Proverbs 26

1 Like snow in summer and rain at harvest, honor does not befit a fool.

۱ چنانکه برف در تابستان و باران درحصاد، همچنین حرمت برای احمق شایسته نیست.

2 Like a fluttering sparrow or darting swallow, an undeserved curse does not come to rest.

۲ لعنت، بی‌سبب نمی آید، چنانکه گنجشک در طیران و پرستوک در پریدن.

3 A whip for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the backs of fools!

۳ شلاق به جهت اسب و لگام برای الاغ، وچوب از برای پشت احمقان است.

4 Do not answer a fool according to his folly, or you yourself will be like him.

۴ احمق را موافق حماقتش جواب مده، مباداتو نیز مانند او بشوی.

5 Answer a fool according to his folly, lest he become wise in his own eyes.

۵ احمق را موافق حماقتش جواب بده، مباداخویشتن را حکیم بشمارد.

6 Like cutting off one’s own feet or drinking violence is the sending of a message by the hand of a fool.

۶ هر‌که پیغامی به‌دست احمق بفرستد، پایهای خود را می‌برد و ضرر خود را می‌نوشد.

7 Like lame legs hanging limp is a proverb in the mouth of a fool.

۷ ساقهای شخص لنگ بی‌تمکین است، ومثلی که از دهان احمق برآید همچنان است.

8 Like binding a stone into a sling is the giving of honor to a fool.

۸ هر‌که احمق را حرمت کند، مثل کیسه جواهر در توده سنگها است.

9 Like a thorn that falls into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of a fool.

۹ مثلی که از دهان احمق برآید، مثل خاری است که در دست شخص مست رفته باشد.

10 Like an archer who wounds at random is he who hires a fool or passerby.

۱۰ تیرانداز همه را مجروح می‌کند، همچنان است هر‌که احمق را به مزد گیرد و خطاکاران رااجیر نماید.

11 As a dog returns to its vomit, so a fool repeats his folly.

۱۱ چنانکه سگ به قی خود برمی گردد، همچنان احمق حماقت خود را تکرار می‌کند.

12 Do you see a man who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.

۱۲ آیا شخصی را می‌بینی که در نظر خودحکیم است، امید داشتن بر احمق از امید بر اوبیشتر است.

13 The slacker says, “A lion is in the road! A fierce lion roams the public square!”

۱۳ کاهل می‌گوید که شیر در راه است، و اسددر میان کوچه‌ها است.

14 As a door turns on its hinges, so the slacker turns on his bed.

۱۴ چنانکه در بر پاشنه‌اش می‌گردد، همچنان کاهل بر بستر خویش.

15 The slacker buries his hand in the dish; it wearies him to bring it back to his mouth.

۱۵ کاهل دست خود را در قاب فرو می‌برد و ازبرآوردن آن به دهانش خسته می‌شود.

16 The slacker is wiser in his own eyes than seven men who answer discreetly.

۱۶ کاهل در نظر خود حکیمتر است از هفت مرد که جواب عاقلانه می‌دهند.

17 Like one who grabs a dog by the ears is a passerby who meddles in a quarrel not his own.

۱۷ کسی‌که برود و در نزاعی که به او تعلق ندارد متعرض شود، مثل کسی است که گوشهای سگ را بگیرد.

18 Like a madman shooting firebrands and deadly arrows,

۱۸ آدم دیوانه‌ای که مشعلها و تیرها و موت رامی اندازد،

19 so is the man who deceives his neighbor and says, “I was only joking!”

۱۹ مثل کسی است که همسایه خود را فریب دهد، و می‌گوید آیا شوخی نمی کردم؟

20 Without wood, a fire goes out; without gossip, a conflict ceases.

۲۰ از نبودن هیزم آتش خاموش می‌شود، و ازنبودن نمام منازعه ساکت می‌گردد.

21 Like charcoal for embers and wood for fire, so is a quarrelsome man for kindling strife.

۲۱ زغال برای اخگرها و هیزم برای آتش است، و مرد فتنه انگیز به جهت برانگیختن نزاع.

22 The words of a gossip are like choice morsels that go down into the inmost being.

۲۲ سخنان نمام مثل خوراک لذیذ است، که به عمقهای دل فرو می‌رود.

23 Like glaze covering an earthen vessel are burning lips and a wicked heart.

۲۳ لبهای پرمحبت با دل شریر، مثل نقره‌ای پردرد است که بر ظرف سفالین اندوده شود.

24 A hateful man disguises himself with his speech, but he lays up deceit in his heart.

۲۴ هر‌که بغض دارد با لبهای خود نیرنگ می‌نماید، و در دل خود فریب را ذخیره می‌کند.

25 When he speaks graciously, do not believe him, for seven abominations fill his heart.

۲۵ هنگامی که سخن نیکو گوید، او را باور مکن زیرا که در قلبش هفت چیز مکروه است.

26 Though his hatred is concealed by deception, his wickedness will be exposed in the assembly.

۲۶ هر‌چند بغض او به حیله مخفی شود، اماخباثت او در میان جماعت ظاهر خواهد گشت.

27 He who digs a pit will fall into it, and he who rolls a stone will have it roll back on him.

۲۷ هر‌که حفره‌ای بکند در آن خواهد افتاد، وهر‌که سنگی بغلطاند بر او خواهد برگشت.

28 A lying tongue hates those it crushes, and a flattering mouth causes ruin.

۲۸ زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد، و دهان چاپلوس هلاکت را ایجاد می‌کند.