< Proverbs 31 >
1 These are the words of King Lemuel—the burden that his mother taught him:
Te są słowa Lemuela króla, i zebranie mów, któremi go ćwiczyła matka jego.
2 What shall I say, O my son? What, O son of my womb? What, O son of my vows?
Cóż rzekę, synu mój? cóż rzekę, synu żywota mego? i cóż rzekę, synu ślubów moich?
3 Do not spend your strength on women or your vigor on those who ruin kings.
Nie dawaj niewiastom siły twojej, ani dróg twoich tym, którzy do zginienia królów przywodzą.
4 It is not for kings, O Lemuel, it is not for kings to drink wine, or for rulers to crave strong drink,
Nie królom, o Lemuelu! nie królom należy pić wino, a nie panom bawić się napojem mocnym;
5 lest they drink and forget what is decreed, depriving all the oppressed of justice.
By snać pijąc nie zapomniał na ustawy, a nie odmienił spraw wszystkich ludzi uciśnionych.
6 Give strong drink to one who is perishing, and wine to the bitter in soul.
Dajcie napój mocny ginącemu, a wino tym, którzy są ducha sfrasowanego.
7 Let him drink and forget his poverty, and remember his misery no more.
Niech się napije, a zapomni ubóstwa swego, a na utrapienie swoje niech więcej nie wspomni.
8 Open your mouth for those with no voice, for the cause of all the dispossessed.
Otwórz usta swe za niemym w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.
9 Open your mouth, judge righteously, and defend the cause of the poor and needy.
Otwórz usta swe, sądź sprawiedliwie, a podejmij się sprawy ubogiego i nędznego.
10 A wife of noble character, who can find? She is far more precious than rubies.
Któż znajdzie niewiastę stateczną, gdyż nad perły daleko większa jest cena jej?
11 The heart of her husband trusts in her, and he lacks nothing of value.
Serce męża jej ufa jej, a na korzyściach schodzić mu nie będzie.
12 She brings him good and not harm all the days of her life.
Dobrze mu czyni, a nie źle, po wszystkie dni żywota swego.
13 She selects wool and flax and works with eager hands.
Szuka wełny i lnu, a pracuje ochotnie rękami swemi.
14 She is like the merchant ships, bringing her food from afar.
Podobna jest okrętom kupieckim; z daleka przywodzi żywność swoję.
15 She rises while it is still night to provide food for her household and portions for her maidservants.
I wstaje bardzo rano, a daje pokarm czeladzi swej, a obrok słuszny dziewkom swym.
16 She appraises a field and buys it; from her earnings she plants a vineyard.
Obmyśla rolę, i ujmuje ją; z zarobku rąk swoich szczepi winnice.
17 She girds herself with strength and shows that her arms are strong.
Przepasuje mocą biodra swe, a posila ramiona swoje.
18 She sees that her gain is good, and her lamp is not extinguished at night.
Doświadcza, że jest dobra skrzętność jej, a nie gaśnie w nocy pochodnia jej.
19 She stretches out her hands to the distaff and grasps the spindle with her fingers.
Ręce swoje obraca do kądzieli, a palcami swemi trzyma wrzeciono.
20 She opens her arms to the poor and reaches out her hands to the needy.
Rękę swą otwiera ubogiemu, a ręce swoje wyciąga ku nędznemu.
21 When it snows, she has no fear for her household, for they are all clothed in scarlet.
Nie boi się o czeladź swoję czasu śniegu; albowiem wszystka czeladź jej obłoczy się w szatę dwoistą.
22 She makes coverings for her bed; her clothing is fine linen and purple.
Kobierce sobie robi; płótno subtelne i szarłat jest odzieniem jej.
23 Her husband is known at the city gate, where he sits among the elders of the land.
Znaczny jest w bramach mąż jej, gdy siedzi między starszymi ziemi.
24 She makes linen garments and sells them; she delivers sashes to the merchants.
Płótno robi, i sprzedaje, także pasy sprzedaje kupcowi.
25 Strength and honor are her clothing, and she can laugh at the days to come.
Moc i przystojność jest odzieniem jej; nie frasuje się o czasy przyszłe.
26 She opens her mouth with wisdom, and faithful instruction is on her tongue.
Mądrze otwiera usta swe, a nauka miłosierdzia jest na języku jej.
27 She watches over the affairs of her household and does not eat the bread of idleness.
Dogląda rządu w domu swym, a chleba próżnując nie je.
28 Her children rise up and call her blessed; her husband praises her as well:
Powstawszy synowie jej błogosławią jej; także i mąż jej chwali ją,
29 “Many daughters have done noble things, but you surpass them all!”
Mówiąc: Wiele niewiast grzecznie sobie poczynały; ale je ty przechodzisz wszystkie.
30 Charm is deceptive and beauty is fleeting, but a woman who fears the LORD is to be praised.
Omylna jest wdzięczność, i marna piękność; ale niewiasta, która się Pana boi, ta pochwały godna.
31 Give her the fruit of her hands, and let her works praise her at the gates.
Dajcie jej z owocu ręku jej, a niechaj ją chwalą w bramach uczynki jej.