Proverbs 12

1 Whoever loves discipline loves knowledge, but he who hates correction is stupid.

ئەوەی حەز لە تەمبێکردن بکات حەز لە زانیاری دەکات، بەڵام ئەوەی ڕقی لە سەرزەنشت بێت دەبەنگە.

2 The good man obtains favor from the LORD, but the LORD condemns a man who devises evil.

پیاوچاک ڕەزامەندی یەزدان بەدەستدەهێنێت، بەڵام کەسی تەڵەکەباز تاوانبار دەکرێت.

3 A man cannot be established through wickedness, but the righteous cannot be uprooted.

مرۆڤ بە بەدکاری ناچەسپێت، ڕیشەی ڕاستودروستانیش نالەقێت.

4 A wife of noble character is her husband’s crown, but she who causes shame is like decay in his bones.

ئافرەتی خانەدان تاجی سەری مێردەکەیەتی، بەڵام ئافرەتی شەرمەزار وەک کلۆرییە لەناو ئێسقانەکانی.

5 The plans of the righteous are just, but the counsel of the wicked leads to deceit.

پلانی ڕاستودروستان دادپەروەرییە، بەڵام ڕاوێژی بەدکاران هەڵخەڵەتێنەرە.

6 The words of the wicked lie in wait for blood, but the speech of the upright rescues them.

قسەی بەدکاران بۆسەی خوێنڕشتنە، دەمی سەرڕاستان فریایان دەکەوێت.

7 The wicked are overthrown and perish, but the house of the righteous will stand.

بەدکاران وەردەگەڕێنەوە و نامێنن، بەڵام ماڵی ڕاستودروستان دەچەسپێت.

8 A man is praised according to his wisdom, but a twisted mind is despised.

مرۆڤ بەپێی وریاییەکەی ستایش دەکرێت، بەڵام ئەوەی دڵخراپە ڕیسوا دەبێت.

9 Better to be lightly esteemed yet have a servant, than to be self-important but lack food.

باشترە ساکار بیت و خزمەتکارت هەبێت لەوەی خۆت گەورە دەربخەیت بەڵام نانت نەبێت.

10 A righteous man regards the life of his animal, but the tender mercies of the wicked are only cruelty.

کەسی ڕاستودروست بایەخ بە ئاژەڵەکەی دەدات، بەڵام بەزەیی بەدکاران دڵڕەقییە.

11 The one who works his land will have plenty of food, but whoever chases fantasies lacks judgment.

ئەوەی ئیش لە زەوی خۆیدا بکات، تێر نان دەبێت، بەڵام ئەوەی دوای هیچوپووچی بکەوێت، تێنەگەیشتووە.

12 The wicked desire the plunder of evil men, but the root of the righteous flourishes.

بەدکار حەز لە قازانجی خراپەکاران دەکات، ڕیشەی ڕاستودروستان بەروبووم دەدات.

13 An evil man is trapped by his rebellious speech, but a righteous man escapes from trouble.

خراپەکار دەکەوێتە تەڵەی زمانە یاخییەکەی، بەڵام کەسی ڕاستودروست لە تەنگانە دەرباز دەبێت.

14 By fruitful speech a man is filled with good things, and the work of his hands returns to him.

مرۆڤ لە بەروبوومی دەمی تێر چاکە دەبێت، پاداشتی ماندووبوونی دەستەکانی وەردەگرێتەوە.

15 The way of a fool is right in his own eyes, but a wise man listens to counsel.

ڕێگای گێل لەبەرچاوی خۆی ڕاستە، بەڵام دانا گوێگری ئامۆژگارییە.

16 A fool’s anger is known at once, but a prudent man overlooks an insult.

گێل دەستبەجێ تووڕەیی دەردەبڕێت، بەڵام داپۆشەری سووکایەتی ژیرە.

17 He who speaks the truth declares what is right, but a false witness speaks deceit.

ئەو شایەتەی کە بە ڕاستگۆیی دەدوێت، ڕاستودروستی ڕادەگەیەنێت، بەڵام شایەتی ناڕاست درۆ دەکات.

18 Speaking rashly is like a piercing sword, but the tongue of the wise brings healing.

قسەی هەڵەشانە وەک زەبری شمشێرە، بەڵام زمانی دانایان چاکبوونەوەیە.

19 Truthful lips endure forever, but a lying tongue lasts only a moment.

لێوی ڕاستگۆ هەتاهەتایە دەچەسپێت، بەڵام زمانی درۆ هەتا چاوتروکانێکە.

20 Deceit is in the hearts of those who devise evil, but the counselors of peace have joy.

ساختە لە دڵی ئەوانەیە کە پیلانی خراپە دەنێنەوە، بەڵام دڵخۆشی بۆ ڕاوێژکارانی ئاشتییە.

21 No harm befalls the righteous, but the wicked are filled with trouble.

کەسی ڕاستودروست تووشی هیچ ناخۆشییەک نابێت، بەڵام بەدکاران پڕ دەبن لە خراپە.

22 Lying lips are detestable to the LORD, but those who deal faithfully are His delight.

قێزی یەزدان لە لێوی درۆیە، بەڵام ئەوانەی بە ڕاستگۆیی کار دەکەن جێی ڕەزامەندی ئەون.

23 A shrewd man keeps his knowledge to himself, but a foolish heart proclaims its folly.

مرۆڤی ژیر زانیارییەکەی دەپارێزێت، دڵی گێلەکانیش گێلایەتی دەردەبڕێت.

24 The hand of the diligent will rule, but laziness ends in forced labor.

دەستی تێکۆشەر فەرمانڕەوایەتی دەکات، بەڵام دەستی تەمبەڵ لەژێر بێگاریدا دەبێت.

25 Anxiety weighs down the heart of a man, but a good word cheers it up.

نیگەرانی لە دڵی مرۆڤدا دەیچەمێنێتەوە، بەڵام قسەی خۆش شادمانی دەکات.

26 A righteous man is cautious in friendship, but the ways of the wicked lead them astray.

کەسی ڕاستودروست ڕاوێژی چاک دەداتە هاوڕێکەی، بەڵام ڕێگای خراپەکاران گومڕایان دەکات.

27 A lazy man does not roast his game, but a diligent man prizes his possession.

مرۆڤی تەمبەڵ نێچیری خۆی ناگرێت، بەڵام مرۆڤی تێکۆشەر نرخی سامانەکەی دەدات.

28 There is life in the path of righteousness, but another path leads to death.

لە ڕێچکەی ڕاستودروستی ژیان هەیە، ڕێگای ڕێڕەوەکانی بەرەو نەمرییە.