Proverbs 6
1 My son, if you have put up security for your neighbor, if you have struck hands in pledge with a stranger,
Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
2 if you have been trapped by the words of your lips, ensnared by the words of your mouth,
Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
3 then do this, my son, to free yourself, for you have fallen into your neighbor’s hands: Go, humble yourself, and press your plea with your neighbor.
Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
4 Allow no sleep to your eyes or slumber to your eyelids.
Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
5 Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.
Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
6 Walk in the manner of the ant, O slacker; observe its ways and become wise.
Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
7 Without a commander, without an overseer or ruler,
Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
8 it prepares its provisions in summer; it gathers its food at harvest.
Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
9 How long will you lie there, O slacker? When will you get up from your sleep?
Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
10 A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest,
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
11 and poverty will come upon you like a robber, and need like a bandit.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
12 A worthless person, a wicked man, walks with a perverse mouth,
Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
13 winking his eyes, speaking with his feet, and pointing with his fingers.
Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
14 With deceit in his heart he devises evil; he continually sows discord.
Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
15 Therefore calamity will come upon him suddenly; in an instant he will be shattered beyond recovery.
Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
16 There are six things that the LORD hates, seven that are detestable to Him:
Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
17 haughty eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood,
Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
18 a heart that devises wicked schemes, feet that run swiftly to evil,
Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
19 a false witness who gives false testimony, and one who stirs up discord among brothers.
Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
20 My son, keep your father’s commandment, and do not forsake your mother’s teaching.
Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
21 Bind them always upon your heart; tie them around your neck.
Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
22 When you walk, they will guide you; when you lie down, they will watch over you; when you awake, they will speak to you.
Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
23 For this commandment is a lamp, this teaching is a light, and the reproofs of discipline are the way to life,
(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
24 to keep you from the evil woman, from the smooth tongue of the adulteress.
Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
25 Do not lust in your heart for her beauty or let her captivate you with her eyes.
Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
26 For the levy of the prostitute is poverty, and the adulteress preys upon your very life.
Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
27 Can a man embrace fire and his clothes not be burned?
Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
28 Can a man walk on hot coals without scorching his feet?
Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
29 So is he who sleeps with another man’s wife; no one who touches her will go unpunished.
Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
30 Men do not despise the thief if he steals to satisfy his hunger.
Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
31 Yet if caught, he must pay sevenfold; he must give up all the wealth of his house.
Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
32 He who commits adultery lacks judgment; whoever does so destroys himself.
Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
33 Wounds and dishonor will befall him, and his reproach will never be wiped away.
Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
34 For jealousy enrages a husband, and he will show no mercy in the day of vengeance.
Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
35 He will not be appeased by any ransom, or persuaded by lavish gifts.
Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
