayanın, sarsılmayın, Rab'bin işinde her zaman gayretli olun.
