< Matthew 26 >
1 When Jesus had finished saying all these things, He told His disciples,
I stało się, gdy dokończył Jezus tych wszystkich mów, rzekł do uczniów swoich:
2 “You know that the Passover is two days away, and the Son of Man will be handed over to be crucified.”
Wiecie, iż po dwóch dniach będzie wielkanoc, a Syn człowieczy będzie wydany, aby był ukrzyżowany.
3 At that time the chief priests and elders of the people assembled in the courtyard of the high priest, whose name was Caiaphas,
Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie i starsi ludu do dworu najwyższego kapłana, którego zwano Kaifasz;
4 and they conspired to arrest Jesus covertly and kill Him.
I naradzali się, jakoby Jezusa zdradą pojmali i zabili;
5 “But not during the feast,” they said, “or there may be a riot among the people.”
Lecz mówili: Nie w święto, aby nie był rozruch między ludem.
6 While Jesus was in Bethany in the home of Simon the Leper,
A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona trędowatego,
7 a woman came to Him with an alabaster jar of expensive perfume, which she poured on His head as He reclined at the table.
Przystąpiła do niego niewiasta, mająca słoik alabastrowy maści bardzo kosztownej, i wylała ją na głowę jego, gdy siedział u stołu.
8 When the disciples saw this, they were indignant and asked, “Why this waste?
Co widząc uczniowie jego, rozgniewali się, mówiąc: I na cóż ta utrata?
9 This perfume could have been sold at a high price, and the money given to the poor.”
Albowiem mogła być ta maść drogo sprzedana, i mogło się to dać ubogim.
10 Aware of this, Jesus asked, “Why are you bothering this woman? She has done a beautiful deed to Me.
Co gdy poznał Jezus, rzekł im: Przecz się przykrzycie tej niewieście? Dobry zaprawdę uczynek uczyniła przeciwko mnie.
11 The poor you will always have with you, but you will not always have Me.
Albowiem ubogie zawsze macie z sobą, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
12 By pouring this perfume on Me, she has prepared My body for burial.
Bo ona wylawszy tę maść na ciało moje, uczyniła to, gotując mię ku pogrzebowi.
13 Truly I tell you, wherever this gospel is preached in all the world, what she has done will also be told in memory of her.”
Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek będzie kazana ta Ewangielija po wszystkim świecie, i to będzie powiadano, co ona uczyniła, na pamiątkę jej.
14 Then one of the Twelve, the one called Judas Iscariot, went to the chief priests
Tedy odszedłszy jeden ze dwunastu, którego zwano Judaszem Iszkaryjotem, do przedniejszych kapłanów,
15 and asked, “What are you willing to give me if I hand Him over to you?” And they set out for him thirty pieces of silver.
Rzekł im: Co mi chcecie dać, a ja go wam wydam? A oni mu odważyli trzydzieści srebrników.
16 So from then on Judas looked for an opportunity to betray Jesus.
A odtąd szukał czasu sposobnego, aby go wydał.
17 On the first day of the Feast of Unleavened Bread, the disciples came to Jesus and asked, “Where do You want us to prepare for You to eat the Passover?”
A pierwszego dnia przaśników przystąpili uczniowie do Jezusa, mówiąc mu: Gdzież chcesz, żeć nagotujemy, abyś jadł baranka?
18 He answered, “Go into the city to a certain man and tell him that the Teacher says, ‘My time is near. I will keep the Passover with My disciples at your house.’”
A on rzekł: Idźcie do miasta, do niektórego człowieka, a rzeczcie mu: Kazałci nauczyciel powiedzieć: Czas mój blisko jest, u ciebie jeść będę baranka z uczniami moimi.
19 So the disciples did as Jesus had directed them and prepared the Passover.
I uczynili uczniowie, jako im rozkazał Jezus, i nagotowali baranka.
20 When evening came, Jesus was reclining with the twelve disciples.
A gdy był wieczór, usiadł za stołem ze dwunastoma.
21 And while they were eating, He said to them, “Truly I tell you, one of you will betray Me.”
A gdy jedli, rzekł: Zaprawdę powiadam wam, iż jeden z was wyda mię.
22 They were deeply grieved and began to ask Him one after another, “Surely not I, Lord?”
I zasmuciwszy się bardzo, poczęli mówić do niego każdy z nich: Azażem ja jest Panie?
23 Jesus answered, “The one who has dipped his hand into the bowl with Me will betray Me.
A on odpowiadając, rzekł: Który macza ze mną rękę w misie, ten mię wyda.
24 The Son of Man will go just as it is written about Him, but woe to that man by whom He is betrayed. It would be better for him if he had not been born.”
Synci człowieczy idzie, jako napisano o nim; ale biada człowiekowi temu, przez którego Syn człowieczy wydany bywa! dobrze by mu było, by się był nie narodził ten człowiek.
25 Then Judas, who would betray Him, said, “Surely not I, Rabbi?” Jesus answered, “You have said it yourself.”
A odpowiadając Judasz, który go wydawał, rzekł: Izalim ja jest, Mistrzu? Mówi mu: Tyś powiedział.
26 While they were eating, Jesus took bread, spoke a blessing and broke it, and gave it to the disciples, saying, “Take and eat; this is My body.”
A gdy oni jedli, wziąwszy Jezus chleb, a pobłogosławiwszy łamał, i dał uczniom i rzekł: Bierzcie, jedzcie, to jest ciało moje.
27 Then He took the cup, gave thanks, and gave it to them, saying, “Drink from it, all of you.
A wziąwszy kielich i podziękowawszy, dał im, mówiąc: Pijcie z tego wszyscy;
28 This is My blood of the covenant, which is poured out for many for the forgiveness of sins.
Albowiem to jest krew moja nowego testamentu, która się za wielu wylewa na odpuszczenie grzechów.
29 I tell you, I will not drink of this fruit of the vine from now on until that day when I drink it anew with you in My Father’s kingdom.”
Ale powiadam wam, iż nie będę pił odtąd z tego rodzaju winnej macicy, aż do dnia onego, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie Ojca mego.
30 And when they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.
I zaśpiewawszy pieśń, wyszli na górę oliwną.
31 Then Jesus said to them, “This very night you will all fall away on account of Me. For it is written: ‘I will strike the Shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.’
Tedy im rzekł Jezus: Wy wszyscy zgorszycie się ze mnie tej nocy; albowiem napisano: Uderzę pasterza, i będą rozproszone owce trzody.
32 But after I have risen, I will go ahead of you into Galilee.”
Lecz gdy ja zmartwychwstanę, poprzedzę was do Galilei.
33 Peter said to Him, “Even if all fall away on account of You, I never will.”
A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Choćby się wszyscy zgorszyli z ciebie, ja się nigdy nie zgorszę.
34 “Truly I tell you,” Jesus declared, “this very night, before the rooster crows, you will deny Me three times.”
Rzekł mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, iż tej nocy, pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.
35 Peter replied, “Even if I have to die with You, I will never deny You.” And all the other disciples said the same thing.
Rzekł mu Piotr: Choćbym z tobą miał i umrzeć, nie zaprę się ciebie. Także i wszyscy uczniowie mówili.
36 At that time Jesus went with His disciples to a place called Gethsemane, and He told them, “Sit here while I go over there and pray.”
Tedy przyszedł Jezus z nimi na miejsce, które zwano Gietsemane, i rzekł uczniom: Siądźcież tu, aż odszedłszy, będę się tam modlił.
37 He took with Him Peter and the two sons of Zebedee and began to be sorrowful and deeply distressed.
A wziąwszy z sobą Piotra i dwóch synów Zebedeuszowych, począł się smęcić i tęsknić.
38 Then He said to them, “My soul is consumed with sorrow to the point of death. Stay here and keep watch with Me.”
Tedy im rzekł Jezus: Smętna jest dusza moja aż do śmierci; zostańcież tu, a czujcie ze mną.
39 Going a little farther, He fell facedown and prayed, “My Father, if it is possible, let this cup pass from Me. Yet not as I will, but as You will.”
A postąpiwszy trochę, padł na oblicze swoje, modląc się i mówiąc: Ojcze mój, jeźli można, niech mię ten kielich minie; a wszakże nie jako ja chcę, ale jako ty.
40 Then Jesus returned to the disciples and found them sleeping. “Were you not able to keep watch with Me for one hour?” He asked Peter.
Tedy przyszedł do uczniów, i znalazł je śpiące, i rzekł Piotrowi: Takżeście nie mogli przez jednę godzinę czuć ze mną?
41 “Watch and pray so that you will not enter into temptation. For the spirit is willing, but the body is weak.”
Czujcież, a módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie; duchci jest ochotny, ale ciało mdłe.
42 A second time He went away and prayed, “My Father, if this cup cannot pass unless I drink it, may Your will be done.”
Zasię po wtóre odszedłszy, modlił się, mówiąc: Ojcze mój, jeźli mię nie może ten kielich minąć, tylko abym go pił, niech się stanie wola twoja.
43 And again Jesus returned and found them sleeping—for their eyes were heavy.
A przyszedłszy, znalazł je zasię śpiące; albowiem oczy ich były obciążone.
44 So He left them and went away once more and prayed a third time, saying the same thing.
A zaniechawszy ich, znowu odszedł i modlił się po trzecie, też słowa mówiąc.
45 Then He returned to the disciples and said, “Are you still sleeping and resting? Look, the hour is near, and the Son of Man is betrayed into the hands of sinners.
Tedy przyszedł do uczniów swoich i rzekł im: Śpijcież już i odpoczywajcie; oto się przybliżyła godzina, a Syn człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
46 Rise, let us go! See, My betrayer is approaching!”
Wstańcie, pójdźmy! oto się przybliżył ten, który mię wydaje.
47 While Jesus was still speaking, Judas, one of the Twelve, arrived, accompanied by a large crowd armed with swords and clubs, sent from the chief priests and elders of the people.
A gdy on jeszcze mówił, oto Judasz, jeden z dwunastu, przyszedł, a z nim wielka zgraja z mieczami i z kijami, od przedniejszych kapłanów i starszych ludu;
48 Now the betrayer had arranged a signal with them: “The One I kiss is the man; arrest Him.”
Ale ten, który go wydawał, dał był im znak, mówiąc: Któregokolwiek pocałuję, tenci jest; imajcież go.
49 Going directly to Jesus, he said, “Greetings, Rabbi!” and kissed Him.
A wnet przystąpiwszy do Jezusa, rzekł: Bądź pozdrowiony, Mistrzu! i pocałował go.
50 “Friend,” Jesus replied, “do what you came for.” Then the men stepped forward, seized Jesus, and arrested Him.
Ale mu rzekł Jezus: Przyjacielu! na coś przyszedł? Tedy przystąpiwszy, rzucili ręce na Jezusa i pojmali go.
51 At this, one of Jesus’ companions drew his sword and struck the servant of the high priest, cutting off his ear.
A oto jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę, i dobył miecza swego, a uderzywszy sługę kapłana najwyższego, uciął mu ucho.
52 “Put your sword back in its place,” Jesus said to him. “For all who draw the sword will die by the sword.
Tedy mu rzekł Jezus: Obróć miecz swój na miejsce jego; albowiem wszyscy, którzy miecz biorą, od miecza poginą.
53 Are you not aware that I can call on My Father, and He will at once put at My disposal more than twelve legions of angels?
Azaż mniemasz, że bym nie mógł teraz prosić Ojca mego, a stawiłby mi więcej niż dwanaście wojsk Aniołów?
54 But how then would the Scriptures be fulfilled that say it must happen this way?”
Ale jakożby się wypełniły Pisma, które mówią, iż się tak musi stać?
55 At that time Jesus said to the crowd, “Have you come out with swords and clubs to arrest Me as you would an outlaw? Every day I sat teaching in the temple courts, and you did not arrest Me.
Onejże godziny mówił Jezus do onej zgrai: Wyszliście jako na zbójcę z mieczami i z kijmi, pojmać mię; na każdy dzień siadałem u was, ucząc w kościele, a nie pojmaliście mię.
56 But this has all happened so that the writings of the prophets would be fulfilled.” Then all the disciples deserted Him and fled.
Aleć się to wszystko stało, aby się wypełniły Pisma prorockie. Tedy uczniowie jego wszyscy opuściwszy go, uciekli.
57 Those who had arrested Jesus led Him away to the house of Caiaphas the high priest, where the scribes and elders had gathered.
A oni pojmawszy Jezusa, wiedli go do Kaifasza, najwyższego kapłana, gdzie się byli zebrali nauczeni w Piśmie i starsi.
58 But Peter followed Him at a distance, right up to the courtyard of the high priest. And he went in and sat down with the guards to see the outcome.
Ale Piotr szedł za nim z daleka aż do dworu najwyższego kapłana; a wszedłszy tam, siedział z sługami, aby ujrzał koniec.
59 Now the chief priests and the whole Sanhedrin were seeking false testimony against Jesus in order to put Him to death.
Ale przedniejsi kapłani i starsi, i wszelka rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go na śmierć wydali.
60 But they did not find any, though many false witnesses came forward. Finally two came forward
Ale nie znaleźli; i choć wiele fałszywych świadków przychodziło, przecię nie znaleźli. A na ostatek wystąpiwszy dwaj fałszywi świadkowie,
61 and declared, “This man said, ‘I am able to destroy the temple of God and rebuild it in three days.’”
Rzekli: Ten mówił: Mogę rozwalić kościół Boży, a za trzy dni zbudować go.
62 So the high priest stood up and asked Him, “Have You no answer? What are these men testifying against You?”
A wstawszy najwyższy kapłan, rzekł mu: Nic nie odpowiadasz? Cóż to jest, co ci przeciwko tobie świadczą?
63 But Jesus remained silent. Then the high priest said to Him, “I charge You under oath by the living God: Tell us if You are the Christ, the Son of God.”
Lecz Jezus milczał. A odpowiadając najwyższy kapłan rzekł: Poprzysięgam cię przez Boga żywego, abyś nam powiedział, jeźliś ty jest Chrystus, on Syn Boży?
64 “You have said it yourself,” Jesus answered. “But I say to all of you, from now on you will see the Son of Man sitting at the right hand of Power and coming on the clouds of heaven.”
Rzekł mu Jezus: Tyś powiedział; wszakże powiadam wam: Odtąd ujrzycie Syna człowieczego siedzącego na prawicy mocy Bożej, i przychodzącego na obłokach niebieskich.
65 At this, the high priest tore his clothes and declared, “He has blasphemed! Why do we need any more witnesses? Look, now you have heard the blasphemy.
Tedy najwyższy kapłan rozdarł szaty swoje, mówiąc: Bluźnił! Cóż jeszcze potrzebujemy świadków? Otoście teraz słyszeli bluźnierstwo jego.
66 What do you think?” “He deserves to die,” they answered.
Cóż się wam zda? A oni odpowiadając, rzekli: Winien jest śmierci.
67 Then they spit in His face and struck Him. Others slapped Him
Tedy plwali na oblicze jego, i pięściami go bili, a drudzy go policzkowali,
68 and said, “Prophesy to us, Christ! Who hit You?”
Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie! kto jest ten, co cię uderzył?
69 Meanwhile, Peter was sitting out in the courtyard, and a servant girl came up to him. “You also were with Jesus the Galilean,” she said.
Ale Piotr siedział przed domem na podwórzu. Tedy przystąpiła do niego jedna dziewka, mówiąc: I tyś był z tym Jezusem Galilejskim.
70 But he denied it before them all: “I do not know what you are talking about.”
A on się zaprzał przed wszystkimi, mówiąc: Nie wiem, co powiadasz.
71 When Peter had gone out to the gateway, another servant girl saw him and said to the people there, “This man was with Jesus of Nazareth.”
A gdy on wychodził do przysionka, ujrzała go insza dziewka, i rzekła do tych, co tam byli: I tenci był z tym Jezusem Nazareńskim.
72 And again he denied it with an oath: “I do not know the man!”
Tedy po wtóre zaprzał się z przysięgą, mówiąc: Nie znam tego człowieka.
73 After a little while, those standing nearby came up to Peter. “Surely you are one of them,” they said, “for your accent gives you away.”
A przystąpiwszy po małej chwilce ci, co tam stali, rzekli Piotrowi: Prawdziwie i tyś jest z nich; bo i mowa twoja ciebie wydaje.
74 At that he began to curse and swear to them, “I do not know the man!” And immediately a rooster crowed.
Tedy się począł przeklinać i przysięgać, mówiąc: Nie znam tego człowieka; a zarazem kur zapiał.
75 Then Peter remembered the word that Jesus had spoken: “Before the rooster crows, you will deny Me three times.” And he went outside and wept bitterly.
I wspomniał Piotr na słowa Jezusowe, który mu był powiedział: Pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz; a wyszedłszy precz, gorzko płakał.