< Job 28 >
1 “Surely there is a mine for silver and a place where gold is refined.
Tunay na may mina na mayroong pilak, at dako na ukol sa ginto na kanilang pinagdadalisayan.
2 Iron is taken from the earth, and copper is smelted from ore.
Bakal ay hinuhukay sa lupa, at tanso ay binububo mula sa bato.
3 Man puts an end to the darkness; he probes the farthest recesses for ore in deepest darkness.
Ang tao'y naglalagay ng wakas sa kadiliman, at sumisiyasat hanggang sa kalayulayuang hangganan ng mga bato ng kadiliman at salimuot na kadiliman.
4 Far from human habitation he cuts a shaft in places forgotten by the foot of man. Far from men he dangles and sways.
Siya'y humuhukay ng malayo sa tinatahanan ng mga tao: nililimot ng paa na dumadaan nagbibitin doong malayo sa mga tao, sila'y umuugoy na paroo't parito.
5 Food may come from the earth, but from below it is transformed as by fire.
Tungkol sa lupa, mula rito'y nanggagaling ang tinapay: at sa ilalim ay wari tinutuklap ng apoy.
6 Its rocks are the source of sapphires, containing flecks of gold.
Ang mga bato nito'y kinaroroonan ng mga zafiro. At ito'y may alabok na ginto.
7 No bird of prey knows that path; no falcon’s eye has seen it.
Yaong landas na walang ibong mangdadagit ay nakakaalam. Ni nakita man ng mata ng falkon:
8 Proud beasts have never trodden it; no lion has ever prowled over it.
Hindi natungtungan ng mga palalong hayop, ni naraanan man ng mabangis na leon,
9 The miner strikes the flint; he overturns mountains at their base.
Kaniyang inilalabas ang kaniyang kamay sa batong pingkian; binabaligtad ng mga ugat ang mga bundok.
10 He hews out channels in the rocks, and his eyes spot every treasure.
Siya'y nagbabangbang sa gitna ng mga bato; at ang kaniyang mata ay nakakakita ng bawa't mahalagang bagay.
11 He stops up the sources of the streams to bring what is hidden to light.
Kaniyang tinatalian ang mga lagaslas upang huwag umagos; at ang bagay na nakukubli ay inililitaw niya sa liwanag.
12 But where can wisdom be found, and where does understanding dwell?
Nguni't saan masusumpungan ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
13 No man can know its value, nor is it found in the land of the living.
Hindi nalalaman ng tao ang halaga niyaon; ni nasusumpungan man sa lupain ng may buhay.
14 The ocean depths say, ‘It is not in me,’ while the sea declares, ‘It is not with me.’
Sinasabi ng kalaliman. Wala sa akin: at sinasabi ng dagat: Hindi sumasaakin.
15 It cannot be bought with gold, nor can its price be weighed out in silver.
Hindi mabibili ng ginto, ni matitimbangan man ng pilak ang halaga niyaon.
16 It cannot be valued in the gold of Ophir, in precious onyx or sapphire.
Hindi mahahalagahan ng ginto sa Ophir, ng mahalagang onix, o ng zafiro.
17 Neither gold nor crystal can compare to it, nor jewels of fine gold be exchanged for it.
Ginto at salamin ay hindi maihahalintulad doon: ni maipagpapalit man sa mga hiyas na dalisay na ginto.
18 Coral and quartz are unworthy of mention; the price of wisdom is beyond rubies.
Hindi mabibilang ang coral o ang cristal; Oo, ang halaga ng karunungan ay higit sa mga rubi.
19 Topaz from Cush cannot compare to it, nor can it be valued in pure gold.
Ang topacio sa Etiopia ay hindi maipapantay doon, ni mahahalagahan man ng dalisay na ginto.
20 From where then does wisdom come, and where does understanding dwell?
Saan nanggagaling nga ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
21 It is hidden from the eyes of every living thing and concealed from the birds of the air.
Palibhasa't nakukubli sa mga mata ng lahat na may buhay, at natatago sa mga ibon sa himpapawid.
22 Abaddon and Death say, ‘We have heard a rumor about it.’
Ang kapahamakan at ang kamatayan ay nagsasabi, narinig namin ng aming mga pakinig ang bulungbulungan niyaon.
23 But God understands its way, and He knows its place.
Nauunawa ng Dios ang daan niyaon, at nalalaman niya ang dako niyaon.
24 For He looks to the ends of the earth and sees everything under the heavens.
Sapagka't tumitingin siya hanggang sa mga wakas ng lupa, at nakikita ang silong ng buong langit;
25 When God fixed the weight of the wind and measured out the waters,
Upang bigyan ng timbang ang hangin; Oo, kaniyang tinatakal ang tubig sa takalan.
26 when He set a limit for the rain and a path for the thunderbolt,
Nang siya'y gumawa ng pasiya sa ulan, at ng daan sa kidlat ng kulog:
27 then He looked at wisdom and appraised it; He established it and searched it out.
Nang magkagayo'y nakita niya ito, at inihayag; kaniyang itinatag ito, oo, at siniyasat.
28 And He said to man, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom, and to turn away from evil is understanding.’”
At sa tao ay sinabi niya, Narito, ang pagkatakot sa Dios ay siyang karunungan; at ang paghiwalay sa kasamaan ay pagkaunawa.