Proverbs 14
1 Every wise woman builds her house, but a foolish one tears it down with her own hands.
Bilge kadın evini yapar, Ahmak kadın evini kendi eliyle yıkar.
2 He who walks in uprightness fears the LORD, but the one who is devious in his ways despises Him.
Doğru yolda yürüyen, RAB'den korkar, Yoldan sapan, RAB'bi hor görür.
3 The proud speech of a fool brings a rod to his back, but the lips of the wise protect them.
Ahmağın sözleri sırtına kötektir, Ama bilgenin dudakları kendisini korur.
4 Where there are no oxen, the manger is empty, but an abundant harvest comes through the strength of the ox.
Öküz yoksa yemlik boş kalır, Çünkü bol ürünü sağlayan öküzün gücüdür.
5 An honest witness does not deceive, but a dishonest witness pours forth lies.
Güvenilir tanık yalan söylemez, Yalancı tanıksa yalan solur.
6 A mocker seeks wisdom and finds none, but knowledge comes easily to the discerning.
Alaycı bilgeliği arasa da bulamaz, Akıllı içinse bilgi edinmek kolaydır.
7 Stay away from a foolish man; you will gain no knowledge from his speech.
Akılsız kişiden uzak dur, Çünkü sana öğretecek bir şeyi yok.
8 The wisdom of the prudent is to discern his way, but the folly of fools deceives them.
İhtiyatlı kişinin bilgeliği, ne yapacağını bilmektir, Akılsızların ahmaklığıysa aldanmaktır.
9 Fools mock the making of amends, but goodwill is found among the upright.
Ahmaklar suç sunusuyla alay eder, Dürüstler ise iyi niyetlidir.
10 The heart knows its own bitterness, and no stranger shares in its joy.
Yürek kendi acısını bilir, Sevinciniyse kimse paylaşmaz.
11 The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish.
Kötü kişinin evi yerle bir edilecek, Doğru kişinin konutuysa bayındır olacak.
12 There is a way that seems right to a man, but its end is the way of death.
Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.
13 Even in laughter the heart may ache, and joy may end in sorrow.
Gülerken bile yürek sızlayabilir, Sevinç bitince acı yine görünebilir.
14 The backslider in heart receives the fill of his own ways, but a good man is rewarded for his ways.
Yüreği dönek olan tuttuğu yolun, İyi kişi de yaptıklarının ödülünü alacaktır.
15 The simple man believes every word, but the prudent man watches his steps.
Saf kişi her söze inanır, İhtiyatlı olansa attığı her adımı hesaplar.
16 A wise man fears and turns from evil, but a fool is careless and reckless.
Bilge kişi korktuğu için kötülükten uzaklaşır, Akılsızsa büyüklük taslayıp kendine güvenir.
17 A quick-tempered man acts foolishly, and a devious man is hated.
Çabuk öfkelenen ahmakça davranır, Düzenbazdan herkes nefret eder.
18 The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.
Saf kişilerin mirası akılsızlıktır, İhtiyatlı kişilerin tacı ise bilgidir.
19 The evil bow before the good, and the wicked at the gates of the righteous.
Alçaklar iyilerin önünde, Kötüler doğruların kapısında eğilirler.
20 The poor man is hated even by his neighbor, but many are those who love the rich.
Komşusu bile yoksulu sevmez, Oysa zenginin dostu çoktur.
21 He who despises his neighbor sins, but blessed is he who shows kindness to the poor.
Komşuyu hor görmek günahtır, Ne mutlu mazluma lütfedene!
22 Do not those who contrive evil go astray? But those who plan goodness find loving devotion and faithfulness.
Kötülük tasarlayan yolunu şaşırmaz mı? Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanır.
23 There is profit in all labor, but mere talk leads only to poverty.
Her emek kazanç getirir, Ama boş lakırdı yoksulluğa götürür.
24 The crown of the wise is their wealth, but the effort of fools is folly.
Bilgelerin tacı servetleridir, Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır.
25 A truthful witness saves lives, but one who utters lies is deceitful.
Dürüst tanık can kurtarır, Yalancı tanık aldatıcıdır.
26 He who fears the LORD is secure in confidence, and his children shall have a place of refuge.
RAB'den korkan tam güvenliktedir, RAB onun çocuklarına da sığınak olacaktır.
27 The fear of the LORD is a fountain of life, turning a man from the snares of death.
RAB korkusu yaşam kaynağıdır, İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.
28 A large population is a king’s splendor, but a lack of subjects is a prince’s ruin.
Kralın yüceliği halkının çokluğuna bağlıdır, Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.
29 A patient man has great understanding, but a quick-tempered man promotes folly.
Geç öfkelenen akıllıdır, Çabuk sinirlenen ahmaklığını gösterir.
30 A tranquil heart is life to the body, but envy rots the bones.
Huzurlu yürek bedenin yaşam kaynağıdır, Hırs ise insanı için için yer bitirir.
31 Whoever oppresses the poor taunts their Maker, but whoever is kind to the needy honors Him.
Muhtacı ezen, Yaradanı'nı hor görüyor demektir. Yoksula acıyansa Yaradan'ı yüceltir.
32 The wicked man is thrown down by his own sin, but the righteous man has a refuge even in death.
Kötü kişi uğradığı felaketle yıkılır, Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var.
33 Wisdom rests in the heart of the discerning; even among fools she is known.
Bilgelik akıllı kişinin yüreğinde barınır, Akılsızlar arasında bile kendini belli eder.
34 Righteousness exalts a nation, but sin is a disgrace to any people.
Doğruluk bir ulusu yüceltir, Oysa günah herhangi bir halk için utançtır.
35 A king delights in a wise servant, but his anger falls on the shameful.
Kral sağduyulu kulunu beğenir, Utanç getirene öfkelenir.
