Proverbs 29
1 A man who remains stiff-necked after much reproof will suddenly be shattered beyond recovery.
Người cứng lòng cứng cổ trước lời răn dạy sẽ suy sụp thình lình không phương chữa chạy.
2 When the righteous flourish, the people rejoice, but when the wicked rule, the people groan.
Người liêm chính cai trị, dân chúng hân hoan. Nhưng người ác nắm quyền, dân chúng lầm than.
3 A man who loves wisdom brings joy to his father, but a companion of prostitutes squanders his wealth.
Con khôn ngoan khiến cha vui lòng, người nuôi gái điếm phá hoại gia phong.
4 By justice a king brings stability to the land, but a man who exacts tribute demolishes it.
Vua công minh, nước cường thịnh, vua tham nhũng, nước mạt vận.
5 A man who flatters his neighbor spreads a net for his feet.
Ai nịnh bợ hàng xóm láng giềng, là giăng lưới dưới chân.
6 An evil man is caught by his own sin, but a righteous one sings and rejoices.
Người ác bị tội mình sập bẫy, nhưng người ngay ca hát vui mừng.
7 The righteous consider the cause of the poor, but the wicked have no regard for such concerns.
Người ngay tôn trọng quyền lợi của người nghèo khó; còn người ác chẳng biết đến quyền lợi đó.
8 Mockers inflame a city, but the wise turn away anger.
Người kiêu cường khua mép làm cả thành náo động xôn xao, người khôn ngoan làm lắng dịu cơn thịnh nộ cuồng bạo.
9 If a wise man goes to court with a fool, there will be raving and laughing with no resolution.
Người khôn chẳng cần tranh luận với kẻ dại dột, vì nó sẽ nổi giận, hoặc cười ngạo nghễ không thôi.
10 Men of bloodshed hate a blameless man, but the upright care for his life.
Người trọn vẹn bị bọn khát máu ghen ghét, nhưng được người công chính quý chuộng.
11 A fool vents all his anger, but a wise man holds it back.
Người dại để cơn giận mình bùng nổ, nhưng người khôn chế ngự nó.
12 If a ruler listens to lies, all his officials will be wicked.
Nếu vua nghe lời giả dối, dối gạt, bầy tôi người chỉ là phường gian ác.
13 The poor man and the oppressor have this in common: The LORD gives light to the eyes of both.
Người nghèo và người giàu đều giống nhau ở điểm này: Chúa Hằng Hữu cho ánh sáng để thấy.
14 A king who judges the poor with fairness— his throne will be established forever.
Vua nào xử công minh cho người nghèo nàn, sẽ được tồn tại với năm tháng.
15 A rod of correction imparts wisdom, but a child left to himself disgraces his mother.
Giáo huấn, đòn vọt rèn luyện trẻ thơ, đứa trẻ phóng túng làm nhục mẹ nó.
16 When the wicked thrive, rebellion increases; but the righteous will see their downfall.
Số người ác càng nhiều, tội phạm càng gia tăng, nhưng người công chính sẽ chứng kiến cảnh chúng suy tàn.
17 Discipline your son, and he will give you rest; he will bring delight to your soul.
Muốn hưởng hạnh phước và tâm hồn được an tịnh, hãy sửa phạt con mình.
18 Where there is no vision, the people cast off restraint; but blessed is he who keeps the Law.
Nước nào không được Chúa hướng dẫn sẽ bị xáo trộn. Quốc gia nào theo luật lệ Chúa, hạnh phước trường tồn.
19 A servant cannot be corrected by words alone; though he understands, he will not respond.
Lời nói suông không đủ điều khiển người giúp việc, vì dù hiểu biết, chưa chắc họ đã lưu tâm.
20 Do you see a man who speaks in haste? There is more hope for a fool than for him.
Con có thấy người nói quá hấp tấp? Người ngu đần còn khá hơn người nói hấp tấp.
21 A servant pampered from his youth will bring grief in the end.
Nếu nuông chiều người giúp việc từ thuở bé, lớn lên nó sẽ đòi được kể như người thừa kế.
22 An angry man stirs up dissension, and a hot-tempered man abounds in transgression.
Người dễ giận suốt ngày gây gổ; người nóng tính lầm lỗi liên miên.
23 A man’s pride will bring him low, but a humble spirit will obtain honor.
Tính kiêu căng đưa người xuống dốc, lòng khiêm tốn đem lại vinh dự.
24 A partner to a thief hates his own soul; he receives the oath, but does not testify.
Người đồng lõa với kẻ trộm, là gây hại cho bản thân. Dù đã thề trước tòa, mà ngậm miệng không tố giác,
25 The fear of man is a snare, but whoever trusts in the LORD is set securely on high.
Lo sợ người phàm là một cạm bẫy, tin cậy Chúa sẽ được an toàn.
26 Many seek the ruler’s favor, but a man receives justice from the LORD.
Muốn công lý, cầu xin Chúa Hằng Hữu, đừng mong tìm ân huệ của hoàng gia.
27 An unjust man is detestable to the righteous, and one whose way is upright is detestable to the wicked.
Người ngay ghét việc gian tà; người gian ghen ghét việc làm của người ngay.
