Proverbs 4
1 Listen, my sons, to a father’s instruction; pay attention and gain understanding.
И оғуллар, атаңларниң несиһәтлирини аңлаңлар, Көңүл қойсаңлар, Йоруқлуққа еришисиләр.
2 For I give you sound teaching; do not abandon my directive.
Чүнки силәргә үгитидиғанлирим яхши билимдур, Көрсәтмилиримдин ваз кәчмәңлар.
3 When I was a son to my father, tender and the only child of my mother,
Чүнки мәнму атамниң юмран балиси едим, Анамниң арзулуқ ялғуз оғли едим,
4 he taught me and said, “Let your heart lay hold of my words; keep my commands and you will live.
Атам маңа үгитип мундақ деди: — Сөзлиримни есиңдә тут; Көрсәтмилиримгә риайә қил, Шуниң билән яшнайсән.
5 Get wisdom, get understanding; do not forget my words or turn from them.
Даналиқни алғин, әқил тап, Ейтқан сөзлиримни унтума, улардин чиқма.
6 Do not forsake wisdom, and she will preserve you; love her, and she will guard you.
[Даналиқтин] ваз кәчмә, у сени сақлайду; Уни сөйгин, у сени қоғдайду.
7 Wisdom is supreme; so acquire wisdom. And whatever you may acquire, gain understanding.
Даналиқ һәммә ишниң бешидур; Шуңа даналиқни алғин; Барлиғиңни сәрп қилип болсаңму, әқил тапқин.
8 Prize her, and she will exalt you; if you embrace her, she will honor you.
[Даналиқни] әзизлигин, у сени көтириду, Уни чиң қучағлиғанда, сени һөрмәткә сазавәр қилиду.
9 She will set a garland of grace on your head; she will present you with a crown of beauty.”
Бешиңға тақалған гүл чәмбирәктәк [саңа гөзәллик елип келиду], Саңа шөһрәтлик таҗ инъам қилиду.
10 Listen, my son, and receive my words, and the years of your life will be many.
И оғлум, қулақ салғин, сөзлиримни қобул қилғин, Шунда өмрүңниң жиллири көп болиду.
11 I will guide you in the way of wisdom; I will lead you on straight paths.
Мән саңа даналиқ йолини үгитәй, Сени дуруслуқ йоллириға башлай.
12 When you walk, your steps will not be impeded; when you run, you will not stumble.
Маңғиниңда қәдәмлириң чәкләнмәйду, Жүгүрсәң жиқилип чүшмәйсән.
13 Hold on to instruction; do not let go. Guard it, for it is your life.
Алған тәрбийәңни чиң тут, Қолуңдин кәткүзмигин; Убдан сақлиғин уни, Чүнки у сениң һаятиңдур.
14 Do not set foot on the path of the wicked or walk in the way of evildoers.
Яман адәмләр маңған йолға кирмә, Рәзилләрниң изини басма.
15 Avoid it; do not travel on it. Turn from it and pass on by.
Уларниң [йолидин] өзүңни қачур, [Йолиға] йеқин йолима; Униңдин яндап өтүп кәт, Нери кәткин.
16 For they cannot sleep unless they do evil; they are deprived of slumber until they make someone fall.
Чүнки [яманлар] бирәр рәзиллик қилмиғичә ухлалмас, Бирәрсини жиқитмиғичә уйқиси кәлмәс.
17 For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
Яманлиқ уларниң озуғидур, Зораванлиқ уларниң шарабидур.
18 The path of the righteous is like the first gleam of dawn, shining brighter and brighter until midday.
Лекин һәққанийларниң йоли гоя таң нуридур, Күн чүш болғичә барғансери йоруйду.
19 But the way of the wicked is like the darkest gloom; they do not know what makes them stumble.
Яманларниң йоли зулмәт кечидәк қап қараңғу, Улар жиқилип, немигә путлишип кәткинини билмәйду.
20 My son, pay attention to my words; incline your ear to my sayings.
И оғлум, сөзлиримни көңүл қоюб аңла, Гәплиримгә қулақ сал.
21 Do not lose sight of them; keep them within your heart.
Уларни көзүңдә тутқин, Жүригиңниң қетида қәдирләп сақлиғин.
22 For they are life to those who find them, and health to the whole body.
Чүнки сөзлирим тапқанлар үчүн һаяттур, Уларниң пүтүн тенигә саламәтликтур.
23 Guard your heart with all diligence, for from it flow springs of life.
Қәлбиңни «һәммидин әзиз» дәп сап тут, Чүнки барлиқ һаят ишлири қәлбтин башлиниду.
24 Put away deception from your mouth; keep your lips from perverse speech.
Ағзиңни әгир гәптин жирақ тарт, Ләвлириң езитқулуқтин нери болсун.
25 Let your eyes look forward; fix your gaze straight ahead.
Көзүңни алдиңға түз тиккин, Нәзириңни алдиңға тоғра ташла;
26 Make a level path for your feet, and all your ways will be sure.
Маңидиған йолуңни убдан ойланғин, Шундақ қилсаң ишлириң пухта болиду.
27 Do not swerve to the right or to the left; turn your feet away from evil.
Оңға, солға қаймиғин; Қәдәмлириңни яманлиқ йолидин нери тарт.
