Matthew 23
1 Then Jesus spoke to the crowds and to His disciples:
Wtedy Jezus powiedział do tłumów i do swoich uczniów:
2 “The scribes and Pharisees sit in Moses’ seat.
Na katedrze Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze.
3 So practice and observe everything they tell you. But do not do what they do, for they do not practice what they preach.
Czyńcie więc i przestrzegajcie wszystkiego, co nakazują wam przestrzegać, ale według ich uczynków nie postępujcie. Mówią bowiem, ale nie czynią.
4 They tie up heavy, burdensome loads and lay them on men’s shoulders, but they themselves are not willing to lift a finger to move them.
Bo wiążą brzemiona ciężkie i nie do uniesienia i kładą je na barki ludzi, lecz sami nie chcą ich ruszyć nawet palcem.
5 All their deeds are done for men to see. They broaden their phylacteries and lengthen their tassels.
A wszystkie swoje uczynki spełniają, aby ludzie ich widzieli. Poszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle swoich płaszczy.
6 They love the places of honor at banquets, the chief seats in the synagogues,
Kochają też pierwsze miejsca na ucztach i pierwsze krzesła w synagogach;
7 the greetings in the marketplaces, and the title of ‘Rabbi’ by which they are addressed.
I pozdrowienia na rynkach, i aby ludzie nazywali ich: Rabbi, Rabbi!
8 But you are not to be called ‘Rabbi,’ for you have one Teacher, and you are all brothers.
Ale wy nie nazywajcie się Rabbi. Jeden bowiem jest wasz Mistrz, Chrystus, a wy wszyscy jesteście braćmi.
9 And do not call anyone on earth your father, for you have one Father, who is in heaven.
I nikogo na ziemi nie nazywajcie waszym ojcem. Jeden bowiem jest wasz Ojciec, który jest w niebie.
10 Nor are you to be called instructors, for you have one Instructor, the Christ.
Niech też was nie nazywają mistrzami, gdyż jeden jest wasz Mistrz, Chrystus.
11 The greatest among you shall be your servant.
Ale kto z was jest największy, będzie waszym sługą.
12 For whoever exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted.
Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
13 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You shut the kingdom of heaven in men’s faces. You yourselves do not enter, nor will you let in those who wish to enter.
Lecz biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo zamykacie królestwo niebieskie przed ludźmi. Sami bowiem tam nie wchodzicie ani wchodzącym nie pozwalacie wejść.
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo pożeracie domy wdów i dla pozoru odprawiacie długie modlitwy. Dlatego otrzymacie surowszy wyrok.
15 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You traverse land and sea to win a single convert, and when he becomes one, you make him twice as much a son of hell as you are. (Geenna g1067)
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo obchodzicie morza i lądy, aby pozyskać jednego współwyznawcę, a gdy się nim stanie, czynicie go synem piekła dwa razy takim jak wy sami. (Geenna g1067)
16 Woe to you, blind guides! You say, ‘If anyone swears by the temple, it means nothing; but if anyone swears by the gold of the temple, he is bound by his oath.’
Biada wam, ślepi przewodnicy, którzy mówicie: Kto przysięga na świątynię, to nic nie znaczy, ale kto przysięga na złoto świątyni, jest związany [przysięgą].
17 You blind fools! Which is greater: the gold, or the temple that makes it sacred?
Głupi i ślepi! Cóż bowiem jest ważniejsze: złoto czy świątynia, która uświęca złoto?
18 And you say, ‘If anyone swears by the altar, it means nothing; but if anyone swears by the gift on it, he is bound by his oath.’
A kto przysięga na ołtarz, to nic nie znaczy, lecz kto przysięga na ofiarę, która jest na nim, jest związany [przysięgą].
19 You blind men! Which is greater: the gift, or the altar that makes it sacred?
Głupi i ślepi! Cóż bowiem [jest] ważniejsze: ofiara czy ołtarz, który uświęca ofiarę?
20 So then, he who swears by the altar swears by it and by everything on it.
Kto więc przysięga na ołtarz, przysięga na niego i na to wszystko, co na nim leży.
21 And he who swears by the temple swears by it and by the One who dwells in it.
A kto przysięga na świątynię, przysięga na nią i na tego, który w niej mieszka.
22 And he who swears by heaven swears by God’s throne and by the One who sits on it.
I kto przysięga na niebo, przysięga na tron Boga i na tego, który na nim zasiada.
23 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You pay tithes of mint, dill, and cumin. But you have disregarded the weightier matters of the law: justice, mercy, and faithfulness. You should have practiced the latter, without neglecting the former.
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo dajecie dziesięcinę z mięty, anyżu i kminku, a opuszczacie [to, co] ważniejsze w prawie: sąd, miłosierdzie i wiarę. To należało czynić i tamtego nie zaniedbywać.
24 You blind guides! You strain out a gnat but swallow a camel.
Ślepi przewodnicy! Przecedzacie komara, a połykacie wielbłąda.
25 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You clean the outside of the cup and dish, but inside they are full of greed and self-indulgence.
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo oczyszczacie kubek i misę z zewnątrz, a wewnątrz pełne są zdzierstwa i niepowściągliwości.
26 Blind Pharisee! First clean the inside of the cup and dish, so that the outside may become clean as well.
Ślepy faryzeuszu, oczyść najpierw wnętrze kubka i misy, aby i to, co jest na zewnątrz, było czyste.
27 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You are like whitewashed tombs, which look beautiful on the outside, but on the inside are full of dead men’s bones and every kind of impurity.
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo jesteście podobni do grobów pobielanych, które z zewnątrz wydają się piękne, ale wewnątrz pełne są kości umarłych i wszelkiej nieczystości.
28 In the same way, on the outside you appear to be righteous, but on the inside you are full of hypocrisy and wickedness.
Tak i wy na zewnątrz wydajecie się ludziom sprawiedliwi, ale wewnątrz jesteście pełni obłudy i nieprawości.
29 Woe to you, scribes and Pharisees, you hypocrites! You build tombs for the prophets and decorate the monuments of the righteous.
Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo budujecie grobowce proroków i zdobicie nagrobki sprawiedliwych;
30 And you say, ‘If we had lived in the days of our fathers, we would not have been partners with them in shedding the blood of the prophets.’
I mówicie: Gdybyśmy żyli za dni naszych ojców, nie bylibyśmy ich wspólnikami w [przelewaniu] krwi proroków.
31 So you testify against yourselves that you are the sons of those who murdered the prophets.
A tak sami sobie wystawiacie świadectwo, że jesteście synami tych, którzy pozabijali proroków.
32 Fill up, then, the measure of the sin of your fathers.
I wy dopełnijcie miary waszych ojców!
Węże, plemię żmijowe! Jakże będziecie mogli uniknąć potępienia ognia piekielnego? (Geenna g1067)
34 Because of this, I am sending you prophets and wise men and teachers. Some of them you will kill and crucify, and others you will flog in your synagogues and persecute in town after town.
Dlatego ja posyłam do was proroków, mędrców i uczonych w Piśmie. [Niektórych] z nich zabijecie i ukrzyżujecie, a niektórych ubiczujecie w waszych synagogach i będziecie ich prześladować od miasta do miasta;
35 And so upon you will come all the righteous blood shed on earth, from the blood of righteous Abel to the blood of Zechariah son of Berechiah, whom you murdered between the temple and the altar.
Aby spadła na was wszelka krew sprawiedliwa przelana na ziemi, od krwi sprawiedliwego Abla aż do krwi Zachariasza, syna Barachiasza, którego zabiliście między świątynią a ołtarzem.
36 Truly I tell you, all these things will come upon this generation.
Zaprawdę powiadam wam: Spadnie to wszystko na to pokolenie.
37 O Jerusalem, Jerusalem, who kills the prophets and stones those sent to her, how often I have longed to gather your children together, as a hen gathers her chicks under her wings, but you were unwilling!
Jeruzalem, Jeruzalem, które zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy są do ciebie posłani! Ile razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, tak jak kokoszka gromadzi swe kurczęta pod skrzydła, a nie chcieliście!
38 Look, your house is left to you desolate.
Oto wasz dom zostanie wam pusty.
39 For I tell you that you will not see Me again until you say, ‘Blessed is He who comes in the name of the Lord.’”
Mówię wam bowiem: Odtąd nie ujrzycie mnie, aż powiecie: Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pana.
