Proverbs 12
1 Whoever loves discipline loves knowledge, but he who hates correction is stupid.
Kto kocha karność, kocha wiedzę, a kto nienawidzi upomnienia, jest głupi.
2 The good man obtains favor from the LORD, but the LORD condemns a man who devises evil.
Dobry [człowiek] zdobędzie łaskę PANA, ale [PAN] potępi podstępnego.
3 A man cannot be established through wickedness, but the righteous cannot be uprooted.
Człowiek nie umocni się niegodziwością, lecz korzeń sprawiedliwych nie będzie poruszony.
4 A wife of noble character is her husband’s crown, but she who causes shame is like decay in his bones.
Żona cnotliwa [jest] koroną swego męża, ale ta, która go hańbi, [jest] jak zgnilizna w jego kościach.
5 The plans of the righteous are just, but the counsel of the wicked leads to deceit.
Myśli sprawiedliwych są prawe, a rady niegodziwych zdradliwe.
6 The words of the wicked lie in wait for blood, but the speech of the upright rescues them.
Słowa niegodziwych czyhają na krew, lecz usta prawych ocalą ich.
7 The wicked are overthrown and perish, but the house of the righteous will stand.
Niegodziwi zostają powaleni i już ich nie ma, a dom sprawiedliwych się ostoi.
8 A man is praised according to his wisdom, but a twisted mind is despised.
Człowiek będzie chwalony za jego mądrość, a kto jest przewrotnego serca, zostanie wzgardzony.
9 Better to be lightly esteemed yet have a servant, than to be self-important but lack food.
Lepszy [jest człowiek] wzgardzony, który ma sługę, niż ten, kto się chwali, a któremu brak chleba.
10 A righteous man regards the life of his animal, but the tender mercies of the wicked are only cruelty.
Sprawiedliwy dba o życie swego bydła, a serce niegodziwych jest okrutne.
11 The one who works his land will have plenty of food, but whoever chases fantasies lacks judgment.
Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżnujących, jest nierozumny.
12 The wicked desire the plunder of evil men, but the root of the righteous flourishes.
Niegodziwy pragnie sieci złych, a korzeń sprawiedliwych wydaje [owoc].
13 An evil man is trapped by his rebellious speech, but a righteous man escapes from trouble.
Zły zostaje usidlony przez grzech swoich warg, a sprawiedliwy wyjdzie z ucisku.
14 By fruitful speech a man is filled with good things, and the work of his hands returns to him.
Człowiek nasyci się dobrem z owocu swoich ust, a za [dzieła] swoich rąk otrzyma zapłatę.
15 The way of a fool is right in his own eyes, but a wise man listens to counsel.
Droga głupiego [wydaje się] słuszna w jego oczach, ale kto słucha rady, jest mądry.
16 A fool’s anger is known at once, but a prudent man overlooks an insult.
Gniew głupiego objawia się od razu, a roztropny skrywa hańbę.
17 He who speaks the truth declares what is right, but a false witness speaks deceit.
Kto mówi prawdę, wyraża sprawiedliwość, ale fałszywy świadek – oszustwo.
18 Speaking rashly is like a piercing sword, but the tongue of the wise brings healing.
Znajdzie się taki, którego [słowa] są jak miecz przeszywający, lecz język mądrych [jest] lekarstwem.
19 Truthful lips endure forever, but a lying tongue lasts only a moment.
Prawdomówne wargi będą trwać na wieki, ale język kłamliwy [trwa] króciutko.
20 Deceit is in the hearts of those who devise evil, but the counselors of peace have joy.
Podstęp [jest] w sercu tych, którzy knują zło, lecz u doradzających pokój [jest] radość.
21 No harm befalls the righteous, but the wicked are filled with trouble.
Sprawiedliwego nie spotka żadne zło, ale niegodziwi będą pełni nieszczęścia.
22 Lying lips are detestable to the LORD, but those who deal faithfully are His delight.
Wargi kłamliwe budzą odrazę w PANU, a ci, którzy postępują w prawdzie, podobają mu się.
23 A shrewd man keeps his knowledge to himself, but a foolish heart proclaims its folly.
Człowiek roztropny ukrywa wiedzę, a serce głupich rozgłasza głupotę.
24 The hand of the diligent will rule, but laziness ends in forced labor.
Ręka pracowitych będzie panowała, a leniwa będzie płaciła daninę.
25 Anxiety weighs down the heart of a man, but a good word cheers it up.
Troska w sercu człowieka przygnębia je, a dobre słowo je rozwesela.
26 A righteous man is cautious in friendship, but the ways of the wicked lead them astray.
Sprawiedliwy jest zacniejszy od swego bliźniego, a droga niegodziwych prowadzi ich na manowce.
27 A lazy man does not roast his game, but a diligent man prizes his possession.
Leniwy nie upiecze tego, co upolował, ale mienie człowieka pracowitego [jest] cenne.
28 There is life in the path of righteousness, but another path leads to death.
Na ścieżce sprawiedliwości jest życie, na jej drodze nie ma śmierci.
