Luke 9
1 Then Jesus called the Twelve together and gave them power and authority over all demons, and power to cure diseases.
Unya ang Napulog-Duha iyang gipatigum, ug iyang gihatagan silag gahum ug pagbulot-an batok sa tanang mga yawa, ug sa pag-ayo sa mga sakit.
2 And He sent them out to proclaim the kingdom of God and to heal the sick.
Ug iyang gipaadto sila aron sa pagwali mahitungod sa gingharian sa Dios ug sa pagpang-ayo sa mga masakiton.
3 “Take nothing for the journey,” He told them, “no staff, no bag, no bread, no money, no second tunic.
"Ug siya miingon kanila, " Ayaw kamo pagdalag bisan unsa alang sa inyong panaw, bisan sungkod, o puyo, o tinapay, o kuwarta; ug ayaw kamo pagbaton ug duha kabuok kamisola.
4 Whatever house you enter, stay there until you leave that area.
Ug sa bisan unsang balaya nga inyong sak-an, pabilin kamo didto ug unya panglakaw kamo gikan didto.
5 If anyone does not welcome you, shake the dust off your feet when you leave that town, as a testimony against them.”
"Ug bisan diin gani kamo dili pagadawaton, inigpahawa ninyo sa maong lungsod, itaktak ninyo ang mga abog gikan sa inyong mga tiil ingon nga pagtutol batok kanila."
6 So they set out and went from village to village, preaching the gospel and healing people everywhere.
Ug nanglakaw sila ug nangadto sa mga kabalangayan, ug nanagwali sa Maayong Balita ug nagpang-ayo sa mga masakiton bisan diin.
7 When Herod the tetrarch heard about all that was happening, he was perplexed. For some were saying that John had risen from the dead,
Unya si Herodes nga gobernador nakadungog mahitungod sa tanang nangahimo; ug siya nalibog kay giingon man ugod sa uban nga kono si Juan gibanhaw gikan sa mga patay,
8 others that Elijah had appeared, and still others that a prophet of old had arisen.
ug sa uban nga si Elias nahitungha, ug sa uban nga usa sa mga karaan profeta nabanhaw.
9 “I beheaded John,” Herod said, “but who is this man I hear such things about?” And he kept trying to see Jesus.
Ug si Herodes miingon, "Si Juan ako nang gipapunggotan sa ulo; apan kinsa man kini siya nga mahitungod kaniya nadungog ko kining mga butanga?" Ug naninguha siya sa pagtan-aw kang Jesus.
10 Then the apostles returned and reported to Jesus all that they had done. Taking them away privately, He withdrew to a town called Bethsaida.
Ug sa paghiuli na sa mga apostoles, ilang gisugilon kaniya ang ilang mga nahimo. Ug iyang gidala sila ug mipahilit nga silasila ra ngadto sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Betsaida.
11 But the crowds found out and followed Him. He welcomed them and spoke to them about the kingdom of God, and He healed those who needed healing.
Sa pagkasayud niini sa mga panon sa katawhan, sila miapas kaniya; ug sila gidawat niya nga mahinangpon ug iyang gisuginlan mahitungod sa gingharian sa Dios, ug iyang gipang-ayo ang mga nanagkinahanglan nga pagaayohon.
12 As the day neared its end, the Twelve came to Jesus and said, “Dismiss the crowd so they can go to the surrounding villages and countryside for lodging and provisions. For we are in a desolate place here.”
Ug unya ang kahaponon misugod na; ug ang Napulog-Duha miduol ug miingon kaniya, "Palakta na ang panon sa katawhan aron mangadto sila sa mga kabalangayan ug sa mga kasikbitan nga kayutaan sa pagpangatulog didto ug sa pagpangitag makaon, kay ania kita dinhi niining dapit nga awaaw."
13 But Jesus told them, “You give them something to eat.” “We have only five loaves of bread and two fish,” they answered, “unless we go and buy food for all these people.”
Apan siya miingon kanila, "Kamoy maghatag kanilag makaon." Ug sila mitubag kaniya, "Aduna lamang kitay dili molabaw sa lima ka tinapay ug duha kabuok isda gawas hinoon kon mangadto kami sa pagpamalit ug pagkaon alang niining tanang mga tawo."
14 (There were about five thousand men.) He told His disciples, “Have them sit down in groups of about fifty each.”
Kay ang didto may mga lima ka libo ka mga lalaki. Ug siya miingon sa mga tinun-an, "Palingkora sila nga magpundokpundok, mga tagkalim-an ang matag-usa."
15 They did so, and everyone was seated.
Ug gihimo nila kini, ug ilang gipalingkod ang tanan.
16 Taking the five loaves and the two fish and looking up to heaven, Jesus spoke a blessing and broke them. Then He gave them to the disciples to set before the people.
Ug sa nagkupot siya sa lima ka tinapay ug sa duha kabuok isda, siya miyahat sa langit ug nagpasalamat, ug kini iyang gipikaspikas ug gihatag ngadto sa iyang mga tinun-an aron idulot ngadto sa panon sa katawhan.
17 They all ate and were satisfied, and the disciples picked up twelve basketfuls of broken pieces that were left over.
Ug ang tanan nangaon ug nangabusog. Ug ilang gihipos ang nahibilin nga mga tipik, nga napulog-duha ka bukag.
18 One day as Jesus was praying in private and the disciples were with Him, He questioned them: “Who do the crowds say I am?”
Ug nahitabo nga sa nag-ampo siya nga nag-inusara, ang iyang mga tinun-an uban kaniya. Ug siya nangutana kanila, "Sumala sa sulti sa mga tawo, kinsa man kono ako?"
19 They replied, “Some say John the Baptist; others say Elijah; and still others, that a prophet of old has arisen.”
Ug sila mitubag nga nag-ingon, "Si Juan nga Bautista kono; apan ang uban nagaingon nga si Elias kono; ug ang uban pa, nga kono usa sa mga karaang profeta nabanhaw."
20 “But what about you?” Jesus asked. “Who do you say I am?” Peter answered, “The Christ of God.”
Ug siya miingon kanila, "Apan kamo, unsa may inyong sulti, kinsa man ako?" Ug si Pedro mitubag, "Ang Cristo sa Dios."
21 Jesus strictly warned them not to tell this to anyone.
Apan iyang gitugon ug gibaoran sila nga walay bisan kinsa nga ilang suginlan niini.
22 “The Son of Man must suffer many things,” He said. “He must be rejected by the elders, chief priests, and scribes, and He must be killed and on the third day be raised to life.”
Ug siya miingon, "Ang Anak sa Tawo kinahanglan magaantus sa daghang mga butang, ug igasalikway siya sa mga anciano ug sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga escriba, ug pagapatyon, ug sa ikatulo ka adlaw pagabanhawon siya."
23 Then Jesus said to all of them, “If anyone wants to come after Me, he must deny himself and take up his cross daily and follow Me.
Ug siya miingon sa tanan, "Kon adunay buot mosunod kanako, kinahanglan magdumili siya sa iyang kaugalingon ug magpas-an sa iyang krus matag-adlaw ug magasunod kanako.
24 For whoever wants to save his life will lose it, but whoever loses his life for My sake will save it.
Kay bisan kinsa nga buot magpatunhay sa iyang kinabuhi kawagtangan hinoon siya niini; ug bisan kinsa nga magawagtang sa iyang kinabuhi tungod kanako, magapatunhay niini.
25 What does it profit a man to gain the whole world, yet lose or forfeit his very self?
Kay unsa may kapuslanan alang sa usa ka tawo kon maangkon niya ang tibuok kalibutan nga pagawagtangan o pagapildihan niya sa iyang kaugalingon?
26 If anyone is ashamed of Me and My words, the Son of Man will be ashamed of him when He comes in His glory and in the glory of the Father and of the holy angels.
Kay bisan kinsa nga magakaulaw tungod kanako ug sa akong mga pulong, siya igakaulaw man sa Anak sa Tawo inig-abut niya diha sa iyang himaya ug sa himaya sa Amahan ug sa mga balaang manolunda.
27 But I tell you truthfully, some who are standing here will not taste death before they see the kingdom of God.”
Apan sa pagkatinuod suginlan ko kamo nga adunay mga nanagbarug karon dinhi nga dili una patilawon ug kamatayon samtang dili pa sila makakita sa gingharian sa Dios."
28 About eight days after Jesus had said these things, He took with Him Peter, John, and James, and went up on a mountain to pray.
Ug unya sa may mga walo ka adlaw tapus niining mga pulonga, iyang gidala uban kaniya sila si Pedro ug si Juan ug si Santiago, ug mitungas sa ibabaw sa bukid aron sa pag-ampo.
29 And as He was praying, the appearance of His face changed, and His clothes became radiantly white.
Ug sa nag-ampo siya, nausab ang panagway sa iyang nawong ug ang iyang mga sapot misidlak sa kaputi.
30 Suddenly two men, Moses and Elijah, began talking with Jesus.
Ug tan-awa, dihay nakigsulti kaniya nga duha ka tawo, si Moises ug si Elias,
31 They appeared in glory and spoke about His departure, which He was about to accomplish at Jerusalem.
nga mipakita nga mahimayaon ug nanagsulti mahitungod sa kamatayon ni Jesus nga iyang mahiaguman didto sa Jerusalem.
32 Meanwhile Peter and his companions were overcome by sleep, but when they awoke, they saw Jesus’ glory and the two men standing with Him.
Ug nanagduka sila si Pedro ug ang iyang mga kauban, apan sa ilang paghigmata nakita nila ang iyang himaya ug ang duha ka tawo nga nagtindog uban kaniya.
33 As Moses and Elijah were leaving, Peter said to Jesus, “Master, it is good for us to be here. Let us put up three shelters —one for You, one for Moses, and one for Elijah.” (He did not know what he was saying.)
Ug samtang kining mga tawhana nanagpamahawa gikan kang Jesus, si Pedro miingon kaniya, "Magtutudlo, maayo gayud nga ania kami dinhi. Magbuhat kamig tulo ka payag, usa alang kanimo, usa alang kang Moises, ug usa alang kang Elias." Siya namulong niini nga wala makasabut sa iyang gisulti.
34 While Peter was speaking, a cloud appeared and enveloped them, and they were afraid as they entered the cloud.
Ug samtang nagsulti pa siya niini, mitungha ang usa ka panganud ug mitabon kanila, ug sila nangalisang sa pagsulod nila sa panganud.
35 And a voice came from the cloud, saying, “This is My Son, whom I have chosen. Listen to Him!”
"Ug gikan sa panganud dihay tingog nga miabut nga nag-ingon, " Mao kini ang akong Anak, ang akong Pinili; patalinghugi ninyo siya!
36 After the voice had spoken, only Jesus was present with them. The disciples kept this to themselves, and in those days they did not tell anyone what they had seen.
Ug sa nakasulti na ang tingog, si Jesus nakita nga siya na lamang usa. Ug sila nagpakahilum ug niadtong mga adlawa walay bisan kinsa nga ilang gisuginlan mahitungod sa ilang nakita.
37 The next day, when they came down from the mountain, Jesus was met by a large crowd.
Ug sa pagkasunod nga adlaw, sa paghilugsong na nila gikan sa bukid, si Jesus gisugat sa usa ka dakung panon sa katawhan.
38 Suddenly a man in the crowd cried out, “Teacher, I beg You to look at my son, for he is my only child.
Ug dihay usa ka tawo sa panon nga misinggit, "Magtutudlo, mangamuyo ako kanimo nga imo untang tan-awon ang akong anak nga lalaki, kay siya bugtong ko rang anak.
39 A spirit keeps seizing him, and he screams abruptly. It throws him into convulsions so that he foams at the mouth. It keeps mauling him and rarely departs from him.
Siya pagadakpon sa usa ka espiritu ug sa kalit motiyabaw siya; ug pagalubaglubagon ug palit-aron siya niini hangtud magapabola siya sa baba; ug kosokosohon siya ug halus dili kini mobiya kaniya.
40 I begged Your disciples to drive it out, but they were unable.”
Ug gihangyo ko ang imong mga tinun-an sa pagpagula unta niini, apan sila wala makahimo."
41 “O unbelieving and perverse generation!” Jesus replied. “How long must I remain with you and put up with you? Bring your son here.”
Ug si Jesus mitubag, "O dili masinaligon ug sukwahi nga kaliwatan, unsa ba kataas sa panahon nga gikinahanglan pa sa akong pagpakig-uban kaninyo ug pag-antus kaninyo? Dad-a dinhi ang imong anak."
42 Even while the boy was approaching, the demon slammed him to the ground in a convulsion. But Jesus rebuked the unclean spirit, healed the boy, and gave him back to his father.
Ug samtang ang bata nagsingabut, siya gikosokoso ug gilubaglubag ug gipalit-ad sa yawa. Apan gibadlong ni Jesus ang mahugawng espiritu, ug ang bata iyang giayo ug giuli ngadto sa amahan niya.
43 And they were all astonished at the greatness of God. While everyone was marveling at all that Jesus was doing, He said to His disciples,
Ug ang tanan nanghitingala sa pagkadaku sa Dios.
44 “Let these words sink into your ears: The Son of Man is about to be delivered into the hands of men.”
"Ipatidlum kining mga pulonga diha sa inyong mga dalunggan, nga ang Anak sa Tawo igatugyan ngadto sa mga kamot sa mga tawo."
45 But they did not understand this statement. It was veiled from them so that they could not comprehend it, and they were afraid to ask Him about it.
Apan wala sila makasabut niining sultiha ug gililong kini kanila aron dili nila masabtan, ug sila nahadlok sa pagpangutana kaniya mahitungod niining sultiha.
46 Then an argument started among the disciples as to which of them would be the greatest.
Ug nahitabo ang usa ka paglalisay nila sa pagsuta kon kinsa kanila ang labing daku.
47 But Jesus, knowing the thoughts of their hearts, had a little child stand beside Him.
Apan sa pagkasabut ni Jesus sa ilang gilalisan nga diha sa ilang mga kasingkasing, iyang gikuha ang usa ka gamayng bata ug iyang gipatupad kini kaniya,
48 And He said to them, “Whoever welcomes this little child in My name welcomes Me, and whoever welcomes Me welcomes the One who sent Me. For whoever is the least among all of you, he is the greatest.”
ug miingon siya kanila, "Bisan kinsa nga tungod sa akong ngalan magadawat niining gamayng bata, magadawat kanako; ug bisan kinsa nga magadawat kanako, magadawat kaniya nga mao ang nagsugo kanako; kay ang labing diyutay kaninyong tanan mao ang daku."
49 “Master,” said John, “we saw someone driving out demons in Your name, and we tried to stop him, because he does not accompany us.”
Ug si Juan mitubag, "Magtutudlo, dihay tawo nga among nakita nga nagpagulag mga yawa pinaagi sa imong ngalan, ug amo siyang gidid-an kay wala man siya magasunod uban kanamo."
50 “Do not stop him,” Jesus replied, “for whoever is not against you is for you.”
Apan si Jesus miingon kaniya, "Ayaw siya pagdid-i; kay ang dili batok kaninyo, dapig kaninyo."
51 As the day of His ascension approached, Jesus resolutely set out for Jerusalem.
Ug sa nagkahiduol na ang mga adlaw nga siya pagabayawon, iyang gituyo sa malig-on gayud nga siya moadto sa Jerusalem. Ug dihay mga sinugo nga iyang gipauna kaniya,
52 He sent messengers on ahead, who went into a village of the Samaritans to make arrangements for Him.
nga nanagpangadto ug misulod sa usa ka balangay sa mga Samarianhon, aron sa pag-andam alang kaniya.
53 But the people there refused to welcome Him, because He was heading for Jerusalem.
Apan ang mga tawo didto nanagdumili sa pagdawat kaniya kay sa malig-on gayud iya mang gitinguha ang pag-adto sa Jerusalem.
54 When the disciples James and John saw this, they asked, “Lord, do You want us to call down fire from heaven to consume them?”
Ug sa pagkakita niini sa iyang mga tinun-an nga si Santiago ug si Juan, sila miingon kaniya, "Ginoo, buot ka ba nga among ingnon ang kalayo sa pagkanaug gikan sa langit ug sa pag-ut-ot kanila?"
55 But Jesus turned and rebuked them.
Apan siya miliso ug iyang gibadlong sila ug miingon, "Wala kamo masayud unsang espirituha ang inyong gipakig-ambitan, kay ang Anak sa Tawo mianhi dili aron sa paglaglag sa kinabuhi sa mga tawo kondili sa pagluwas kanila."
56 And He and His disciples went on to another village.
Ug sila mipadayon ngadto sa laing balangay.
57 As they were walking along the road, someone said to Jesus, “I will follow You wherever You go.”
Ug sa nanaglakaw sila sa dalan, diha pay usa ka tawo nga miingon kaniya, "Mosunod ako kanimo bisan asa ikaw moadto."
58 Jesus replied, “Foxes have dens and birds of the air have nests, but the Son of Man has no place to lay His head.”
Si Jesus mitubag kaniya, "Ang mga milo adunay kalobluban, ug ang mga langgam sa kalangitan adunay kabatugan; apan ang Anak sa Tawo walay dapit nga kapahulayan sa iyang ulo."
59 Then He said to another man, “Follow Me.” The man replied, “Lord, first let me go and bury my father.”
Ug dihay usa nga iyang giingnan, "Sumunod ka kanako." Apan kini mitubag kaniya, "Ginoo, tugoti una ako sa pag-adto ug paglubong sa akong amahan."
60 But Jesus told him, “Let the dead bury their own dead. You, however, go and proclaim the kingdom of God.”
Apan si Jesus miingon kaniya, "Pasagdi ang mga patay ngua maoy magalubong sa ilang kaugalingong mga minatay; apan sa imong bahin, lumakaw ka ug imantala mo ang gingharian sa Dios."
61 Still another said, “I will follow You, Lord; but first let me bid farewell to my family.”
Ug dihay lain nga miingon kaniya, "Ginoo, mosunod ako kanimo, apan tugoti una ako sa pagpa-namilit kanila nga atua sa akong panimalay."
62 Then Jesus declared, “No one who puts his hand to the plow and then looks back is fit for the kingdom of God.”
Si Jesus mitubag kaniya, "Walay tawo nga angayan alang sa gingharian sa Dios kon kini siya, sa nagakupot na sa daro, molingi pa sa likod."
