Proverbs 18
1 He who isolates himself pursues selfish desires; he rebels against all sound judgment.
Człowiek swej myśli, szuka tego, co mu się podoba, a w każdą rzecz wtrąca się.
2 A fool does not delight in understanding, but only in airing his opinions.
Nie kocha się głupi w roztropności, ale w tem, co mu objawia serce jego.
3 With a wicked man comes contempt as well, and shame is accompanied by disgrace.
Gdy przychodzi niezbożny, przychodzi też wzgarda, a z mężem lekkomyślnym urąganie.
4 The words of a man’s mouth are deep waters; the fountain of wisdom is a bubbling brook.
Słowa ust męża mądrego są jako wody głębokie, a źródło mądrości jako potok wylewający.
5 Showing partiality to the wicked is not good, nor is depriving the innocent of justice.
Nie dobra to, mieć wzgląd na osobę niezbożnego, aby był podwrócony sprawiedliwy w sądzie.
6 A fool’s lips bring him strife, and his mouth invites a beating.
Wargi głupiego zmierzają do swaru, a usta jego do bitwy wyzywają.
7 A fool’s mouth is his ruin, and his lips are a snare to his soul.
Usta głupiego są upadkiem jego, a wargi jego sidłem duszy jego.
8 The words of a gossip are like choice morsels that go down into the inmost being.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych, a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
9 Whoever is slothful in his work is brother to him who destroys.
Kto niedbały w sprawach swoich, bratem jest utratnika.
10 The name of the LORD is a strong tower; the righteous run to it and are safe.
Imię Pańskie jest mocną wieżą; sprawiedliwy się do niej uciecze, a wywyższony będzie.
11 A rich man’s wealth is his fortified city; it is like a high wall in his imagination.
Majętność bogatego jest miastem jego mocnem, a jako mur wysoki w myśli jego.
12 Before his downfall a man’s heart is proud, but humility comes before honor.
Przed upadkiem podnosi się serce człowiecze, a sławę uprzedza poniżenie.
13 He who answers a matter before he hears it— this is folly and disgrace to him.
Kto odpowiada, pierwej niż wysłucha, głupstwo to jego i zelżywość.
14 The spirit of a man can endure his sickness, but who can survive a broken spirit?
Duch męża znosi niemoc swoję; ale ducha utrapionego któż zniesie?
15 The heart of the discerning acquires knowledge, and the ear of the wise seeks it out.
Serce rozumne nabywa umiejętności, a ucho mądrych szuka jej.
16 A man’s gift opens doors for him, and brings him before great men.
Dar człowieczy plac mu czyni, i przed wielmożnych przywodzi go.
17 The first to state his case seems right until another comes and cross-examines him.
Sprawiedliwym zda się ten, kto pierwszy w sprawie swojej; ale gdy przychodzi bliźni jego, dochodzi go.
18 Casting the lot ends quarrels and separates strong opponents.
Los uśmierza zwady, i między możnymi rozsądek czyni.
19 An offended brother is harder to win than a fortified city, and disputes are like the bars of a castle.
Brat krzywdą urażony trudniejszy nad miasto niedobyte, a swary są jako zawory u pałacu.
20 From the fruit of his mouth a man’s belly is filled; with the harvest from his lips he is satisfied.
Z owocu ust każdego nasycon bywa żywot jego; urodzajem warg swych będzie nasycony.
21 Life and death are in the power of the tongue, and those who love it will eat its fruit.
Śmierć i żywot jest w mocy języka, a kto go miłuje, będzie jadł owoce jego.
22 He who finds a wife finds a good thing and obtains favor from the LORD.
Kto znalazł żonę, znalazł rzecz dobrą, i dostąpił łaski od Pana.
23 The poor man pleads for mercy, but the rich man answers harshly.
Ubogi pokornie mówi; ale bogaty odpowiada surowie.
24 A man of many companions may come to ruin, but there is a friend who stays closer than a brother.
Człowiek, który ma przyjaciół, ma się obchodzić po przyjacielsku, ponieważ przyjaciel bywa przychylniejszy nad brata.
