Matthew 15
1 Then some Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem and asked,
Бу чағда, Тәврат устазлиридин вә Пәрисийләрдин бәзилири Йерусалимдин келип Әйсаниң алдиға берип:
2 “Why do Your disciples break the tradition of the elders? They do not wash their hands before they eat.”
— Мухлислириң немишкә ата-бовилиримизниң әнъәнилиригә хилаплиқ қилиду? Чүнки улар қоллирини жуймай тамақ йәйдикәнғу, — деди.
3 Jesus replied, “And why do you break the command of God for the sake of your tradition?
Лекин у уларға мундақ җавап бәрди: — Силәрчу, силәр немишкә әнъәнимизни сақлаймиз дәп Худаниң әмригә хилаплиқ қилисиләр?
4 For God said, ‘Honor your father and mother’ and ‘Anyone who curses his father or mother must be put to death.’
Чүнки Худа: «Ата-анаңни һөрмәт қил» вә «Атиси яки анисини һақарәтлигәнләр өлүмгә мәһкүм қилинсун» дәп әмир қилған.
5 But you say that if anyone says to his father or mother, ‘Whatever you would have received from me is a gift devoted to God,’
Лекин силәр: — Һәр қандақ киши «Атиси яки анисиға: — Мән силәргә ярдәм бәргидәк нәрсиләрни аллиқачан [Худаға] ативәттим — десила,
6 he need not honor his father or mother with it. Thus you nullify the word of God for the sake of your tradition.
униң ата-анисиға һөрмәт-вападарлиқ қилиш мәҗбурийити қалмайду, — дәйсиләр. Буниң билән әнъәнәңларни дәп, Худаниң әмрини йоққа чиқиривәттиңлар.
7 You hypocrites! Isaiah prophesied correctly about you:
Әй сахтипәзләр! Йәшая пәйғәмбәр бәргән мошу бешарәт топтоғра силәр тоғрилиқ екән: —
8 ‘These people honor Me with their lips, but their hearts are far from Me.
«Мошу хәлиқ ағзида мени һөрмәтлигини билән, Бирақ қәлби мәндин жирақ.
9 They worship Me in vain; they teach as doctrine the precepts of men.’”
Улар маңа беһудә ибадәт қилиду. Уларниң үгәткән тәлимлири пәқәт инсанлардин чиққан пәтиваларла, халас».
10 Jesus called the crowd to Him and said, “Listen and understand.
Андин у халайиқни йениға чақирип, уларға: — Қулақ селиңлар һәм шуни чүшиниңларки,
11 A man is not defiled by what enters his mouth, but by what comes out of it.”
Инсанни напак қилидиғини ағзидин киридиғини әмәс, бәлки ағзидин чиқидиғинидур, — деди.
12 Then the disciples came to Him and said, “Are You aware that the Pharisees were offended when they heard this?”
Кейин мухлислири униң алдиға келип: — Сениң бу сөзүңни Пәрисийләр аңлап, униңдин бизар болуп рәнҗигәнлигини билдиңму? — деди.
13 But Jesus replied, “Every plant that My heavenly Father has not planted will be pulled up by its roots.
Лекин у мундақ җавап қайтурди: — Әрштики Атам тикмигән һәр қандақ өсүмлүк йилтизидин жулунуп ташлиниду.
14 Disregard them! They are blind guides. If a blind man leads a blind man, both will fall into a pit.”
Силәр уларға писәнт қилмаңлар; улар корларға йол башлайдиған корлардур. Әгәр кор корға йол башлиса, һәр иккиси ориға чүшүп кетиду.
15 Peter said to Him, “Explain this parable to us.”
Лекин Петрус униңға: — Бая ейтқан тәмсилни бизгә чүшәндүрүп бәргәйсән, — деди.
16 “Do you still not understand?” Jesus asked.
Лекин у: — Силәрму техичә чүшәнчигә еришимидиңлар?! — деди.
17 “Do you not yet realize that whatever enters the mouth goes into the stomach and then is eliminated?
Еғизға киргән барлиқ нәрсиләрниң аш қазан арқилиқ тәрәт болуп чиқип кетидиғанлиғини техи чүшәнмәмсиләр?
18 But the things that come out of the mouth come from the heart, and these things defile a man.
Лекин еғиздин чиқидиғини қәлбтин чиқиду, инсанни напак қилидиғиниму шудур.
19 For out of the heart come evil thoughts, murder, adultery, sexual immorality, theft, false testimony, and slander.
Чүнки яман ойлар, қатиллиқ, зинахорлуқ, бузуқчилиқ, оғрилиқ, ялған гувалиқ вә төһмәт қатарлиқлар қәлбтин чиқиду.
20 These are what defile a man, but eating with unwashed hands does not defile him.”
Инсанни напак қилидиғанлар мана шулардур; жуюлмиған қоллар билән тамақ йейиш инсанни напак қилмайду.
21 Leaving that place, Jesus withdrew to the district of Tyre and Sidon.
Әйса у йәрдин чиқип, Тур вә Зидон шәһәрлириниң әтрапидики жутларға барди.
22 And a Canaanite woman from that region came to Him, crying out, “Lord, Son of David, have mercy on me! My daughter is miserably possessed by a demon.”
Мана, у чәт йәрләрдин кәлгән қананий бир аял униң алдиға келип: — И Рәб! Давутниң оғли, һалимға рәһим қилғайсиз! Қизимға җин чаплишивалған екән, қийнилип кетиватиду! — дәп униңға нида қилип зарлиди.
23 But Jesus did not answer a word. So His disciples came and urged Him, “Send her away, for she keeps crying out after us.”
Лекин у у аялға бир еғизму җавап бәрмиди. Мухлислири униң йениға келип: — Бу аялни йолға салсаң! Чүнки у кәйнимиздин әгишип ялвуруп нида қиливатиду, — деди.
24 He answered, “I was sent only to the lost sheep of the house of Israel.”
Әнди у җавап берип: — Мән пәқәт йолдин тенигән қой падилири болған Исраил җәмәтидикиләргә әвәтилгәнмән, — деди.
25 The woman came and knelt before Him. “Lord, help me!” she said.
Амма һелиқи аял униң алдиға келип сәҗдә қилип: — Рәб, маңа ярдәм қилғайсән! — дәп ялвурди.
26 But Jesus replied, “It is not right to take the children’s bread and toss it to the dogs.”
У униңға: — Балиларниң ненини кичик иштларға ташлап бериш яхши әмәс, — деди.
27 “Yes, Lord,” she said, “even the dogs eat the crumbs that fall from their master’s table.”
Лекин һелиқи аял: — Дурус, и Рәб, бирақ һәтта иштларму ғоҗайининиң дәстихинидин чүшкән увақларни йәйдиғу, — деди.
28 “O woman,” Jesus answered, “your faith is great! Let it be done for you as you desire.” And her daughter was healed from that very hour.
Шуниң билән Әйса униңға: — Әй ханим, ишәшиң күчлүк екән! Тилигиниңдәк болсун! — деди. У аялниң қизи шуан сақийип кәтти.
29 Moving on from there, Jesus went along the Sea of Galilee. Then He went up on a mountain and sat down.
Әйса у йәрдин чиқип, Галилийә деңизиниң бойидин өтүп, таққа чиқип олтарди.
30 Large crowds came to Him, bringing the lame, the blind, the crippled, the mute, and many others, and laid them at His feet, and He healed them.
Униң алдиға топ-топ халайиқ жиғилди. Улар токур, қариғу, гача, чолақ вә нурғун башқа хил кесәлләрниму елип келип, униң айиғи алдиға қоюшти; у уларни сақайтти.
31 The crowd was amazed when they saw the mute speaking, the crippled restored, the lame walking, and the blind seeing. And they glorified the God of Israel.
Шуниң билән халайиқ гачиларниң сөзләләйдиған болғанлиғини, чолақларниң сақайғинини, токурларниң маңғанлиғини вә қариғуларниң көридиған болғанлиғини көрүп, һәйран болди вә Исраилниң Худасини улуқлиди.
32 Then Jesus called His disciples to Him and said, “I have compassion for this crowd, because they have already been with Me three days and have nothing to eat. I do not want to send them away hungry, or they may faint along the way.”
Андин Әйса мухлислирини йениға чақирип: — Бу халайиққа ичим ағрийду; чүнки улар үч күндин бери йенимда болди, йегидәк бир нәрсисиму қалмиди. Уларни өйлиригә ач қайтурушни халимаймән, йолда һалидин кетиши мүмкин, — деди.
33 The disciples replied, “Where in this desolate place could we find enough bread to feed such a large crowd?”
Мухлислар униңға: — Бу чөлдә бунчивала адәмни тойғузғидәк көп нанни нәдин тапимиз? — дейишти.
34 “How many loaves do you have?” Jesus asked. “Seven,” they replied, “and a few small fish.”
Әйса улардин: Қанчә нениңлар бар? — дәп сориди. — Йәттә нан билән бир нәччә тал кичик белиқ бар, — дейишти улар.
35 And He instructed the crowd to sit down on the ground.
Буниң билән у халайиқни йәрдә олтиришқа буйруди.
36 Taking the seven loaves and the fish, He gave thanks and broke them. Then He gave them to the disciples, and the disciples gave them to the people.
Андин, йәттә нан билән белиқларни қолиға елип [Худаға] тәшәккүр ейтип, уларни уштуп мухлислириға бәрди, мухлислар халайиққа үләштүрди.
37 They all ate and were satisfied, and the disciples picked up seven basketfuls of broken pieces that were left over.
Һәммәйлән тойғичә йеди; андин [мухлислар] ешип қалған парчиларни жиғип йәттә чоң севәтни тошқузди.
38 A total of four thousand men were fed, in addition to women and children.
Тамақ йегәнләрниң сани балилар вә аяллардин башқа төрт миң киши еди.
39 After Jesus had dismissed the crowds, He got into the boat and went to the region of Magadan.
У халайиқни йолға салғандин кейин, кемигә чүшүп, Магадан жутиниң чәт йәрлиригә барди.
