< Proverbs 19 >
1 Better a poor man who walks with integrity than a fool whose lips are perverse.
Lepszy jest ubogi, który chodzi w uprzejmości swej, niżeli przewrotny w wargach swoich, który jest głupim.
2 Even zeal is no good without knowledge, and he who hurries his footsteps misses the mark.
Zaiste duszy bez umiejętności nie dobrze, a kto jest prędkich nóg, potknie się.
3 A man’s own folly subverts his way, yet his heart rages against the LORD.
Głupstwo człowiecze podwraca drogę jego, a przecie przeciwko Panu zapala się gniewem serce jego.
4 Wealth attracts many friends, but a poor man is deserted by his friend.
Bogactwa przyczyniają wiele przyjaciół; ale ubogi od przyjaciela swego odłączony bywa.
5 A false witness will not go unpunished, and one who utters lies will not escape.
Fałszywy świadek nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, nie ujdzie.
6 Many seek the favor of the prince, and everyone is a friend of the gift giver.
Wielu się ich uniża przed księciem, a każdy jest przyjacielem mężowi szczodremu.
7 All the brothers of a poor man hate him— how much more do his friends avoid him! He may pursue them with pleading, but they are nowhere to be found.
Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go; daleko więcej inni przyjaciele jego oddalają się od niego; woła za nimi, a niemasz ich.
8 He who acquires wisdom loves himself; one who safeguards understanding will find success.
Nabywa rozumu, kto miłuje duszę swoję, a strzeże roztropności, aby znalazł co dobrego.
9 A false witness will not go unpunished, and one who pours out lies will perish.
Świadek fałszywy nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, zginie.
10 Luxury is unseemly for a fool— how much worse for a slave to rule over princes!
Nie przystoi głupiemu rozkosz, ani słudze panować nad książętami.
11 A man’s insight gives him patience, and his virtue is to overlook an offense.
Rozum człowieczy zawściąga gniew jego, a ozdoba jego jest mijać przestępstwo.
12 A king’s rage is like the roar of a lion, but his favor is like dew on the grass.
Zapalczywość królewska jest jako ryk lwięcia; ale łaska jego jest jako rosa na trawie.
13 A foolish son is his father’s ruin, and a quarrelsome wife is like a constant dripping.
Syn głupi jest utrapieniem ojcu swemu, a żona swarliwa jest jako ustawiczne kapanie przez dach.
14 Houses and wealth are inherited from fathers, but a prudent wife is from the LORD.
Dom i majętność dziedzictwem przypada po rodzicach; ale żona roztropna jest od Pana.
15 Laziness brings on deep sleep, and an idle soul will suffer hunger.
Lenistwo przywodzi twardy sen, a dusza gnuśna będzie łaknęła.
16 He who keeps a commandment preserves his soul, but he who is careless in his ways will die.
Kto strzeże przykazania, strzeże duszy swojej; ale kto gardzi drogami swemi, zginie.
17 Kindness to the poor is a loan to the LORD, and He will repay the lender.
Panu pożycza, kto ma litość nad ubogim, a on mu za dobrodziejstwo jego odda.
18 Discipline your son, for in that there is hope; do not be party to his death.
Karz syna swego, póki o nim nadzieja, a zabiegając zginieniu jego niech mu nie folguje dusza twoja.
19 A man of great anger must pay the penalty; if you rescue him, you will have to do so again.
Wielki gniew okazuj, kiedy odpuszczasz karanie, grożąc mu, ponieważ odpuszczasz, że potem srożej karać będziesz.
20 Listen to counsel and accept discipline, that you may be wise the rest of your days.
Słuchaj rady, a przyjmuj karność, abyś kiedyżkolwiek był mądrym.
21 Many plans are in a man’s heart, but the purpose of the LORD will prevail.
Wiele jest myśli w sercu człowieczem; ale rada Pańska, ta się ostoi.
22 The desire of a man is loving devotion; better to be poor than a liar.
Pożądana rzecz człowiekowi dobroczynność jego, ale lepszy jest ubogi, niż mąż kłamliwy.
23 The fear of the LORD leads to life, that one may rest content, without visitation from harm.
Bojażń Pańska prowadzi do żywota, a kto ją ma, w obfitości mieszka, i nie spotka go nieszczęście.
24 The slacker buries his hand in the dish; he will not even bring it back to his mouth.
Leniwy kryje rękę swą pod pachę, i do ust swych nie podnosi jej.
25 Strike a mocker, and the simple will beware; rebuke the discerning man, and he will gain knowledge.
Bij naśmiewcę, żeby prostak był ostrożniejszym; a roztropnego sfukaj, żeby zrozumiał umiejętność.
26 He who assaults his father or evicts his mother is a son who brings shame and disgrace.
Syn wstyd i hańbę zadawający, ojca gubi i matkę wygania.
27 If you cease to hear instruction, my son, you will stray from the words of knowledge.
Synu mój! przestań słuchać nauki, któraby cię odwodziła od mów rozumnych.
28 A corrupt witness mocks justice, and a wicked mouth swallows iniquity.
Świadek złośliwy pośmiewa się z sądu, a usta niezbożnych połykają nieprawość.
29 Judgments are prepared for mockers, and beatings for the backs of fools.
Sądy są na pośmiewców zgotowane, a guzy na grzbiet głupich.