Proverbs 13

1 A wise son heeds his father’s discipline, but a mocker does not listen to rebuke.

فرزند عاقل تأدیب پدر خود را می‌پذیرد، ولی کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد از پذیرفتن توبیخ سر باز می‌زند.

2 From the fruit of his lips a man enjoys good things, but the desire of the faithless is violence.

سخنان مرد نیک حتی برای خود او نیکوست و جانش را سیر می‌کند، اما شخص بداندیش فقط تشنهٔ ظلم است.

3 He who guards his mouth protects his life, but the one who opens his lips invites his own ruin.

هر که زبان خود را نگه دارد جان خود را حفظ می‌کند، اما کسی که نسنجیده سخن بگوید خود را هلاک خواهد کرد.

4 The slacker craves yet has nothing, but the soul of the diligent is fully satisfied.

آدم تنبل آنچه را که آرزو می‌کند به دست نمی‌آورد، اما شخص کوشا کامیاب می‌شود.

5 The righteous hate falsehood, but the wicked bring shame and disgrace.

درستکار از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شرور رسوا و خوار می‌شود.

6 Righteousness guards the man of integrity, but wickedness undermines the sinner.

صداقت درستکاران آنها را حفظ می‌کند، اما شرارت بدکاران آنها را به نابودی می‌کشاند.

7 One pretends to be rich, but has nothing; another pretends to be poor, yet has great wealth.

هستند کسانی که وانمود می‌کنند ثروتمندند در حالی که چیزی ندارند، و هستند کسانی که خود را فقیر نشان می‌دهند اما صاحب ثروت هنگفتی می‌باشند.

8 Riches may ransom a man’s life, but a poor man hears no threat.

ثروت شخص پولدار صرف حفاظت جان او می‌شود، اما جان آدم فقیر را خطری تهدید نمی‌کند.

9 The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is extinguished.

زندگی شخص نیک مانند چراغی نورانی می‌درخشد، ولی زندگی شریران مثل چراغی است که در حال خاموشی است.

10 Arrogance leads only to strife, but wisdom is with the well-advised.

تکبر باعث نزاع می‌شود، ولی شخص دانا نصیحت را می‌پذیرد.

11 Dishonest wealth will dwindle, but what is earned through hard work will be multiplied.

ثروتی که از راه نادرست به دست بیاید طولی نمی‌کشد که از دست می‌رود؛ اما دارایی که با کار و کوشش جمع شود، به تدریج زیاد می‌گردد.

12 Hope deferred makes the heart sick, but desire fulfilled is a tree of life.

آرزویی که انجام آن به تعویق افتاده باشد دل را بیمار می‌کند، اما برآورده شدن مراد، درخت حیات است.

13 He who despises instruction will pay the penalty, but the one who respects a command will be rewarded.

هر که دستوری را که به او داده‌اند خوار بشمارد بی‌سزا نخواهد ماند، اما کسی که آن را اطاعت کند پاداش خواهد یافت.

14 The teaching of the wise is a fountain of life, turning one from the snares of death.

تعلیم مرد دانا چشمهٔ حیات است و شخص را از دامهای مرگ می‌رهاند.

15 Good understanding wins favor, but the way of the faithless is difficult.

دانایی، احترام می‌آورد ولی خیانت به هلاکت منتهی می‌شود.

16 Every prudent man acts with knowledge, but a fool displays his folly.

مرد دانا سنجیده عمل می‌کند، اما جاهل حماقت خود را بروز می‌دهد.

17 A wicked messenger falls into trouble, but a faithful envoy brings healing.

قاصدی که قابل اعتماد نباشد باعث گرفتاری می‌شود، اما پیک امین شفا به ارمغان می‌آورد.

18 Poverty and shame come to him who ignores discipline, but whoever heeds correction is honored.

فقر و رسوایی دامنگیر کسی می‌شود که تأدیب را نمی‌پذیرد، اما شخصی که آن را بپذیرد مورد احترام واقع خواهد شد.

19 Desire fulfilled is sweet to the soul, but turning from evil is detestable to fools.

برآورده شدن آرزوها لذتبخش است، اما افراد نادان در پی آرزوهای ناپاک خود هستند و نمی‌خواهند از آنها دست بردارند.

20 He who walks with the wise will become wise, but the companion of fools will be destroyed.

با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با احمقان بنشین و زیان خواهی دید.

21 Disaster pursues sinners, but prosperity is the reward of the righteous.

بلا دامنگیر گناهکاران می‌شود، اما چیزهای خوب نصیب نیکان می‌گردد.

22 A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the sinner’s wealth is passed to the righteous.

شخص نیک حتی برای نوه‌هایش میراث باقی می‌گذارد، اما ثروتی که گناهکاران اندوخته‌اند به درستکاران می‌رسد.

23 Abundant food is in the fallow ground of the poor, but without justice it is swept away.

مزرعۀ شخص فقیر ممکن است محصول فراوان بدهد، ولی ظالمان آن را از چنگ او در می‌آورند.

24 He who spares the rod hates his son, but he who loves him disciplines him diligently.

کسی که فرزند خود را تنبیه نمی‌کند او را دوست ندارد، اما کسی که فرزندش را دوست دارد از تأدیب او کوتاهی نمی‌کند.

25 A righteous man eats to his heart’s content, but the stomach of the wicked is empty.

شخص درستکار از خوراکی که دارد می‌خورد و سیر می‌شود، ولی آدم بدکار گرسنگی می‌کشد.