Proverbs 17
1 Better a dry morsel in quietness than a house full of feasting with strife.
Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan.
2 A wise servant will rule over a disgraceful son and share his inheritance as one of the brothers.
Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid.
3 A crucible for silver and a furnace for gold, but the LORD is the tester of hearts.
Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga puso.
4 A wicked man listens to evil lips; a liar gives ear to a destructive tongue.
Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila.
5 He who mocks the poor insults their Maker; whoever gloats over calamity will not go unpunished.
Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan.
6 Grandchildren are the crown of the aged, and the glory of a son is his father.
Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang.
7 Eloquent words are unfit for a fool; how much worse are lying lips to a ruler!
Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo.
8 A bribe is a charm to its giver; wherever he turns, he succeeds.
Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa.
9 Whoever conceals an offense promotes love, but he who brings it up separates friends.
Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: nguni't ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
10 A rebuke cuts into a man of discernment deeper than a hundred lashes cut into a fool.
Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang.
11 An evil man seeks only rebellion; a cruel messenger will be sent against him.
Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kaya't isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya.
12 It is better to meet a bear robbed of her cubs than a fool in his folly.
Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan.
13 If anyone returns evil for good, evil will never leave his house.
Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay.
14 To start a quarrel is to release a flood; so abandon the dispute before it breaks out.
Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kaya't iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit.
15 Acquitting the guilty and condemning the righteous— both are detestable to the LORD.
Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon.
16 Why should the fool have money in his hand with no intention of buying wisdom?
Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa?
17 A friend loves at all times, and a brother is born for adversity.
Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan.
18 A man lacking judgment strikes hands in pledge and puts up security for his neighbor.
Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa.
19 He who loves transgression loves strife; he who builds his gate high invites destruction.
Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan.
20 The one with a perverse heart finds no good, and he whose tongue is deceitful falls into trouble.
Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan.
21 A man fathers a fool to his own grief; the father of a fool has no joy.
Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan.
22 A joyful heart is good medicine, but a broken spirit dries up the bones.
Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: nguni't ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto.
23 A wicked man takes a covert bribe to subvert the course of justice.
Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan.
24 Wisdom is the focus of the discerning, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.
Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: nguni't ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa.
25 A foolish son brings grief to his father and bitterness to her who bore him.
Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya.
26 It is surely not good to punish the innocent or to flog a noble for his honesty.
Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran.
27 A man of knowledge restrains his words, and a man of understanding maintains a calm spirit.
Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa.
28 Even a fool is considered wise if he keeps silent, and discerning when he holds his tongue.
Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait.
