Job 28
1 “Surely there is a mine for silver and a place where gold is refined.
— «Шүбһисизки, күмүч тепилидиған канлар бар, Алтунниң тавлинидиған өз орни бардур;
2 Iron is taken from the earth, and copper is smelted from ore.
Төмүр болса йәр астидин қезивелиниду, Мис болса таштин еритилип елиниду.
3 Man puts an end to the darkness; he probes the farthest recesses for ore in deepest darkness.
Инсанлар [йәр астидики] қараңғулуққа чәк қойиду; У йәр қәригичә чарлап жүрүп, Қараңғулуққа тәвә, өлүмниң сайисидә турған ташларни издәйду.
4 Far from human habitation he cuts a shaft in places forgotten by the foot of man. Far from men he dangles and sways.
У йәр йүзидикиләрдин жирақ җайда тик болған қудуқни колайду; Мана шундақ адәм аяқ басмайдиған, унтулған йәрләрдә улар арғамчини тутуп бошлуқта пулаңлап жүриду, Кишиләрдин жирақта есилип туриду.
5 Food may come from the earth, but from below it is transformed as by fire.
Ашлиқ чиқидиған йәр, Тәкти коланғанда болсаялқундәк көрүниду;
6 Its rocks are the source of sapphires, containing flecks of gold.
Йәрдики ташлар арисидин көк яқутлар чиқиду, Униңда алтун рудисиму бардур.
7 No bird of prey knows that path; no falcon’s eye has seen it.
У йолни һеч қандақ алғур қуш билмәйду, Һәтта сарниң көзиму униңға йәтмигән.
8 Proud beasts have never trodden it; no lion has ever prowled over it.
Һакавур житқучларму у йәрни һеч дәссәп бақмиған, Әшәддий ширму у җайдин һеч қачан өтүп бақмиған.
9 The miner strikes the flint; he overturns mountains at their base.
Инсан балиси қолини чақмақ тешиниң үстигә тәккүзиду, У тағларни йилтизидин қомуриветиду.
10 He hews out channels in the rocks, and his eyes spot every treasure.
Ташлар арисидин у қаналларни чапиду; Шундақ қилип униң көзи һәр хил қиммәтлик нәрсиләрни көриду;
11 He stops up the sources of the streams to bring what is hidden to light.
Йәр астидики еқинларни тешип кәтмисун дәп уларни тосувалиду; Йошурун нәрсиләрни у ашкарилайду.
12 But where can wisdom be found, and where does understanding dwell?
Бирақ даналиқ нәдин тепилар? Йорутулушниң макани нәдиду?
13 No man can know its value, nor is it found in the land of the living.
Инсан балилири униң қиммәтликлигини һеч билмәс, У тирикләрниң зиминидин тепилмас.
14 The ocean depths say, ‘It is not in me,’ while the sea declares, ‘It is not with me.’
[Йәр] теги: «Мәндә әмәс» дәйду, Деңиз болса: «Мән биләнму биллә әмәстур» дәйду.
15 It cannot be bought with gold, nor can its price be weighed out in silver.
Даналиқни сап алтун билән сетивалғили болмайду, Күмүчниму униң билән бир таразида тартқили болмас.
16 It cannot be valued in the gold of Ophir, in precious onyx or sapphire.
Һәтта Офирда чиқидиған алтун, ақ һеқиқ яки көк яқут биләнму бир таразида тартқили болмайду.
17 Neither gold nor crystal can compare to it, nor jewels of fine gold be exchanged for it.
Алтун вә хрусталъниму униң билән селиштурғили болмайду, Есил алтун қача-қучилар униң билән һеч алмаштурулмас.
18 Coral and quartz are unworthy of mention; the price of wisdom is beyond rubies.
У үнчә-марҗан, хрусталъни адәмниң есидин чиқириду; Даналиқни елиш қизил яқутларни елиштин әвзәлдур.
19 Topaz from Cush cannot compare to it, nor can it be valued in pure gold.
Ефиопийәдики сериқ яқут униңға йәтмәс, Сериқ алтунму униң билән бәслишәлмәйду.
20 From where then does wisdom come, and where does understanding dwell?
Ундақта, даналиқ нәдин тепилиду? Йорутулушниң макани нәдиду?
21 It is hidden from the eyes of every living thing and concealed from the birds of the air.
Чүнки у барлиқ һаят егилириниң көзидин йошурулған, Асмандики учар-қанатлардинму йошурун туриду.
22 Abaddon and Death say, ‘We have heard a rumor about it.’
Һалакәт вә өлүм пәқәтла: «Униң шөһритидин хәвәр алдуқ» дәйду.
23 But God understands its way, and He knows its place.
Униң маңған йолини чүшинидиған, Туридиған йерини билидиған пәқәтла бир Худадур.
24 For He looks to the ends of the earth and sees everything under the heavens.
Чүнки Униң көзи йәрниң қәригичә йетиду, У асманниң астидики барлиқ нәрсиләрни көриду.
25 When God fixed the weight of the wind and measured out the waters,
У шамалларниң күчини таразиға салғанда, [Дунияниң] сулирини өлчигәндә,
26 when He set a limit for the rain and a path for the thunderbolt,
Ямғурларға қанунийәт чүшүргинидә, Гүлдүрмаминиң чақмиқиға йолини бекиткинидә,
27 then He looked at wisdom and appraised it; He established it and searched it out.
У чағда У даналиққа қарап уни баян қилған; Уни нәмунә қилип бәлгүлигән; Шундақ, У униң баш-айиғиға қарап чиқип,
28 And He said to man, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom, and to turn away from evil is understanding.’”
Инсанға: «Мана, Рәбдин қорқуш даналиқтур; Яманлиқтин жирақлишиш йорутулуштур» — дегән».
