< Mark 4 >

1 Once again Jesus began to teach beside the sea, and such a large crowd gathered around Him that He got into a boat and sat in it, while all the people crowded along the shore.
ଜିସୁ ଆରିତରେକ୍‌ ଗାଲିଲି ସମ୍‌ଦୁର୍‌ କଣ୍ଡିଟାନେ ସିକିଆ ଦେବାର୍‌ ଦାର୍‌ଲା, ଆରି ଏତେକ୍‌ ମାଣ୍ଡ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ତାର୍‌ ଲଗେ ଟୁଲ୍‌ଅଇଲାଇଜେ, ସେ ସମ୍‌ଦୁରେ ରଇବା ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗାଇ ଜାଇ ବସ୍‌ଲା, ଆରି ଗୁଲାଇ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ସମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଲିକେ ରଇଲାଇ ।
2 And He taught them many things in parables, and in His teaching He said,
ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ ବେସି ବିସଇ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ ସିକାଇଲା । ଆରି ସିକାଇବାବେଲେ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା,
3 “Listen! A farmer went out to sow his seed.
“ସୁନା ଗଟେକ୍‌ ଚାସି ତାର୍‌ ବିଅନ୍‌ ବୁନ୍‌ବାର୍‌ ବାରଇଲା ।
4 And as he was sowing, some seed fell along the path, and the birds came and devoured it.
ସେ ବୁନୁ ବୁୁନୁ କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ବାଟେ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି ଚଡଇମନ୍‌ ଆସି ସବୁଜାକ ବିଅନ୍‌ କାଇଦେଲାଇ ।
5 Some fell on rocky ground, where it did not have much soil. It sprang up quickly because the soil was shallow.
ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ଉନା ମାଟିରଇ ତଲେ ପାକ୍‌ନା ରଇଲା ବୁଏଁ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି ମାଟି ଉନା ରଇଲାକେ ଦାପ୍‌ରେ ଗାଜା ଅଇଲା ।
6 But when the sun rose, the seedlings were scorched, and they withered because they had no root.
ମାତର୍‌ ବେଲ୍‌ ଉଦ୍‌ଲାକେ ଗାଜା ଅଇଲାଟା ପଡି ମସ୍‌ରିଗାଲା, ଆରି ଚେର୍‌ ବେଦି ନ ରଇଲାଜେ ସୁକିଗାଲା ।
7 Other seed fell among thorns, which grew up and choked the seedlings, and they yielded no crop.
ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ କାଟା ବୁଟା ମଜାଇ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି କାଟା ବୁଟାମନ୍‌ ଉଟି ବଡିକରି ଗାଜା ଅଇ ସବୁକେ ଚାପି ପାକାଇଲାଇ । ଚାପିଦେଲାକେ କାଇ ଦାନ୍‌ ମିସା ଅଏ ନାଇ ।
8 Still other seed fell on good soil, where it sprouted, grew up, and produced a crop—one bearing thirtyfold, another sixtyfold, and another a hundredfold.”
ମାତର୍‌, ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ନିକ ବୁଏଁ ଅଦର୍‌ଲା ଆରି ଗାଜା ଅଇ ଉଟି ବଡିକରି ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍‌ ସାଟେ ଗୁଣ୍‌ ଆରି ସଏ ଗୁଣ୍‌ ଜାକ ପସଲ୍‌ ଦେଲା ।”
9 Then Jesus said, “He who has ears to hear, let him hear.”
ଆରି ଜିସୁ କଇଲା, “ଜାକେ ସୁନ୍‌ବାକେ କାନ୍‌ ଆଚେବଇଲେ, ସେ ମନ୍‌ଦେଇ ସୁନ ।”
10 As soon as Jesus was alone with the Twelve and those around Him, they asked Him about the parable.
୧୦ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ଲକ୍‌ ରଇଲା ବେଲେ ତାର୍‌ସଙ୍ଗ୍‌ ରଇଲା ଲକ୍‌ମନ୍‌ ଆରି ବାର୍‌ଟା ସିସ୍‌ମନ୍‌ ତାକେ ପାଚାର୍‌ଲାଇ, “ତମେ କାଇକେ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ ସିକାଇଲାସ୍‌ନି?”
11 He replied, “The mystery of the kingdom of God has been given to you, but to those on the outside everything is expressed in parables,
୧୧ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜେ ଲୁଚିକରି ରଇଲା ବିସଇ ତମେ ବୁଜିପାର୍‌ଲାସ୍‌ନି, ମାତର୍‌ ବାଇରେ ରଇବା ବିନ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌କେ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ କୁଆ ଅଇଲାନି ।”
12 so that, ‘they may be ever seeing but never perceiving, and ever hearing but never understanding; otherwise they might turn and be forgiven.’”
୧୨ଜେନ୍ତାର୍‌କି “ମୁଇ କର୍‌ବା କାମ୍‌ମନ୍‌ ଦେକ୍‌ତେ ରଇଲେ ମିସା ବୁଜି ନାପାରତ୍‌, ଆରି କଇଲାଟାମନ୍‌ ସୁନି ସୁନି ମିସା ନ ବୁଜତ୍‌, ବୁଜ୍‌ତାଇଆଲେ ସେମନ୍‌ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ଲଗେ ବାଅଡ୍‌ତାଇ ଆରି ପାପ୍‌ କେମା ପାଇତାଇ ।”
13 Then Jesus said to them, “Do you not understand this parable? Then how will you understand any of the parables?
୧୩ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ଏ ଉଦାଅରନର୍‌ ଅରତ୍‌ ତମେ ବୁଜାସ୍‌ ନାଇ କି? ତେବେ ବିନ୍‍ ଉଦାଅରନର୍‍ ଅରତ୍‌ କେନ୍ତି ବୁଜ୍‌ସା?
14 The farmer sows the word.
୧୪ଚାସି ପର୍‌ମେସରର୍‌ ବାକିଅ ବୁନ୍‌ସି,
15 Some are like the seeds along the path, where the word is sown. As soon as they hear it, Satan comes and takes away the word that was sown in them.
୧୫ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ସୁନ୍‌ବାଇ ଆରି ସୁନ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ, ସଇତାନ୍‌ ଆସି ସେମନ୍‌ର୍‌ ଟାନେଅନି ବୁନିରଇବା ବାକିଅ ଜିକି ନେଇସି, ସେମନ୍‌ ବୁନିରଇବା ବାଟ୍‌ଲଗର୍‌ ବିଅନ୍‌ ପାରା ।
16 Some are like the seeds sown on rocky ground. They hear the word and at once receive it with joy.
୧୬ସେନ୍ତାର୍‌ ସେ, ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ ସାର୍‌ଦା ଅଇ ସେଟା ମାନ୍‌ବାଇ, ସେଲକ୍‌ ପାକ୍‌ନା ରଇବା ଜାଗାଇ ଅଦର୍‌ଲା ବିଅନ୍‌ ପାରା ।
17 But they themselves have no root, and they remain for only a season. When trouble or persecution comes because of the word, they quickly fall away.
୧୭ମାତର୍‌ ସେମନର୍‌ ଟାନେ ଚେର୍‌ ନ ବେଦିରଏଜେ ଚନେକର୍‌ପାଇ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କରି ରଇବାଇ, ପଚେ ବାକିଅର୍‌ଲାଗି କସ୍‌ଟ କି ତାଡ୍‌ନା ଆଇଲେ, ସେ ଦାପ୍‌ରେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଚାଡି ଦେବାଇ ।
18 Others are like the seeds sown among the thorns. They hear the word,
୧୮ଆରି ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନ୍‌ବାଇ, ମାତର୍‌ ତାର୍‌ ଦିନ୍‌କର୍‌ ବିସଇର୍‌ ଚିନ୍ତା, ଦନର୍‌ ମାୟା ଆରି ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ବିସଇର୍‌ ଲାଲ୍‌ସାଟାନେ ପୁରିକରି ମାପ୍‌ରୁର୍‌ ବାକିଅକେ ଚାପିପାକାଇସି, ତେଇ ମାପ୍‌ରୁର୍‌ ବାକିଅ ନିକ କାମ୍‍ ନ କରେ ।
19 but the worries of this life, the deceitfulness of wealth, and the desire for other things come in and choke the word, and it becomes unfruitful. (aiōn g165)
୧୯ସେନ୍ତାରି ଅଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବିଅନ୍‌ ବୁନିରଇବା କାଟାଲାଟା ବୁଇଁ ପାରା । (aiōn g165)
20 Still others are like the seeds sown on good soil. They hear the word, receive it, and produce a crop—thirtyfold, sixtyfold, or a hundredfold.”
୨୦ବାକିଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନି ସେଟା ମାନ୍‌ବାଇ ଆରି ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍‌, ସାଟେ ଗୁଣ୍‌ ଆରି ସଏ ଗୁଣ୍‌ ପଲ୍‌ ଦେବାଇ, ସେମନ୍‌ ବିଅନ୍‌ ଅଦ୍‌ରି ରଇବା ନିକ ବୁଇଁ ପାରା ।”
21 Jesus also said to them, “Does anyone bring in a lamp to put it under a basket or under a bed? Doesn’t he set it on a stand?
୨୧ଜିସୁ ଆରିତରେକ୍‌ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ବତି ଡସାଇ ମାନ୍‌ ତଲେ କି କଟ୍‌ ତଲେ ସଙ୍ଗଇବାକେ ନ ଆନତ୍‌ । ବତି, କୁଦ୍‌ରାଇ ସଙ୍ଗଇବାକେ ଡସାଇବାଇ ।
22 For there is nothing hidden that will not be disclosed, and nothing concealed that will not be brought to light.
୨୨କାଇକେବଇଲେ ଲକ୍‌ମନ୍‌କେ ଏବେଜାକ ନାଜାନି ରଇବା ବିସଇ ଜାନାଇ ଦିଆଅଇସି, ଆରି ଜନ୍‌ ବିସଇ ସବୁ ଲୁଚି ରଇସି, ସେଟା ମେଲାକରି ଦିଆଅଇସି ।
23 If anyone has ears to hear, let him hear.”
୨୩ଜଦି ଜାକେ ନିକ ସଙ୍ଗ୍‌ ସୁନ୍‌ବାର୍‌ ଆଚେ, ସେ ନିକ ସଙ୍ଗ୍‌ ସୁନ ।”
24 He went on to say, “Pay attention to what you hear. With the measure you use, it will be measured to you, and even more will be added to you.
୨୪ଆରି ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “କାଇଟା ସୁନ୍‌ଲାସ୍‌ନି, ସେ ବିସଇ ଏତାଇକରି ଜାଗରତ୍‌ ରୁଆ । ଜନ୍‌ ନାପେ ତମେ ନାପ୍‌ସା, ସେ ନାପେ ପର୍‌ମେସର୍‌ ତମ୍‌କେ ନାପ୍‌ସି, ଆରି ତାର୍‌ତେଇଅନି ଅଦିକ୍‌ ।
25 For whoever has will be given more. But whoever does not have, even what he has will be taken away from him.”
୨୫କାଇକେବଇଲେ ଜାକେ ରଇ, କାମେ ଲାଗାଇରଇସି ତାକେ ଅଦିକ୍‌ ଦିଆଅଇସି, ଆରି ଜାକେ ରଇ, କାମେ ନ ଲାଗାଏ, ତାର୍‌ଟାନେ ଅନି ସେ ଅଲପ୍‌ ରଇଲାଟା ମିସା ନିଆଅଇସି ।”
26 Jesus also said, “The kingdom of God is like a man who scatters seed on the ground.
୨୬ଆରି ସେ କଇଲା, “ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଏନ୍ତାରି । ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌ ନିଜର୍‌ ପଦାଇ ବିଅନ୍‌ ବୁନ୍‌ସି ।
27 Night and day he sleeps and wakes, and the seed sprouts and grows, though he knows not how.
୨୭ଆରି, ସେ ଦିନ୍‌ବେଲେ କି ରାତିବେଲେ, ସଇଲେ କି କାମ୍‌ କଲେ ମିସା ବିଅନ୍‌ କେନ୍ତି ଆଁକ୍‌ରି ବଡ୍‌ସି, ସେଟା ନାଜାନେ,
28 All by itself the earth produces a crop—first the stalk, then the head, then grain that ripens within.
୨୮ଜମି ତାର୍‌ମନ୍‌କେ ପଲ୍‌ ଉବ୍‌ଜାଇସି, ପର୍‌ତୁମ୍‌ ପତର୍‌, ପଚେ କେଡ୍‌, ତାର୍‌ପଚେ ମୁଞ୍ଜି ପୁରୁନ୍‌ ରଇବା କେଡ୍‌ ।
29 And as soon as the grain is ripe, he swings the sickle, because the harvest has come.”
୨୯ମାତର୍‌ ଚାସ୍‌ ପାଚ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ କାଟ୍‌ବା ବେଲା କେଟିଆଇଲେ, ଚାସି କାଟ୍‌ବାକେ ଇଲା ଲାଗାଇସି ।”
30 Then He asked, “To what can we compare the kingdom of God? With what parable shall we present it?
୩୦ସେ ଆରି ତରେକ୍‌ କଇଲା, “ଆମେ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜ୍‌ କାଇଟା ସଙ୍ଗ୍‌ ସମାନ୍‌ କରୁ? ନଇଲେ କାଇ ଉଦାଅରନ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାଇଦେଉଁ?
31 It is like a mustard seed, which is the smallest of all seeds sown upon the earth.
୩୧ସେଟା ଗଟେକ୍‌ ସର୍‌ସୁ ମୁଞ୍ଜି ପାରା, ବୁଏଁ ବୁନ୍‌ବା ବେଲେ ସେଟା ପୁର୍‌ତିବିର୍‌ ସବୁ ମୁଞ୍ଜିତେଇ ଅନି ସାନ୍‌ଟା,
32 But after it is planted, it grows to be the largest of all garden plants and puts forth great branches, so that the birds of the air nest in its shade.”
୩୨ମାତର୍‌ ବୁନ୍‌ଲେ, ସେଟା ବଡିକରି ସବୁ ସାଗର୍‌ ଟାନେଅନି ବଡ୍‌ ଅଇସି, ଆରି ତାର୍‌ କେନ୍ଦି ଏନ୍ତି ବଡ୍‌ ବଡ୍‌ ଅଇଜାଇସି ଜେ, ସରଗର୍‌ ଚଡଇମନ୍‌ ତାର୍‌ କେନ୍ଦାଇ ବାସା ଅଇବାଇ ।”
33 With many such parables Jesus spoke the word to them, to the extent that they could understand.
୩୩ଜିସୁ ଏନ୍ତି କେତେକ୍‌ କେତେକ୍‌ ଉଦାଅରଣ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ସେମନର୍‌ ବୁଜ୍‍ବା ବପୁ ଇସାବେ ବାକିଅ ସୁନାଇତେ ରଇଲା,
34 He did not tell them anything without using a parable. But privately He explained everything to His own disciples.
୩୪ଆରି ଉଦାଅରନ୍‌ ନଇତେ ସେ ତାକର୍‌ ଲଗେ କାଇ କାତା ନ କଇତେରଇଲା । ମାତର୍‌ ଜିସୁ ବିନ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ କେ ନ ରଇଲାବେଲେ ନିଜର୍‌ ସିସ୍‌ମନ୍‌କେ ସବୁ ବିସଇ ବୁଜାଇ ଦେଇତେ ରଇଲା ।
35 When that evening came, He said to His disciples, “Let us cross to the other side.”
୩୫ସେଦିନେ ସଞ୍ଜ୍‌ ଅଇଲାକେ ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ଆସା, ଗାଡ୍‌ ସେପାଟେ ଜୁ ।”
36 After they had dismissed the crowd, they took Jesus with them, since He was already in the boat. And there were other boats with Him.
୩୬ସେଡ୍‌କିବେଲେ ସେମନ୍‌ ଲକ୍‌ ଗଅଲି ଚାଡିକରି, ଜିସୁ ବସି ରଇଲା, ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗାଇ ଜାଇ ବସ୍‌ଲାଇ । ଆରି ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ଡଙ୍ଗା ମିସା ତାକର୍‌ ସଙ୍ଗ୍‍ ରଇଲା ।
37 Soon a violent windstorm came up, and the waves were breaking over the boat, so that it was being swamped.
୩୭ପଚେ ଅଟାତ୍‌ ବେସି ବାଉପବନ୍‌ ଆଇଲା, ଆରି ଲଅଡିର୍‌ ମାଡ୍‌କେ ଡଙ୍ଗାଇ ପାନି ପୁରୁନ୍‌ ଅଇବାର୍‌ ଦାର୍‌ଲା ।
38 But Jesus was in the stern, sleeping on the cushion. So they woke Him and said, “Teacher, don’t You care that we are perishing?”
୩୮ସେଡ୍‌କିବେଲେ ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାର୍‌ ପଚ୍‌ ଚଟୁ ମାର୍‌ବା ଲଗେ ମଚ୍‌ଲା ମୁଣ୍ଡିସାକରି ସଇଦେଇ ରଇଲା । ସିସ୍‌ମନ୍‌ ତାକେ ଉଟାଇ କଇଲାଇ, “ଏ ଗୁରୁ, ଆମେ ବୁଡିଜିବୁବେ, ତମ୍‌କେ କାଇ ଚେତ୍‌ନା ନାଇ?”
39 Then Jesus got up and rebuked the wind and the sea. “Silence!” He commanded. “Be still!” And the wind died down, and it was perfectly calm.
୩୯ସେଡ୍‌କିବେଲେ ଜିସୁ ଉଟି ପବନ୍‌କେ ଦମ୍‌କାଇ ଦେଇ ଲଅଡିକେ କଇଲା, “ତବିର୍‌ ଅଇ ଚୁପ୍‌ ର ।” ସେଡ୍‌କି ବେଲେ ପବନ୍‌ ବନ୍ଦ୍‌ ଅଇଲା, ଆରି ସବୁ ତବିର୍‌ ଅଇଲା ।
40 “Why are you so afraid?” He asked. “Do you still have no faith?”
୪୦ଆରି ସେ ସିସ୍‌ମନ୍‌କେ କଇଲା, “କାଇକେ ଏତେକ୍‌ ଡର୍‌ଲାସ୍‌ନି? ତମ୍‌କେ ଏବେଜାକ ମର୍‌ଲଗେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନାଇ କି?”
41 Overwhelmed with fear, they asked one another, “Who is this, that even the wind and the sea obey Him?”
୪୧ସେମନ୍‌ ବେସି ଡରି ଜାଇକରି ତାକର୍‌ ତାକର୍‌ ବିତ୍‌ରେ କୁଆବଲା ଅଇଲାଇ, “ତେବେ ଏ କେ ଜେ, ପବନ୍‌ ଆରି ଲଅଡି ମିସା ତାର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ମାନ୍‌ଲାଇନି?”

< Mark 4 >