< Mark 7 >
1 Then the Pharisees and some of the scribes who had come from Jerusalem gathered around Jesus,
Tedy się zgromadzili do niego Faryzeuszowie, i niektórzy z nauczonych w Piśmie, którzy byli przyszli z Jeruzalemu;
2 and they saw some of His disciples eating with hands that were defiled—that is, unwashed.
A ujrzawszy niektóre z uczniów jego, że pospolitemi rękoma, (to jest, nieumytemi) jedli chleb, ganili to.
3 Now in holding to the tradition of the elders, the Pharisees and all the Jews do not eat until they wash their hands ceremonially.
Albowiem Faryzeuszowie i wszyscy Żydzi nie jedzą, jeźliby pilnie rąk nie umyli, trzymając ustawę starszych.
4 And on returning from the market, they do not eat unless they wash. And there are many other traditions for them to observe, including the washing of cups, pitchers, kettles, and couches for dining.
I z rynku przyszedłszy, jeźliby się nie umyli, nie jedzą; i innych rzeczy wiele jest, które przyjęli ku trzymaniu, jako umywanie kubków, konewek, i miednic, i stołów.
5 So the Pharisees and scribes questioned Jesus: “Why do Your disciples not walk according to the tradition of the elders? Instead, they eat with defiled hands.”
Potem go pytali Faryzeuszowie i nauczeni w Piśmie: Przecz uczniowie twoi nie chodzą według podania starszych, ale nieumytemi rękoma chleb jedzą?
6 Jesus answered them, “Isaiah prophesied correctly about you hypocrites, as it is written: ‘These people honor Me with their lips, but their hearts are far from Me.
Tedy on odpowiadając, rzekł im: Dobrze Izajasz o was obłudnikach prorokował, jako napisano: Lud ten czci mię wargami, ale serce ich daleko jest ode mnie.
7 They worship Me in vain; they teach as doctrine the precepts of men.’
Lecz próżno mię czczą nauczając nauk i ustaw ludzkich.
8 You have disregarded the commandment of God to keep the tradition of men.”
Albowiem wy opuściwszy przykazania Boże, trzymacie ustawy ludzkie, umywanie konewek i kubków, i wiele innych takich tym podobnych rzeczy czynicie.
9 He went on to say, “You neatly set aside the command of God to maintain your own tradition.
Mówił im też: Wy czysto znosicie przykazania Boże, abyście ustawy wasze zachowali.
10 For Moses said, ‘Honor your father and your mother’ and ‘Anyone who curses his father or mother must be put to death.’
Bo Mojżesz rzekł: Czcij ojca twego i matkę twoję; a kto złorzeczy ojcu albo matce, niech śmiercią umrze.
11 But you say that if a man says to his father or mother, ‘Whatever you would have received from me is Corban’ (that is, a gift devoted to God),
Ale wy mówicie: Jeźliby człowiek rzekł ojcu albo matce: Korban, (co jest dar), którykolwiek będzie ode mnie, tobie pożyteczny będzie, bez winy będzie;
12 he is no longer permitted to do anything for his father or mother.
I nie dopuścicie mu nic więcej czynić ojcu swemu albo matce swojej,
13 Thus you nullify the word of God by the tradition you have handed down. And you do so in many such matters.”
Wniwecz obracając słowo Boże ustawą waszą, którąście ustawili; i wiele innych rzeczy tym podobnych czynicie.
14 Once again Jesus called the crowd to Him and said, “All of you, listen to Me and understand:
A zwoławszy wszystkiego ludu, mówił im: Słuchajcie mię wszyscy, a zrozumiejcie!
15 Nothing that enters a man from the outside can defile him; but the things that come out of a man, these are what defile him.”
Nie masz nic z rzeczy zewnętrznych, które wchodzą w człowieka, co by go mogło pokalać; ale to, co pochodzi z niego, to jest, co pokala człowieka.
Jeźli kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha!
17 After Jesus had left the crowd and gone into the house, His disciples inquired about the parable.
A gdy wszedł w dom od onego ludu, pytali go uczniowie jego o to podobieństwo.
18 “Are you still so dull?” He asked. “Do you not understand? Nothing that enters a man from the outside can defile him,
Tedy im rzekł: Także i wy bezrozumni jesteście? Azaż nie rozumiecie, iż wszystko, co zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go pokalać?
19 because it does not enter his heart, but it goes into the stomach and then is eliminated.” (Thus all foods are clean.)
Albowiem nie wchodzi w serce jego, ale w brzuch, i do wychodu wychodzi, czyszcząc wszystkie pokarmy.
20 He continued: “What comes out of a man, that is what defiles him.
I powiedział, że co pochodzi z człowieka, to pokala człowieka.
21 For from within the hearts of men come evil thoughts, sexual immorality, theft, murder, adultery,
Bo z wnętrzności serca ludzkiego pochodzą złe myśli, cudzołóstwa, wszeteczeństwa, mężobójstwa,
22 greed, wickedness, deceit, debauchery, envy, slander, arrogance, and foolishness.
Kradzieże, łakomstwa, złości, zdrada, niewstyd, oko złe, bluźnierstwo, pycha, głupstwo.
23 All these evils come from within, and these are what defile a man.”
Wszystkie te złe rzeczy pochodzą z wnętrzności, i pokalają człowieka.
24 Jesus left that place and went to the region of Tyre. Not wanting anyone to know He was there, He entered a house, but was unable to escape their notice.
A stamtąd wstawszy, poszedł na granice Tyru i Sydonu, a wszedłszy w dom, nie chciał, aby kto wiedział; lecz się utaić nie mógł.
25 Instead, a woman whose little daughter had an unclean spirit soon heard about Jesus, and she came and fell at His feet.
Albowiem usłyszawszy o nim niewiasta, której córeczka miała ducha nieczystego, przyszła i przypadła do nóg jego,
26 Now she was a Greek woman of Syrophoenician origin, and she kept asking Jesus to drive the demon out of her daughter.
(A ta niewiasta była Grecka, rodem z Syrofenicyi) i prosiła go, aby dyjabła wygnał z córki jej.
27 “First let the children have their fill,” He said. “For it is not right to take the children’s bread and toss it to the dogs.”
Ale jej Jezus rzekł: Niech się pierwej dzieci nasycą; boć nie jest dobra, brać chleb dzieciom i miotać szczeniętom.
28 “Yes, Lord,” she replied, “even the dogs under the table eat the children’s crumbs.”
A ona odpowiedziała i rzekła mu: Tak jest, Panie! Wszakże i szczenięta jadają pod stołem z odrobin dziecinnych.
29 Then Jesus told her, “Because of this answer, you may go. The demon has left your daughter.”
I rzekł do niej: Dla tej mowy idź, wyszedł dyjabeł z córki twojej.
30 And she went home and found her child lying on the bed, and the demon was gone.
A gdy ona odeszła do domu swego, znalazła iż dyjabeł wyszedł, a córka leżała na łożu.
31 Then Jesus left the region of Tyre and went through Sidon to the Sea of Galilee and into the region of the Decapolis.
A wyszedłszy zaś z granic Tyrskich i Sydońskich, przyszedł nad morze Galilejskie, pośrodkiem granic dziesięciu miast.
32 Some people brought to Him a man who was deaf and hardly able to speak, and they begged Jesus to place His hand on him.
I przywiedli mu głuchego i z ciężkością mówiącego, a prosili go, aby na niego rękę włożył.
33 So Jesus took him aside privately, away from the crowd, and put His fingers into the man’s ears. Then He spit and touched the man’s tongue.
A wziąwszy go Pan od ludu osobno, włożył palce swoje w uszy jego, a plunąwszy dotknął się języka jego;
34 And looking up to heaven, He sighed deeply and said to him, “Ephphatha!” (which means, “Be opened!”).
A wejrzawszy w niebo, westchnął i rzekł do niego: Efata! to jest, otwórz się.
35 Immediately the man’s ears were opened and his tongue was released, and he began to speak plainly.
I wnet się otworzyły uszy jego, i rozwiązała się związka języka jego, i wymawiał dobrze.
36 Jesus ordered them not to tell anyone. But the more He ordered them, the more widely they proclaimed it.
Tedy im zakazał, aby tego nikomu nie powiadali.
37 The people were utterly astonished and said, “He has done all things well! He makes even the deaf hear and the mute speak!”
Ale czem on im bardziej zakazywał, tem oni to bardziej rozgłaszali, i nader się bardzo zdumiewali, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił; bo czyni, iż głusi słyszą i niemi mówią.