Proverbs 3
1 My son, do not forget my teaching, but let your heart keep my commandments;
Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;
2 for they will add length to your days, years and peace to your life.
Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an.
3 Never let loving devotion or faithfulness leave you; bind them around your neck, write them on the tablet of your heart.
Sự nhân từ và sự chân thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;
4 Then you will find favor and high regard in the sight of God and man.
Như vậy, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.
5 Trust in the LORD with all your heart, and lean not on your own understanding;
Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;
6 in all your ways acknowledge Him, and He will make your paths straight.
Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.
7 Be not wise in your own eyes; fear the LORD and turn away from evil.
Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Đức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:
8 This will bring healing to your body and refreshment to your bones.
Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khỏe, Và xương cốt con được mát mẻ.
9 Honor the LORD with your wealth and with the firstfruits of all your harvest;
Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Đức Giê-hô-va;
10 then your barns will be filled with plenty, and your vats will overflow with new wine.
Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.
11 My son, do not reject the discipline of the LORD, and do not loathe His rebuke;
Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Đức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;
12 for the LORD disciplines the one He loves, as does a father the son in whom he delights.
Vì Đức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy. Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.
13 Blessed is the man who finds wisdom, the man who acquires understanding,
Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay!
14 for she is more profitable than silver, and her gain is better than fine gold.
Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.
15 She is more precious than rubies; nothing you desire compares with her.
Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.
16 Long life is in her right hand; in her left hand are riches and honor.
Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.
17 All her ways are pleasant, and all her paths are peaceful.
Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả điều bình an.
18 She is a tree of life to those who embrace her, and those who lay hold of her are blessed.
Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.
19 The LORD founded the earth by wisdom and established the heavens by understanding.
Đức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.
20 By His knowledge the watery depths were broken open, and the clouds dripped with dew.
Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc.
21 My son, do not lose sight of this: Preserve sound judgment and discernment.
Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con;
22 They will be life to your soul and adornment to your neck.
Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con.
23 Then you will go on your way in safety, and your foot will not stumble.
Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chân con không vấp ngã.
24 When you lie down, you will not be afraid; when you rest, your sleep will be sweet.
Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.
25 Do not fear sudden danger or the ruin that overtakes the wicked,
Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;
26 for the LORD will be your confidence and will keep your foot from the snare.
Vì Đức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chân con khỏi mắc bẫy.
27 Do not withhold good from the deserving when it is within your power to act.
Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.
28 Do not tell your neighbor, “Come back tomorrow and I will provide”— when you already have the means.
Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.
29 Do not devise evil against your neighbor, for he trustfully dwells beside you.
Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình yên bên con.
30 Do not accuse a man without cause, when he has done you no harm.
Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai.
31 Do not envy a violent man or choose any of his ways;
Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn;
32 for the LORD detests the perverse, but He is a friend to the upright.
Vì Đức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.
33 The curse of the LORD is on the house of the wicked, but He blesses the home of the righteous.
Sự rủa sả của Đức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác. Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.
34 He mocks the mockers, but gives grace to the humble.
Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.
35 The wise will inherit honor, but fools are held up to shame.
Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
