Mark 12
1 Then Jesus began to speak to them in parables: “A man planted a vineyard. He put a wall around it, dug a wine vat, and built a watchtower. Then he rented it out to some tenants and went away on a journey.
ଜିସୁ ଉଦାଅରନ୍ ବିଚେ ରେମୁଆଁଇଂକେ ଗିଆନ୍ ବିକେ; ମେଁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ମୁଇଂ ରେମୁଆଁ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଅଙ୍ଗୁର୍ ବଗିଚା ଆରେକେ । ମେଁନେ ପିତୁର୍ପାକା ତୁରାଃ ତେ ବିଃକେ । ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାଃସିଙ୍ଗ୍ ନ୍ସା ମୁଇଂ କୁରୁ ଗଃକେ ଆରି ଉର୍ନ୍ସା ତାନାଃ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଆଃରେକେ । ମେଁ ଉଡ଼ିକ୍ଲିଗ୍ ସ୍ଲେରେକେ ଆତେନ୍ ଡୁଗ୍ଡିକେ ବାଟା ବିଃଚେ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ମେଁ ଅଲେଙ୍ଗ୍ସାର୍ ସୁଗୁଆ ବିଦେସ୍ ତାର୍ୱେକେ ।
2 At harvest time, he sent a servant to the tenants to collect his share of the fruit of the vineyard.
ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଉଡ଼ିବେଲା ଅଙ୍ଗୁର୍ ରୁଏଃନେ ବେଲା ପିଙ୍ଗ୍ଚାକେ, ଆତେନ୍ ବେଲା ମେଁ ମେଁନେ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଗତିରେକେ ଅଙ୍ଗୁର୍ବଗିଚା ବାନ୍ ମେଁନେ ନିଜର୍ ବାଟା ଡୁଂପାଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ସ୍ଲେ ରେମୁଆଁ ଡାଗ୍ରା ବେକେ ।
3 But they seized the servant, beat him, and sent him away empty-handed.
ମାତର୍ ସ୍ଲେରେଇଙ୍ଗ୍ ଗତିରେକେ ସାଚେ ବଗ୍ ଆର୍କେ ଆରି ଆମେକେ ମେଃଡିଗ୍ ମାବିଃଚେ ବେବିଃଆର୍କେ ।
4 Then he sent them another servant, and they struck him over the head and treated him shamefully.
ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ ଆରି ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଗତିରେକେ ମେଇଙ୍ଗ୍ ଅରିଆ ବେବିଃକେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ଆତେନ୍ ଗତିରେକେ ବାଆଃନ୍ନିଆ ବଗ୍ଚେ ଆରି ଆଗ୍ୟାସ ବିଃଆର୍କେ ।
5 He sent still another, and this one they killed. He sent many others; some they beat and others they killed.
ଆକେନ୍ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ମେଁ ଆର୍ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଗତିରେକେ ବେକେ । ସ୍ଲେରେଇଂ ଆତେନ୍ ଗତିରେକେ ବାଗୁଏଃ ବିଃଆର୍କେ । ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ ଆରି ଜବର୍ ଗତିରେକେ ବେବିଃକେ । ମାତର୍ ସ୍ଲେରେଇଙ୍ଗ୍ ଉଡ଼ିରେକେ ବଗ୍ଆର୍କେ ଆରି ଉଡ଼ିରେକେ ବାଗୁଏଃ ବିଃଆର୍କେ ।”
6 Finally, having one beloved son, he sent him to them. ‘They will respect my son,’ he said.
ସ୍ଲେରେ ଡାଗ୍ରା ବେନ୍ସା ଆରି ମୁଇଂଜା ମାତର୍ ବାକି ଲେଃଗେ । ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ ମେଁନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ । ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେକେ ମେଁ ଜବର୍ ବଲ୍ ବାଡିଂଗେ । ମାତର୍ ମେଁ ସ୍ଲେରେ ଡାଗ୍ରା ବେନ୍ସା ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ଆଃ ଲେଃଗେ । ମେଁ ବାବେକେ ଜେ ଡିଲାଡିଗ୍ ମେଇଂ ନେଉଂକେ ମାନେଃଆର୍ଏ । ଆକେନ୍ ଏତେଚେ ଇଡ଼ିଂ ସ୍ଲେରେଇଂ ଡାଗ୍ରା ନିଜର୍ ଗଡ଼େଅକେ ବେକେ ।
7 But the tenants said to one another, ‘This is the heir. Come, let us kill him, and the inheritance will be ours.’
“ମାତର୍ ସ୍ଲେରେଇଙ୍ଗ୍ ବାଲିର୍ବାତା ଆର୍କେ, ଆକେନ୍ ରେମୁଆଁ ଡୁଗ୍ଡି ମାଲିକ୍ନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ । ଡୁଗ୍ଡି ମେଁନେ ଅଦିକାର୍ ଲେଃକେ । ନେଃ ସାପାରେ ଆମେକେ ବାଗୁଏଃ ନେଃବିଲା, ଡୁଗ୍ଡି ନେଃନେ ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଏ ।
8 So they seized the son, killed him, and threw him out of the vineyard.
ଆତେନ୍ସା ସ୍ଲେରେଇଙ୍ଗ୍ ମାଲିକ୍ନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେକେ ସାଃଡୁଂୱେଚେ ବାଗୁଏଃ ବିଃଆର୍କେ ଆରି ଅଙ୍ଗୁର୍ ଡୁଗ୍ଡି ବାଏରେ ଜଗ୍ତ୍ଲାଗ୍ ବିଃଆର୍କେ ।”
9 What then will the owner of the vineyard do? He will come and kill those tenants, and will give the vineyard to others.
ଏବେ ଅଙ୍ଗୁର୍ ଡୁଗ୍ଡି ମାଲିକ୍ ମେଃ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ? ମେଁ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ସ୍ଲେରେଇଂକେ ବାଗୁଏଃ ଜଗ୍ତ୍ଲାଗ୍ଚେ ଆରି ଅଙ୍ଗୁର୍ ଡୁଗ୍ଡି ବିନ୍ ସ୍ଲେରେକେ ବିଃଏ ।
10 Have you never read this Scripture: ‘The stone the builders rejected has become the cornerstone.
ସାସ୍ତ୍ରର୍ନ୍ନିଆ ଏନ୍ ସାମୁଆଁ ପଡ଼େ ପେଲେକେ । “ଆଣ୍ତିନେ ବ୍ରିକେ ବାଡ଼େଇଂ ଦର୍କାର୍ ଣ୍ଡୁ ଡାଗ୍ଚେ ଆନ୍ତାର୍ ବିଃବଆର୍କେ ଆତାନ୍ ବ୍ରି ଡୁଆନେ ମୁଲ୍ ବ୍ରି ଡିଙ୍ଗ୍କେ ।
11 This is from the Lord, and it is marvelous in our eyes’?”
ମାପ୍ରୁ ନିଜେ ଆକେନ୍ ସାମୁଆ ବାସଙ୍ଗ୍ବକେ, ଉଡ଼ି ବୟାଙ୍କାର୍ ଏନ୍ କାମ୍ ।”
12 At this, the leaders sought to arrest Jesus, for they knew that He had spoken this parable against them. But fearing the crowd, they left Him and went away.
ଆକେନ୍ ଦର୍ମ ସାସ୍ତ୍ରି ଆରି ମ୍ନା ପୁଜାରିଇଂ ଜିସୁବାନ୍ ଏନ୍ ଉଃସ୍ରା ଅଁଆର୍କେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟାଃଆର୍କେ ଜେ ଆକେନ୍ ଉଃସ୍ରା ମେଇଙ୍ଗ୍ନେ ବିସୟରେ ବାଲିର୍ବକେ । ତେସା ମେଇଙ୍ଗ୍ ଜିସୁକେ ସମାନ୍ ବେଲା ବନ୍ଦି ଆଡିଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ଚାଏଁଆର୍କେ । ମାତର୍ ରେମୁଆଁଇଂ ମାରିୟାଃ ମେଃନେ ଡିଙ୍ଗ୍ବିଃଆର୍ଏ ଡାଗ୍ଚେ ମେଇଂ ବୁଟ ଡିଂଆର୍ଗେ, ତେସାଃ ମେଇଙ୍ଗ୍ ଜିସୁକେ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଡଆର୍କେ ।
13 Later, they sent some of the Pharisees and Herodians to catch Jesus in His words.
ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଜିଉଦି ନେତାଇଙ୍ଗ୍ ଉଡ଼ି ଫାରୁଶୀ ଆରି ହେରୋଦରାଜାନେ ରେମୁଆଁଇଂକେ ଜିସୁ ଡାଗ୍ରା ବେଆର୍କେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ଜିସୁକେ ବୁଲ୍ ସାଚେ ପାନ୍ଦ୍ଅରିଆ ତ୍ଲାଗ୍ନ୍ସା ଉପାୟ୍ ତୁର୍ ଆର୍କେ ।
14 “Teacher,” they said, “we know that You are honest and seek favor from no one. Indeed, You are impartial and teach the way of God in accordance with the truth. Is it lawful to pay taxes to Caesar or not? Should we pay them or not?”
ଫାରୁଶୀ ଆରି ହେରୋଦିଆଇଂ ଜିସୁ ଡାଗ୍ରା ୱେଚେ ବାଲିର୍ଆର୍କେ, “ଗୁରୁ ନେ ମ୍ୟାଃନେଲେକେ ଜେ ପେ ମେଃନେ ବାସଙ୍ଗ୍ପେଡିଂ ଆରି ବ୍ନାଲିର୍ ବିଃନାଡିଙ୍ଗ୍କେ । ଆତେନ୍ ସାପା ଟିକ୍ । ନାଁ ଜା ଆଡ଼ାତ୍ରା ଡିଗ୍ ନାବୁଟ ଣ୍ଡୁ । ମାତର୍ ରେମୁଆଁଇଂନେ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଇସ୍ପର୍ନେ ଇକ୍ଚା ବିସୟ୍ରେ ସତ୍ ବୁଦି ବିଃନାମ୍ୟାଃକେ । ଆନେକେ ବାସଙ୍ଗ୍, କାଇସର୍କେ ସିସ୍ତୁ ବିଃନେ ନିଅମ୍ ଲେଃ ଣ୍ଡୁ?”
15 But Jesus saw through their hypocrisy and said, “Why are you testing Me? Bring Me a denarius to inspect.”
ମାତର୍ ଜିସୁ ମେଇଙ୍ଗ୍ନେ କୁଟ୍ ମ୍ୟାଃଚେ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ପେ ସାପାରେ ଆନେଙ୍ଗ୍ ନିମାଣ୍ଡା ସାମୁଆଁ ବାଲିର୍ଚେ ମେଃନ୍ସା ପାନ୍ଦ୍ନ୍ନିଆ ତ୍ଲାଗ୍ନେ ଚେସ୍ଟା ଡିଂପେଡିଙ୍ଗ୍କେ? ନେଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା ମୁଇଙ୍ଗ୍ କାସୁ ଡୁଂପାଙ୍ଗ୍ଲାପା, ନେଙ୍ଗ୍ ଆତେନ୍ ଙ୍କେଏ ।”
16 So they brought it, and He asked them, “Whose image is this? And whose inscription?” “Caesar’s,” they answered.
ମେଇଙ୍ଗ୍ ମୁଇଙ୍ଗ୍ କାସୁ ଡୁଙ୍ଗ୍ପାଙ୍ଗ୍ଆର୍କେ । ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ସାଲିଆକୁକେ କାସୁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଜାନେ ପଟ୍ ଲେଃକେ? ମେଁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଜାନେ ମ୍ନି ଗୁଆର୍ବକେ? ମେଇଙ୍ଗ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଆର୍କେ “ଆକେନ୍ ତ କାଇସର୍ନେ ପଟ୍ ବାରି ରୋମ୍ ଇଃସାଙ୍ଗ୍ନେ ମ୍ନି ।”
17 Then Jesus told them, “Give to Caesar what is Caesar’s, and to God what is God’s.” And they marveled at Him.
ଆରି ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଆଣ୍ତିନେ ରୋମ୍ ଇଃସାଙ୍ଗ୍ନେ ଆତେନ୍ ରୋମ୍ ଇଃସାଙ୍ଗ୍କେ ବିଃପା; ଆରି ଆଣ୍ତିନେ ପର୍ମେସର୍ନେ ଆତେନ୍ ପର୍ମେସର୍କେ ବିଃପା ।” ଆକେନ୍ ଅଁଚେ ସାପାରେ କାବା ଡିଙ୍ଗ୍ ୱେଆର୍କେ ।
18 Then the Sadducees, who say there is no resurrection, came to Jesus and questioned Him:
ଆରି ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଉଡ଼ିରୁଆ ସାଦୁକୀ ମେଁ ଡାଗ୍ରା ପାଙ୍ଗ୍କେ । ଜାଣ୍ଡେ ରେମୁଆଁ ଗୁଏଚେ ଆର୍ମୁଇଂତର୍ ଜନମ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡୁ । ସାଦୁକୀ ଦଲ୍ନେ ଉଃଡ଼ିରୁଆ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ଜିସୁକେ ସାଲ୍ୟାକୁଆର୍କେ ।
19 “Teacher, Moses wrote for us that if a man’s brother dies and leaves a wife but no children, the man is to marry his brother’s widow and raise up offspring for him.
“ଗୁରୁ, ମୋଶା ନେ ସାପାରେନ୍ସା ଏନ୍ ନିୟମ୍ ଗୁଆର୍ବକେ । ମୁଇଂଜା ଗଗିସିଆ ମାକେଚେ ଗୁଏୱେଲା ଆତାନ୍ ରେମୁଆଁନେ ସେଲାମ୍ବଏକେ ବୟାଁଣ୍ତେ ବିହେ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ଦରକାର୍ ବାରି ମେଇଂନେ ଗଗିସିଆ ଜନମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଲା ମେଇଂ ଗୁଏକ୍ନେ ରେମୁଆଁନେ ଗଡ଼େଇଂ ଡାଗ୍ଚେ ସ୍ନାମୁଆଁ ଆର୍ଏ ।
20 Now there were seven brothers. The first one married and died, leaving no children.
ମୁଇଙ୍ଗ୍ ତର୍ ଗୁକ୍ଲିଗ୍ ବୟାଁଣ୍ଡେ ଲେଃଗେ । ସାପାବାନ୍ ମ୍ନା ନାଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡେ ବିହେ ଡିଙ୍ଗ୍କେ । ମାତର୍ ମେଁ ଡିଗ୍ ଗଗିସିଆ ମାଲେଃଚେ ଗୁଏ ୱେଗେ ।
21 Then the second one married the widow, but he also died and left no children. And the third did likewise.
ତେଲା ଆରି ମୁଇଙ୍ଗ୍ ବୟାଁଣ୍ଡେ ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏକେ ବିହେ ଡିଙ୍ଗ୍କେ । ମେଁ ଡିଗ୍ ଗଗିସିଆ ମାଲେଃଚେ ଗୁଏ ୱେଗେ । ଞ୍ଜି ବୟାଁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଡିଗ୍ ଦେତୁଆ ଗଟେକେ ।
22 In this way, none of the seven left any children. And last of all, the woman died.
ଗୁକ୍ଲିଗ୍ ବୟାଁଣ୍ଡେ ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏକେ ମୁଇଙ୍ଗ୍ଜା ଇଡ଼ିଂ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଜା ବିହେ ଡିଙ୍ଗ୍କେ ଆରି ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଗୁଏ ୱେଗେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେ ଆଜାଡିଗ୍ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଡିଗ୍ ଗଗିସିଆ ଆଲେଃକେ ଣ୍ତୁ । ସାରାସାରି ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏ ଡିଗ୍ ଗୁଏୱେଗେ ।
23 In the resurrection, then, whose wife will she be? For all seven were married to her.”
ମାତର୍ ଗୁକ୍ଲିଗ୍ ବୟାଁଣ୍ଡେ ଜାକ ଆମେକେ ବିହେ ଡିଂଲେଃଆର୍ଗେ । ଉଃଡ଼ିବେଲା ଗୁଏଃରେଇଂ ଆର୍ମୁଇଂତର୍ ତଃଡ଼୍ୟାଆର୍ଏ, ତେଲା ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏଃ ଜାନେ କୁନେଃଣ୍ତେ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ?”
24 Jesus said to them, “Aren’t you mistaken, because you do not know the Scriptures or the power of God?
ଜିସୁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଦର୍ମ ସାସ୍ତ୍ରର୍ ଆରି ପର୍ମେସର୍ନେ ବପୁ ମାମ୍ୟାଚେ ପେ ସାପାରେ ବାୟାଚେ ଲଃପେଲେଃକେ ।
25 When the dead rise, they will neither marry nor be given in marriage. Instead, they will be like the angels in heaven.
ରେମୁଆଁଇଙ୍ଗ୍ ଉଃଡ଼ିବେଲା ଗୁଏଚେ ଆର୍ମୁଇଂତର୍ ତଡ଼୍ୟାଃଆର୍ଏ, ଆତେନ୍ ବେଲା ଜା ଡିଗ୍ ବିହେ ଆଡିଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡୁ । ମେଇଂ ଆଜାକେ ଡିଗ୍ ବିହେ ଆଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ ଣ୍ଡୁ, ମାତର୍ ସାପାରେ କିତଂନେ ଦୁତ୍ଇଂ ସୁଗା ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଆର୍ଏ ।
26 But concerning the dead rising, have you not read about the burning bush in the Book of Moses, how God told him, ‘I am the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob’?
ଗୁଏଚେ ତଡ଼ିଆ ପାଙ୍ଗ୍କ୍ନେ ରେମୁଆଁଇଂନେ ବିସୟ୍ରେ ପେ ସାପାରେ ମୋଶାନେ ପୁସ୍ତକ୍ନ୍ନିଆ ଗୁଆର୍ବକେ ଜେ ସୁଆ ଡୁଆ ଡିଙ୍ଗ୍କ୍ନେ ଲାଟା ବୁଟାନ୍ନିଆ ଲେଃକ୍ନେ ପରମେସର୍ ମୋଶାକେ ବାଲିର୍ବକେ, ନେ ଅବ୍ରାହାମ୍ନେ ପର୍ମେସର୍, ଇସାକ୍ନେ ପର୍ମେସର୍ ଆରି ଜାକୁବ୍ନେ ପର୍ମେସର୍?
27 He is not the God of the dead, but of the living. You are badly mistaken!”
ମେଁ ଗୁଏଃରେଇଂନେ ପର୍ମେସର୍ ଣ୍ଡୁ, ମାତର୍ ଜିବନ୍ ଲେଃକ୍ନେ ରେମୁଆଁଇଂନେ ପର୍ମେସର୍, ପେ ସାପାରେ ନାଲେ ପେଡିଂକେ ।”
28 Now one of the scribes had come up and heard their debate. Noticing how well Jesus had answered them, he asked Him, “Which commandment is the most important of all?”
ଅଃତେନ୍ ବେଲା ଗୁରୁଇଂନ୍ନିଆ ବାନ୍ ମୁଇଂଜା ଡାଗ୍ରା ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ମେଇଂନେ ୱିଙ୍ଗ୍ଆ ରିଙ୍ଗ୍ଆଃ ଅଁଚେ ଆରି ଜିସୁ ସାଦୁକୀଇଂକେ ଜ୍ଞାନ୍ନେ ଉତର୍ ବିଃଡିଙ୍ଗ୍କେ ଏନ୍ ମ୍ୟାଚେ ଆମେଇଂକେ ସାଲ୍ୟାକୁକେ ଆଣ୍ଡିନେ ଆଦେସ୍ ସାପାବାନ୍ ମ୍ନା?
29 Jesus replied, “This is the most important: ‘Hear O Israel, the Lord our God, the Lord is One.
ଜିସୁ ଉତର୍ ବିକେ, “ସାପାବାନ୍ ମ୍ନା ସାମୁଆଁ ଡିଂକେ ଦେକ୍ରକମ୍; ଏ ଇଶ୍ରାୟେଲ ଅଁପା । ନେନେ ମାପ୍ରୁ ପର୍ମେସର୍ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ମାତର୍ ମାପ୍ରୁ ।
30 Love the Lord your God with all your heart and with all your soul and with all your mind and with all your strength.’
ଆରି ପେ ନିଜର୍ନେ ସାପା ଆତ୍ମାନ୍ନିଆ ସାପା ଜିବନ୍ ଆରି ମନ୍ ଆରି ସାପା ବପୁ ବିଚେ ପେ ନିଜର୍ ମାପ୍ରୁ ପର୍ମେସର୍କେ ଆଲାଦ୍ ଡିଂପା ।
31 The second is this: ‘Love your neighbor as yourself.’ No other commandment is greater than these.”
ଦୁତିୟ ମ୍ନା ସାମୁଆଁ ଡିଂଡିଂକେ, ପେ ନିଜେକେ ଡିରକମ୍ ଆଲାଦ୍ ଡିଂପେମ୍ୟାକେ । ପେ ଡୁଆ ଡାଗ୍ରା ଣ୍ଡ୍ରେକେ ଦେତ୍ରକମ୍ ଆଲାଦ୍ ଡିଂପା । ଆକେନ୍ ମ୍ବାକ୍ଲିଗ୍ ସାମୁଆଁ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଆରି ମ୍ନା ସାମୁଆଁ ମେଃ ଡିଗ୍ ଣ୍ଡୁ ।”
32 “Right, Teacher,” the scribe replied. “You have stated correctly that God is One and there is no other but Him,
ଆକେନ୍ ଅଁଚେ ଦର୍ମସାସ୍ତ୍ରି ମୁଇଂଜା ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଗୁରୁ ମାପ୍ରୁ ପର୍ମେସର୍ ଜେ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଆରି ଆମେକେ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଆରି ବିନ୍ ଜା ଡିଗ୍ ଣ୍ଡୁ ଆକେନ୍ ନାଁ ସତ୍ ବାଲିର୍ ନାବକେ ।
33 and to love Him with all your heart and with all your understanding and with all your strength, and to love your neighbor as yourself, which is more important than all burnt offerings and sacrifices.”
ନେଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟା ନ୍ଲେକେ ମୁଇଂଜା ରେମୁଆଁ ସାପା ଗାଗ୍ଡ଼େ ସାପା ମନ୍ ଆରି ସାପା ସକତ୍ ବିଚେ ପର୍ମେସର୍କେ ଆଲାଦ୍ ଡିଂନେ ପଡ଼େଏ । ମେଁ ଡିରକମ୍ ନିଜେକେ ଆଲାଦ୍ ଡିଂଏ, ଆମେକେ ବିନ୍ଣ୍ଡ୍ରେକେ ଡିଗ୍ ଦେତ୍ରକମ୍ ଆଲାଦ୍ ଡିଂନେନ୍ସା ପଡ଼େଏ । ନେଁ ପର୍ମେସର୍କେ ଉଡ଼ି ପସୁ ଡାଗ୍ଚେ ସାର୍ଦାରେ ଦାନ୍ ବିନେଃଡିଂକେ, ଆତେନ୍ ସାପାବାନ୍ ଆକେନ୍ ମ୍ୱାକ୍ଲିଗ୍ ସାମୁଆଁ ଜାବର୍ ମ୍ନା ସାମୁଆଁ ।”
34 When Jesus saw that the man had answered wisely, He said, “You are not far from the kingdom of God.” And no one dared to question Him any further.
ଜିସୁ କେକେ ଜେ ରେମୁଆଁ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଦ୍ରିଗ୍ଚେ ଏତେଚେ ଉତର୍ ବିଃବକେ । ମେଁ ଆମେକେ ବାଲିର୍କେ, “ପେ ସାପାରେ ପର୍ମେସର୍ନେ ରାଜିବାନ୍ ସ୍ଲ ଣ୍ତୁ ।” ଆକେନ୍ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଆରି ଜାଣ୍ତେ ଡିଗ୍ ଜିସୁକେ ମେଃଡିଗ୍ ପ୍ରସ୍ନ ସାଲିଆକୁନ୍ସା ସାଆସ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍କେ ଣ୍ତୁ ।
35 While Jesus was teaching in the temple courts, He asked, “How can the scribes say that the Christ is the Son of David?
ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍ଅରିଆ ମାପ୍ରୁନେ ସାମୁଆଁ ବିଃନେ ବେଲା ସାଲିଆକୁକେ, “କିସ୍ଟ ଜେ ଦାଉଦନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ଆକେନ୍ ଦର୍ମ ସାସ୍ତ୍ରିଇଂ ଡିରକମ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟାଆର୍କେ?
36 Speaking by the Holy Spirit, David himself declared: ‘The Lord said to my Lord, “Sit at My right hand until I put Your enemies under Your feet.”’
ନିଜେ ଦାଉଦ୍ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଏତେ ବାଲିର୍ବକେ; ମାପ୍ରୁ ପର୍ମେସର୍ ନେଙ୍ଗ୍ନେ ମାପ୍ରୁକେ ବାଲିର୍ମ୍ୱକେ: ନେଙ୍ଗ୍ ନାନେ ସତ୍ରୁଇଂକେ ନାନେ ଞ୍ଚ ଆଲ ଡୁଂମାପାଙ୍ଗ୍ ଜାକ ନା ନେଙ୍ଗ୍ନେ ବେସ୍ୟାଃ ପାକା କ ଲାଃଲା ।”
37 David himself calls Him ‘Lord.’ So how can He be David’s son?” And the large crowd listened to Him with delight.
“ନିଜେ ଦାଉଦ୍ ମସିହକେ ନେଙ୍ଗ୍ନେ ମାପ୍ରୁ ଡାଗ୍ଚେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେ, ତେଲା ମସିହ ଡିରକମ୍ ଦାଉଦ୍ନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ଡିଙ୍ଗ୍ୟାଏ? ରିସିଙ୍ଗ୍ ଲେଃକ୍ନେ ରେମୁଆଁଇଙ୍ଗ୍ ଜିସୁନେ ସାମୁଆଁକେ ସାର୍ଦା ମନ୍ରେ ଅଁଆର୍କେ ।”
38 In His teaching Jesus also said, “Watch out for the scribes. They like to walk around in long robes, to receive greetings in the marketplaces,
ଜିସୁ ସିକ୍ୟା ବିଃ ଅଲେଙ୍ଗ୍ନେ ବେଲା । ମେଁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଦର୍ମସାସ୍ତ୍ରିଇଂବାନ୍ ତରକ୍ ଲାଃଲାପା । ମେଇଙ୍ଗ୍ ଚ୍ଲେ ଚ୍ଲେକ୍ନେ ପାଟାଇ ସଚେ ଆଙ୍କ୍ଆନ୍ତ୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ନେ ବଲ୍ ବା ମ୍ୟାଃଆର୍କେ ଜେ’ ରେମୁଆଁ ଆମେଇଂକେ ସାନ୍ତା ଗାଲି କେଲା ସନ୍ମାନ୍ କେଆର୍ଲେ ଡାଗ୍ଚେ;
39 and to have the chief seats in the synagogues and the places of honor at banquets.
ପାର୍ତନା ଡୁଆ ଅରିଆ ମେଇଙ୍ଗ୍ ମ୍ନା ସିଂଆଁସନ୍ନ୍ନିଆ କୁକନ୍ସା ବଲ୍ ବା ମ୍ୟାଆର୍କେ । ବଜି ଅରିଆ ମେଇଙ୍ଗ୍ ସାପାରେବାନ୍ ମ୍ନା ଟାନ୍ ବା ନ୍ସାଃ ବଲ୍ବା ମ୍ୟାଆର୍କେ ।
40 They defraud widows of their houses, and for a show make lengthy prayers. These men will receive greater condemnation.”
ମେଇଂ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏଇଂନେ ଡୁଆ ବାଜାର୍ ନାଲେଚେ ଡୁଂଡ ମ୍ୟାଆର୍କେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତି ନାଲେ ମ୍ୟାଆର୍କେ । ନିମାଣ୍ତା ଆସୁଏ ନ୍ସା ମେଇଙ୍ଗ୍ ଚ୍ଲେକ୍ନେ ପାର୍ତନା ଡିଂମ୍ୟାଆର୍କେ । ଦେଃକେନ୍ ରେମୁଆଁଇଂକେ ପର୍ମେସର୍ ମ୍ନାନେ ଡଣ୍ଡ୍ ବିଃଏ ।”
41 As Jesus was sitting opposite the treasury, He watched the crowd putting money into it. And many rich people put in large amounts.
ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍ ଅରିଆନେ ଦାନ୍ ବିଃନେ ପିଡ଼ି ଡାଗ୍ରା କ ଲେଃଗେ । ରେମୁଆଁଇଙ୍ଗ୍ ଡିରକମ୍ ଦାନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ପିଡ଼ି ଅରିଆ ଡାବୁ ବର୍ତି ଆଡିଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟାଃଆର୍କେ, ଆତେନ୍ କିକେଡିଂଗେ । ଜବର୍ ସାଉକାର୍ ରେମୁଆଁ ଦାନ୍ ବିଃନେ ପିଡ଼ି ଅରିଆ ଜବର୍ ଡାବୁ ତ୍ଲାଗ୍ ଆର୍ଡିଂଗେ ।
42 Then one poor widow came and put in two small copper coins, which amounted to a small fraction of a denarius.
ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଗରିବ୍ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଆତ୍ ଡାଗ୍ରା ପାଙ୍ଗ୍କେ ଆରି ଆତ୍ଅରିଆ ମେଁ ମାତର୍ ମାଲେ ଡାବୁ ତ୍ଲାକ୍କେ । ଆତେନ୍ ମ୍ୱାକ୍ଲିଗ୍ ଡାବୁନେ ମୁଲ୍ୟ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଟାଆଁ ଏତେ ଡିଗ୍ ସମାନ୍ ଣ୍ତୁ ।
43 Jesus called His disciples to Him and said, “Truly I tell you, this poor widow has put more than all the others into the treasury.
ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ମେଁନେ ସିସ୍ଇଂକେ ଡାଗ୍ରା ୱାଚେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍, ଆକେନ୍ ସାପା ସାଉକାର୍ ରେମୁଆଁ ବିଃକ୍ନେ ଦାନ୍ବାନ୍ ଆକେନ୍ ଗରିବ୍ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏ ସାପାବାନ୍ ଜବର୍ ଡାବୁ ବିଃବକେ ।
44 For they all contributed out of their surplus, but she out of her poverty has put in all she had to live on.”
ମାତର୍ ସାଉକାର୍ ରେମୁଆଁଇଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା ଜବର୍ ଲେଃକେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ମେଇଙ୍ଗ୍ନେ ଦରକାର୍ ଣ୍ତୁନେ ଲୁଆଁକ୍ନେ ଡାବୁବାନ୍ ଦାନ୍ ବିଃବଆର୍କେ । ମାତର୍ ଏନ୍ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏ ଜାବର୍ ଗରିବ୍ । ଆକେନ୍ ଗରିବ୍ ଗୁଏସାଙ୍ଗ୍କୁଏ ଡାଗ୍ରା ଉଡ଼ି ଲେଃଗେ; ଆତେନ୍ ସାପା ଦାନ୍ ବାବ୍ରେ ବିଃବକେ । ମେଁ ବ୍ରୁଆ ନ୍ସା ଅଃତେନ୍ ଆଃ ମାତର୍ ଲେଃଗେ ।”
