< Proverbs 4 >
1 Listen, my sons, to a father’s instruction; pay attention and gain understanding.
Mofavre naga'nimota, negafanama rempi hugamisua kavumro kema kagesa antahi ankeresunka, antahi ama' hu antahintahia erigahane.
2 For I give you sound teaching; do not abandon my directive.
Nagra knare antahiza negamuanki, rempi hugamisua kea kamefira huonto.
3 When I was a son to my father, tender and the only child of my mother,
Nagrama nenfa nompima onensa mofavrema mani'norera, anta'nimofo magoke mofavre'a mani'nogeno kegava hunante'negeno,
4 he taught me and said, “Let your heart lay hold of my words; keep my commands and you will live.
amanage huno nenfa'a rempi hunami'ne, Mika kema kasamisua kea kagu tumote erintenka azeri hampo'na nehunka, kasegeni'a amage'ma antesunka, knare hunka manigahane.
5 Get wisdom, get understanding; do not forget my words or turn from them.
Knare antahintahia erio, antahi amahu antahi'zana erio, kasamisua nanekea kagera okaninka, kamagena huontetfa'za huo.
6 Do not forsake wisdom, and she will preserve you; love her, and she will guard you.
Knare antahintahimofoma kamagenama huontesankeno'a, kagu nevazina avesima antesankeno'a, kegava hugantegahie.
7 Wisdom is supreme; so acquire wisdom. And whatever you may acquire, gain understanding.
Knare antahintahi'zana raza me'neanki erio. Hagi maka'zana erigahananagi agatere'nea zana knare antahi'za erio.
8 Prize her, and she will exalt you; if you embrace her, she will honor you.
Knare antahintahi zana azerisga nehugeno, kagrira kazeri sga hino, agri'ma azeri akonama hanankeno'a, kagrira ran kagi kamigahie.
9 She will set a garland of grace on your head; she will present you with a crown of beauty.”
Ana antahi'zamo'a, rimpa fru'zanu konariria kasenire huneganteno, kinimofo asinentike fetori kasenire resi hugantegahie.
10 Listen, my son, and receive my words, and the years of your life will be many.
Mofavrenimoke, nagrama huankema antahitenka, ana kema avaririnka amage'ma antesunka, rama'a kafuzage maninka vugahane.
11 I will guide you in the way of wisdom; I will lead you on straight paths.
Knare antahizampi vuogu nagra kazeri fatgo nehu'na, knare fatgo kante kavare'na nevue.
12 When you walk, your steps will not be impeded; when you run, you will not stumble.
Ana kantema kagama renakerenka vananana mago zamo'a asevazi ogantena, traginaku'ma hananana tanafara osugahane.
13 Hold on to instruction; do not let go. Guard it, for it is your life.
Kagrama hananegu'ma amama kasamua kea otrenka azeri hanavenetinka atregeno ovino. Na'ankure e'i ana kema huogu'ma rempima hunegamua kemo'a mani'zanka'agna hugahie.
14 Do not set foot on the path of the wicked or walk in the way of evildoers.
Havi kefo avu'ava hania vahe'mofo kantera ovunka, haviza huno kefoza hu'ne'nia vahe'mo hania zana ovaririo.
15 Avoid it; do not travel on it. Turn from it and pass on by.
Ana kantera ovunka, atrenka rukagesenka vugahuema hantega vuo.
16 For they cannot sleep unless they do evil; they are deprived of slumber until they make someone fall.
Na'ankure zamagra kefo avu'ava zama osu'nesu'za zamavura ovase'za mani'ne'za kefozana hute'za zamavura masegahaze. Vahera zamazeri haviza hutesuzage, zamavura vasegahaze.
17 For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
Kefo avu'ava'ma hu'zana, breti neankna nehu'za, hazenkema hu'zana waini ti ne'za negi neankna nehaze.
18 The path of the righteous is like the first gleam of dawn, shining brighter and brighter until midday.
Hianagi fatgo vahe'mofo mani'zamo'a, zagemo zahufa nehanatino remsa hume ne-eno, eme remsa huno feru aseankna nehie.
19 But the way of the wicked is like the darkest gloom; they do not know what makes them stumble.
Hianagi havi avu'ava ene vahe'mofo mani'zamo'a, hani hiankna hu'neanki'za, ana vahe'mo'za na'amo zamazeri tanafa nehie nonkaze.
20 My son, pay attention to my words; incline your ear to my sayings.
Nagrama huankere mofavrenimoka kagesa antenenka, mika keni'a antahi ankero.
21 Do not lose sight of them; keep them within your heart.
Hagi ana nanekea kavure antenenka negenka, ana mika kea kagu'afi erintenka kegava huo.
22 For they are life to those who find them, and health to the whole body.
Na'ankure iza'o ana kema erino agu'afima antemofona, mani'zama'amo'a knare hanigeno, mika avufgamo'a knare hugahie.
23 Guard your heart with all diligence, for from it flow springs of life.
Ana mika'zana hugahananagi agatere'nea zama hananana, antahi zanka'a kegavahu so'e huo. Na'ankure e'i tamage asimu erisana tinkampui me'ne.
24 Put away deception from your mouth; keep your lips from perverse speech.
Havigema hu'zana netrenka, krunagema kagipinti'ma atiramizankura atregeno afete meno.
25 Let your eyes look forward; fix your gaze straight ahead.
Kavua kegantigama osunka, ke fatgo hunka kavugage kavua kenka vuo.
26 Make a level path for your feet, and all your ways will be sure.
Kagama rentenkama vanana kana kva hu'nenka, kavua kenka nevugeno, mika zamo'a kagritera agafa huno eme hanavetigahie.
27 Do not swerve to the right or to the left; turn your feet away from evil.
Kagia antifi omerege amafi emerege osunka, kagamo'ma kefo avu'avapima kavareno vuzankura kva huo.