< Proverbs 14 >

1 Every wise woman builds her house, but a foolish one tears it down with her own hands.
Mace mai hikima kan gina gidanta, amma da hannunta wawiya takan rushe shi ƙasa.
2 He who walks in uprightness fears the LORD, but the one who is devious in his ways despises Him.
Wanda tafiyarsa ta aikata gaskiya ce kan ji tsoron Ubangiji, amma wanda hanyoyinsa ba a kan gaskiya ba ne yakan rena shi.
3 The proud speech of a fool brings a rod to his back, but the lips of the wise protect them.
Maganar wawa kan kawo sanda a bayansa, amma leɓunan masu hikima kan tsare su.
4 Where there are no oxen, the manger is empty, but an abundant harvest comes through the strength of the ox.
Inda ba shanu, wurin sa wa dabbobi abinci zai kasance ba kome, amma daga ƙarfin saniya ce yalwar girbi kan fito.
5 An honest witness does not deceive, but a dishonest witness pours forth lies.
Mashaidi na gaskiya ba ya ruɗu, amma mashaidin ƙarya kan baza ƙarairayi.
6 A mocker seeks wisdom and finds none, but knowledge comes easily to the discerning.
Mai ba’a kan nemi hikima amma ba ya samun kome, amma sani kan zo a sawwaƙe ga mai basira.
7 Stay away from a foolish man; you will gain no knowledge from his speech.
Ka guji wawa, gama ba za ka sami sani a leɓunansa ba.
8 The wisdom of the prudent is to discern his way, but the folly of fools deceives them.
Hikima masu la’akari shi ne su yi tunani a kan hanyoyinsu, amma wautar wawaye ruɗu ne.
9 Fools mock the making of amends, but goodwill is found among the upright.
Wawaye kan yi ba’a a gyaran zunubi, amma fatan alheri yana samuwa a cikin masu aikata gaskiya.
10 The heart knows its own bitterness, and no stranger shares in its joy.
Kowace zuciya ta san ɓacin ranta, kuma babu wani dabam da zai yi rabon jin daɗinsa.
11 The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish.
Za a rushe gidan mugu, amma tentin mai aikata gaskiya zai haɓaka.
12 There is a way that seems right to a man, but its end is the way of death.
Akwai hanyar da ta yi kamar tana daidai ga mutum, amma a ƙarshe takan kai ga mutuwa.
13 Even in laughter the heart may ache, and joy may end in sorrow.
Ko cikin dariya zuciya takan yi ciwo, kuma farin ciki kan iya ƙarasa a baƙin ciki.
14 The backslider in heart receives the fill of his own ways, but a good man is rewarded for his ways.
Marasa bangaskiya za su sami sakamako cikakke saboda hanyoyinsu, kuma mutumin kirki zai sami lada saboda nasa.
15 The simple man believes every word, but the prudent man watches his steps.
Marar azanci kan gaskata kome, amma mai la’akari kan yi tunani game da matakinsa.
16 A wise man fears and turns from evil, but a fool is careless and reckless.
Mai hikima kan ji tsoron Ubangiji ya kuma guji mugunta, amma wawa yana da girman kai yakan yi kome da garaje.
17 A quick-tempered man acts foolishly, and a devious man is hated.
Mutum mai saurin fushi yakan yi ayyukan wauta, akan kuma ƙi mai son nuna wayo.
18 The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.
Marar azanci kan gāji wauta, amma mai la’akari kan sami rawanin sani.
19 The evil bow before the good, and the wicked at the gates of the righteous.
Masu mugunta za su rusuna a gaban masu kirki, mugaye kuma za su yi haka a ƙofofin adalai.
20 The poor man is hated even by his neighbor, but many are those who love the rich.
Maƙwabta sukan gudu daga matalauta, amma masu arziki suna da abokai da yawa.
21 He who despises his neighbor sins, but blessed is he who shows kindness to the poor.
Duk wanda ya rena maƙwabci ya yi zunubi, amma mai albarka ne wanda yake alheri ga mabukata.
22 Do not those who contrive evil go astray? But those who plan goodness find loving devotion and faithfulness.
Ba waɗanda suke ƙulla mugunta sukan kauce ba? Amma waɗanda suke ƙulla abin da yake mai kyau sukan sami ƙauna da aminci.
23 There is profit in all labor, but mere talk leads only to poverty.
Duk aiki tuƙuru yakan kawo riba, amma zama kana surutu kan kai ga talauci kawai.
24 The crown of the wise is their wealth, but the effort of fools is folly.
Dukiyar masu hikima ita ce rawaninsu, amma wautar wawaye kan haifar da wauta ne kawai.
25 A truthful witness saves lives, but one who utters lies is deceitful.
Mashaidin gaskiya kan ceci rayuka, amma mashaidin ƙarya mai ruɗu ne.
26 He who fears the LORD is secure in confidence, and his children shall have a place of refuge.
Duk mai tsoron Ubangiji yana da zaunannen mafaka, kuma ga’ya’yansa zai zama mafaka.
27 The fear of the LORD is a fountain of life, turning a man from the snares of death.
Tsoron Ubangiji shi ne maɓulɓular rai yakan juye mutum daga tarkon mutuwa.
28 A large population is a king’s splendor, but a lack of subjects is a prince’s ruin.
Yawan mutane shi ne ɗaukakar sarki, amma in ba tare da mabiya ba sarki ba kome ba ne.
29 A patient man has great understanding, but a quick-tempered man promotes folly.
Mutum mai haƙuri yana da fahimi mai yawa, amma mai saurin fushi yakan nuna wautarsa a fili.
30 A tranquil heart is life to the body, but envy rots the bones.
Zuciya mai salama kan ba jiki rai, amma kishi kan sa ƙasusuwa su yi ciwo.
31 Whoever oppresses the poor taunts their Maker, but whoever is kind to the needy honors Him.
Duk wanda ya zalunci matalauci ya zagi Mahaliccinsu ke nan, amma duk wanda ya yi alheri ga mabukata yana girmama Allah ne.
32 The wicked man is thrown down by his own sin, but the righteous man has a refuge even in death.
Sa’ad bala’i ya auku, mugaye kan fāɗi, amma ko a mutuwa masu adalci suna da mafaka.
33 Wisdom rests in the heart of the discerning; even among fools she is known.
Hikima tana a zuciyar mai azanci, kuma ko a cikin wawaye takan sa a santa.
34 Righteousness exalts a nation, but sin is a disgrace to any people.
Adalci yakan ɗaukaka al’umma, amma zunubi kan kawo kunya ga kowane mutane.
35 A king delights in a wise servant, but his anger falls on the shameful.
Sarki yakan yi murna a kan bawa mai hikima, amma bawa marar kunya kan jawo fushinsa.

< Proverbs 14 >