Job 28
1 “Surely there is a mine for silver and a place where gold is refined.
Tiyak na mayroong isang mina ng pilak, isang lugar kung saan dinadalisay nila ang ginto.
2 Iron is taken from the earth, and copper is smelted from ore.
Hinuhukay ang bakal mula sa lupa; tinutunaw ang tanso mula sa bato.
3 Man puts an end to the darkness; he probes the farthest recesses for ore in deepest darkness.
Nagtatakda ang tao ng wakas sa kadiliman at hinahanap sa pinakamalayong hangganan, ang mga bato sa karimlan at makapal na kadiliman.
4 Far from human habitation he cuts a shaft in places forgotten by the foot of man. Far from men he dangles and sways.
Gumagawa siya ng isang hukay pangminahan malayo sa kung saan naninirahan ang mga tao, mga lugar na nalimutan ng kaninumang paa. Naglalambitin siya malayo sa ibang mga tao; pabalik-balik na umiindayog.
5 Food may come from the earth, but from below it is transformed as by fire.
Tungkol sa lupa, mula kung saan nanggagaling ang tinapay, tinutupok ito sa ilalim na parang ng apoy.
6 Its rocks are the source of sapphires, containing flecks of gold.
Ang mga bato nito ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga safiro, at ang alabok nito ay naglalaman ng ginto.
7 No bird of prey knows that path; no falcon’s eye has seen it.
Walang ibong mahuhuli ang nakakaalam ng landas patungo rito, ni nakita ito ng mata ng palkon.
8 Proud beasts have never trodden it; no lion has ever prowled over it.
Hindi pa nalalakaran ang ganitong landas ng mga mapagmalaking hayop, ni dumaan na doon ang mabangis na leon.
9 The miner strikes the flint; he overturns mountains at their base.
Ipinapatong ng isang tao ang kaniyang kamay sa matigas na bato; itinataob niya ang mga bundok sa kanilang mga ugat.
10 He hews out channels in the rocks, and his eyes spot every treasure.
Bumubutas siya ng mga lagusan sa mga bato; nakikita ng kaniyang mata ang bawat mahahalagang bagay doon.
11 He stops up the sources of the streams to bring what is hidden to light.
Ginagapos niya ang mga batis para hindi sila umaagos; anumang nakatago roon kaniyang dinadala sa liwanag.
12 But where can wisdom be found, and where does understanding dwell?
Saan kaya matatagpuan ang karunungan? Saan kaya ang lugar ng pang-unawa?
13 No man can know its value, nor is it found in the land of the living.
Hindi alam ng tao ang halaga nito; ni hindi ito natatagpuan sa lupain ng mga buhay.
14 The ocean depths say, ‘It is not in me,’ while the sea declares, ‘It is not with me.’
Sinasabi ng malalim na mga tubig sa ilalim ng lupa, “Wala ito sa akin'; Sinasabi ng karagatan, “Wala ito sa akin.'
15 It cannot be bought with gold, nor can its price be weighed out in silver.
Hindi ito matatamo kapalit ng ginto; ni hindi matitimbang ang pilak bilang presyo nito.
16 It cannot be valued in the gold of Ophir, in precious onyx or sapphire.
Hindi ito matutumbasan ng ginto ng Ofir, ng mahalagang oniks o safiro.
17 Neither gold nor crystal can compare to it, nor jewels of fine gold be exchanged for it.
Ang halaga nito ay hindi matutumbasan ng ginto at kristal; ni hindi ito maipagpapalit sa mga alahas ng mainam na ginto.
18 Coral and quartz are unworthy of mention; the price of wisdom is beyond rubies.
Hindi karapat-dapat banggitin ang koral o haspe; tunay nga, ang presyo ng karunungan ay higit kaysa sa mga rubi.
19 Topaz from Cush cannot compare to it, nor can it be valued in pure gold.
Hindi ito matutumbasan ng topaz ng Etiopia; ni hindi ito mapapahalagahan sa purong ginto.
20 From where then does wisdom come, and where does understanding dwell?
Kung gayon, saan nga nagmumula ang karunungan? Saan ang lugar ng pang-unawa?
21 It is hidden from the eyes of every living thing and concealed from the birds of the air.
Natatago ang karunungan mula sa mga mata ng lahat ng mga buhay na bagay at pinanatiling nakatago mula sa mga ibon ng mga kalangitan.
22 Abaddon and Death say, ‘We have heard a rumor about it.’
Sinasabi ng Pagkawasak at Kamatayan, 'Isa lamang sabi-sabi tungkol dito ang narinig ng aming mga tainga.'
23 But God understands its way, and He knows its place.
Nauunawaan ng Diyos ang landas patungo rito; Alam niya ang lugar nito.
24 For He looks to the ends of the earth and sees everything under the heavens.
Dahil tumitingin siya hanggang sa mga pinakadulo ng daigdig at nakikita lahat ng nasa ilalim ng mga kalangitan.
25 When God fixed the weight of the wind and measured out the waters,
Sa nakaraan, ginawa niya ang pwersa ng hangin at binaha-bahagi ang mga tubig ayon sa sukat.
26 when He set a limit for the rain and a path for the thunderbolt,
Gumawa siya ng isang kautusan para sa ulan at isang landas para sa kidlat ng kulog.
27 then He looked at wisdom and appraised it; He established it and searched it out.
Pagkatapos nakita niya ang karunungan at ipinahayag ito; tunay nga, itinatag niya ito at sinuri niya ito.
28 And He said to man, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom, and to turn away from evil is understanding.’”
Sa mga tao sinabi niya, 'Tingnan ninyo, ang takot sa Panginoon — iyan ang karunungan; ang lumayo sa kasamaan ay pang-unawa.”
