Matthew 10
1 And calling His twelve disciples to Him, Jesus gave them authority over unclean spirits, so that they could drive them out and heal every disease and sickness.
Pewnego dnia Jezus przywołał dwunastu uczniów i dał im władzę uwalniania ludzi od złych duchów i uzdrawiania wszelkich chorób i dolegliwości.
2 These are the names of the twelve apostles: first Simon, called Peter, and his brother Andrew; James son of Zebedee, and his brother John;
Byli to: Szymon (zwany też Piotrem) i Andrzej—jego brat, Jakub i Jan—synowie Zebedeusza,
3 Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax collector; James son of Alphaeus, and Thaddaeus;
Filip, Bartłomiej, Tomasz, Mateusz (poborca podatkowy), Jakub—syn Alfeusza, Tadeusz,
4 Simon the Zealot, and Judas Iscariot, who betrayed Jesus.
Szymon Gorliwy i Judasz z Kariotu—ten, który później wydał Jezusa.
5 These twelve Jesus sent out with the following instructions: “Do not go onto the road of the Gentiles or enter any town of the Samaritans.
Tych dwunastu uczniów Jezus posłał, dając im następujące wskazówki: —Nie chodźcie do pogan ani do miast Samarii.
6 Go rather to the lost sheep of Israel.
Idźcie jedynie do Izraelitów, którzy jak zagubione owce odeszli od Boga.
7 As you go, preach this message: ‘The kingdom of heaven is near.’
Mówcie im: „Nadchodzi królestwo niebieskie!”.
8 Heal the sick, raise the dead, cleanse the lepers, drive out demons. Freely you have received; freely give.
Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie zmarłych, leczcie trędowatych i uwalniajcie od demonów. Róbcie to za darmo, bo za darmo to otrzymaliście!
9 Do not carry any gold or silver or copper in your belts.
Nie bierzcie ze sobą pieniędzy,
10 Take no bag for the road, or second tunic, or sandals, or staff; for the worker is worthy of his provisions.
torby z zapasową odzieżą i obuwiem ani laski podróżnej. Ten bowiem, kto pracuje, powinien otrzymać to, co mu się należy.
11 Whatever town or village you enter, find out who is worthy there and stay at his house until you move on.
Wchodząc do jakiegoś miasta lub wsi, dowiedzcie się, kto tam jest godnym człowiekiem. Pozostańcie u niego aż do opuszczenia tej miejscowości.
12 As you enter the home, greet its occupants.
Wchodząc do jego domu, pozdrówcie tych, którzy w nim mieszkają.
13 If the home is worthy, let your peace rest on it; but if it is not, let your peace return to you.
Jeśli to pobożni ludzie, Bóg obdarzy ich pokojem. Jeśli nie—pokój pozostanie z wami.
14 And if anyone will not welcome you or heed your words, shake the dust off your feet when you leave that home or town.
Jeśli nie zostaniecie przyjęci i nie będą chcieli was słuchać, odchodząc z tego domu i miasta, strząśnijcie z nóg nawet tamtejszy kurz.
15 Truly I tell you, it will be more bearable for Sodom and Gomorrah on the day of judgment than for that town.
Zapewniam was: W dniu sądu złym mieszkańcom Sodomy i Gomory lżej będzie niż temu miastu.
16 Behold, I am sending you out like sheep among wolves; therefore be as shrewd as snakes and as innocent as doves.
Posyłam was jak owce między wilki. Bądźcie więc sprytni jak węże, ale nieskazitelni jak gołębie.
17 But beware of men; for they will hand you over to their councils and flog you in their synagogues.
Uważajcie na siebie! Postawią was przed sądami, będą was biczować w synagogach
18 On My account, you will be brought before governors and kings as witnesses to them and to the Gentiles.
oraz oskarżać przed władzami za to, że Mnie naśladujecie. Będzie to dla was okazja do przedstawienia im dobrej nowiny. W ten sposób dotrze ona do wielu narodów.
19 But when they hand you over, do not worry about how to respond or what to say. In that hour you will be given what to say.
Nie martwcie się jednak, co i jak macie mówić. We właściwym czasie otrzymacie stosowne słowa.
20 For it will not be you speaking, but the Spirit of your Father speaking through you.
Bo to nie wy będziecie mówić, lecz Duch waszego Ojca będzie mówił przez was!
21 Brother will betray brother to death, and a father his child; children will rise against their parents and have them put to death.
Bracia będą wzajemnie się wydawać na śmierć, ojcowie zdradzą własne dzieci, a dzieci—rodziców.
22 You will be hated by everyone because of My name, but the one who perseveres to the end will be saved.
Wszyscy was znienawidzą za to, że należycie do Mnie. Ale ci, którzy wytrwają do końca i nie zaprą się Mnie, zostaną uratowani!
23 When they persecute you in one town, flee to the next. Truly I tell you, you will not reach all the towns of Israel before the Son of Man comes.
Gdy spotka was prześladowanie w jednym mieście, uciekajcie do drugiego! Zapewniam was: Nie zdążycie obejść wszystkich miast Izraela, a Ja, Syn Człowieczy powrócę.
24 A disciple is not above his teacher, nor a servant above his master.
Uczeń nie przewyższa nauczyciela, a sługa—swego pana.
25 It is enough for a disciple to be like his teacher, and a servant like his master. If the head of the house has been called Beelzebul, how much more the members of his household!
Wystarczy, że będą jak ich nauczyciel lub pan. Skoro Mnie, pana domu, nazwano Belzebubem, władcą demonów, to tym bardziej spotka to domowników.
26 So do not be afraid of them. For there is nothing concealed that will not be disclosed, and nothing hidden that will not be made known.
Ale nie bójcie się ich! Nie ma bowiem niczego ukrytego, co by ostatecznie nie wyszło na jaw.
27 What I tell you in the dark, speak in the daylight; what is whispered in your ear, proclaim from the housetops.
To, co teraz mówię wam pod osłoną nocy, rozpowiadajcie z nastaniem dnia. To, co słyszycie na ucho, rozgłaszajcie publicznie!
28 Do not be afraid of those who kill the body but cannot kill the soul. Instead, fear the One who can destroy both soul and body in hell. (Geenna g1067)
Nie bójcie się tych, którzy uśmiercają ciało, lecz nie mogą zabić duszy! Lękajcie się Boga, który i duszę, i ciało może zatracić w piekle. (Geenna g1067)
29 Are not two sparrows sold for a penny? Yet not one of them will fall to the ground apart from the will of your Father.
Ile kosztuje para wróbli? Można ją kupić już za kilka drobnych monet. A jednak żaden z nich nie spadnie na ziemię bez wiedzy waszego Ojca w niebie.
30 And even the very hairs of your head are all numbered.
Przecież On wie nawet ile macie włosów na głowie!
31 So do not be afraid; you are worth more than many sparrows.
Nie bójcie się więc! Jesteście dla Niego cenniejsi niż całe stado wróbli!
32 Therefore everyone who confesses Me before men, I will also confess him before My Father in heaven.
Jeśli więc jakiś człowiek wyzna przed innymi ludźmi, że należy do Mnie, to i Ja przyznam się do Niego przed moim Ojcem w niebie.
33 But whoever denies Me before men, I will also deny him before My Father in heaven.
Lecz jeśli ktoś wyprze się Mnie wobec ludzi, i Ja się go wyprę przed moim Ojcem w niebie.
34 Do not assume that I have come to bring peace to the earth; I have not come to bring peace, but a sword.
Nie myślcie, że przyszedłem przynieść na ziemię pokój! Wręcz przeciwnie—miecz podziału!
35 For I have come to turn ‘a man against his father, a daughter against her mother, a daughter-in-law against her mother-in-law.
Przyszedłem poróżnić syna z ojcem, córkę—z matką, a synową—z teściową.
36 A man’s enemies will be the members of his own household.’
Nawet najbliżsi staną się wrogami!
37 Anyone who loves his father or mother more than Me is not worthy of Me; anyone who loves his son or daughter more than Me is not worthy of Me;
Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż Mnie, nie jesteś Mnie godny. I kto kocha syna lub córkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godny.
38 and anyone who does not take up his cross and follow Me is not worthy of Me.
Kto nie bierze swojego krzyża i nie idzie ze Mną, nie jest Mnie godny.
39 Whoever finds his life will lose it, and whoever loses his life for My sake will find it.
Kto zabiega o swoje życie, utraci je. Lecz ten, kto poświęci życie dla Mnie, odnajdzie je.
40 He who receives you receives Me, and he who receives Me receives the One who sent Me.
Kto was przyjmuje, Mnie przyjmuje. A kto Mnie przyjmuje, przyjmuje Ojca, który Mnie posłał.
41 Whoever receives a prophet because he is a prophet will receive a prophet’s reward, and whoever receives a righteous man because he is a righteous man will receive a righteous man’s reward.
Kto przyjmuje proroka—dlatego, że jest on prorokiem—otrzyma nagrodę należną prorokowi. Kto przyjmuje prawego człowieka—dlatego, że jest on prawy—otrzyma nagrodę należną prawemu człowiekowi.
42 And if anyone gives even a cup of cold water to one of these little ones because he is My disciple, truly I tell you, he will never lose his reward.”
Nawet jeśli ktoś poda kubek wody najmniejszemu z moich uczniów—właśnie dlatego, że jest on moim uczniem—zapewniam was: nie ominie go nagroda!
