Proverbs 10

1 The proverbs of Solomon: A wise son brings joy to his father, but a foolish son grief to his mother.

امثال سلیمان: پسر عاقل پدرش را شاد می‌سازد، اما پسر نادان باعث غم مادرش می‌گردد.

2 Ill-gotten treasures profit nothing, but righteousness brings deliverance from death.

ثروتی که از راه نادرست به دست آمده باشد نفعی به انسان نمی‌رساند، اما درستکاری به او سعادت دائمی می‌بخشد.

3 The LORD does not let the righteous go hungry, but He denies the craving of the wicked.

خداوند نمی‌گذارد مرد درستکار گرسنگی بکشد و یا مرد شریر به آرزوی خود برسد.

4 Idle hands make one poor, but diligent hands bring wealth.

آدمهای تنبل، فقیر می‌شوند، ولی اشخاص کوشا ثروتمند می‌گردند.

5 He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during harvest is a disgraceful son.

کسی که به موقع محصول خود را برداشت می‌کند عاقل است، اما کسی که موقع برداشت محصول می‌خوابد مایهٔ ننگ است.

6 Blessings are on the head of the righteous, but the mouth of the wicked conceals violence.

بر سر درستکاران برکت‌هاست، اما وجود بدکاران از ظلم و لعنت پوشیده است.

7 The memory of the righteous is a blessing, but the name of the wicked will rot.

نیکان خاطرهٔ خوبی از خود باقی می‌گذارند، اما نام بدکاران به فراموشی سپرده می‌شود.

8 A wise heart will receive commandments, but foolish lips will come to ruin.

شخص عاقل پند و اندرز را می‌پذیرد، اما نادان یاوه‌گو هلاک می‌شود.

9 He who walks in integrity walks securely, but he who perverts his ways will be found out.

قدمهای شخص درستکار ثابت و استوار است، ولی شخص کجرو عاقبت می‌لغزد و می‌افتد.

10 He who winks the eye causes grief, and foolish lips will come to ruin.

آن که با نیت بد چشمک می‌زند سبب رنجش می‌شود، اما آن که بی‌پرده نکوهش می‌کند باعث صلح می‌شود.

11 The mouth of the righteous is a fountain of life, but the mouth of the wicked conceals violence.

دهان درستکاران چشمهٔ حیات است، اما دهان شخص بدکار پر از نفرین می‌باشد.

12 Hatred stirs up dissension, but love covers all transgressions.

کینه و نفرت باعث نزاع می‌شود، اما محبت گناه دیگران را می‌بخشد.

13 Wisdom is found on the lips of the discerning, but a rod is for the back of him who lacks judgment.

اشخاص دانا به خاطر سخنان حکیمانه‌شان مورد ستایش قرار می‌گیرند، اما اشخاص نادان چوب حماقت خود را می‌خورند.

14 The wise store up knowledge, but the mouth of the fool invites destruction.

در دهان شخص دانا سخنان سنجیده یافت می‌شود، اما آدم نادان نسنجیده سخن می‌گوید و خرابی به بار می‌آورد.

15 The wealth of the rich man is his fortified city, but poverty is the ruin of the poor.

ثروت شخص ثروتمند قلعۀ اوست، اما بینوایی شخص فقیر او را از پای درمی‌آورد.

16 The labor of the righteous leads to life, but the gain of the wicked brings punishment.

درآمد شخص درستکار به زندگی او رونق می‌بخشد، اما شخص بدکار درآمد خود را در راههای گناه‌آلود بر باد می‌دهد.

17 Whoever heeds instruction is on the path to life, but he who ignores reproof goes astray.

کسی که تأدیب را می‌پذیرد در راه حیات گام برمی‌دارد، اما کسی که نمی‌خواهد اصلاح گردد، به گمراهی کشیده می‌شود.

18 The one who conceals hatred has lying lips, and whoever spreads slander is a fool.

کسی که کینه‌اش را پنهان می‌کند آدم نادرستی است. شخصی که شایعات بی‌اساس را پخش می‌کند نادان است.

19 When words are many, sin is unavoidable, but he who restrains his lips is wise.

پرحرفی، انسان را به سوی گناه می‌کشاند. عاقل کسی است که زبانش را مهار کند.

20 The tongue of the righteous is choice silver, but the heart of the wicked has little worth.

سخنان عادلان مانند نقره گرانبهاست، اما سخنان بدکاران هیچ ارزشی ندارد.

21 The lips of the righteous feed many, but fools die for lack of judgment.

سخنان خوب عادلان، دیگران را احیا می‌کند، اما حماقت نادانان باعث مرگ خودشان می‌شود.

22 The blessing of the LORD enriches, and He adds no sorrow to it.

برکت خداوند انسان را ثروتمند می‌سازد بدون اینکه زحمتی برای وی به بار آورد.

23 The fool delights in shameful conduct, but a man of understanding has wisdom.

آدم نادان از عمل بد لذت می‌برد و شخص دانا از حکمت.

24 What the wicked man dreads will overtake him, but the desire of the righteous will be granted.

آنچه بدکاران از آن می‌ترسند بر سرشان می‌آید، اما نیکان به آرزوی خود می‌رسند.

25 When the whirlwind passes, the wicked are no more, but the righteous are secure forever.

بلا و مصیبت چون گردباد از راه می‌رسد و بدکاران را با خود می‌برد، اما شخص درستکار مانند صخره، پا برجا می‌ماند.

26 Like vinegar to the teeth and smoke to the eyes, so is the slacker to those who send him.

هرگز از آدم تنبل نخواه برای تو کاری انجام دهد؛ او مثل دودی است که به چشم می‌رود و مانند سرکه‌ای است که دندان را کند می‌کند.

27 The fear of the LORD prolongs life, but the years of the wicked will be cut short.

خداترسی سالهای عمر انسان را زیاد می‌کند، اما شرارت از عمر او می‌کاهد.

28 The hope of the righteous is joy, but the expectations of the wicked will perish.

امید درستکاران به شادی می‌انجامد، اما امید بدکاران بر باد می‌رود.

29 The way of the LORD is a refuge to the upright, but destruction awaits those who do evil.

خدا برای نیکان قلعه‌ای محافظ است، اما او بدان را هلاک خواهد کرد.

30 The righteous will never be shaken, but the wicked will not inhabit the land.

درستکاران همیشه از امنیت برخوردار خواهند بود، اما بدکاران بر زمین، زنده نخواهند ماند.

31 The mouth of the righteous brings forth wisdom, but a perverse tongue will be cut out.

از دهان درستکاران غنچه‌های حکمت می‌شکفد، اما زبان دروغگویان از ریشه کنده خواهد شد.

32 The lips of the righteous know what is fitting, but the mouth of the wicked is perverse.

عادلان همیشه سخنان خوشایند بر زبان می‌آورند، اما دهان بدکاران از سخنان نیشدار پر است.