< Acts 3 >
1 One afternoon Peter and John were going up to the temple at the hour of prayer, the ninth hour.
ମେସୁଆ ପିତର୍ ଆରି ଜହନ୍ ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ବେଲା ଲମ୍ଡିଗ୍ ତିନ୍ଟା ବେଲା ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ମନ୍ଦିର୍ନ୍ନିଆ ୱେଡିଂଗେ ।
2 And a man who was lame from birth was being carried to the temple gate called Beautiful, where he was put every day to beg from those entering the temple courts.
ଆତ୍ଅରିଆ ମୁଇଂ “ସୁନ୍ଦର୍” ମ୍ନିକ୍ନେ ର୍ଣ୍ଣସାଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା ମୁଇଂ ରେମୁଆଁ ଲେଃଗେ । ମେଁ ଇୟାଙ୍ଗ୍ଡେନେ ସୁଲୁଏଃବାନ୍ ଆଃ ଚଟା ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଜନମ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଲେଗେ । ମନ୍ଦିର୍ନ୍ନିଆ ୱେଡିଂକ୍ନେ ରେମୁଆଁଇଂନେବାନ୍ ବିକ୍ ସାଲିଆନ୍ସା କାଲାଆଃ ମେଁ ର୍ଣ୍ଣସାଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା ଆମେକେ ଡୁଙ୍ଗ୍ଚେ ଆତ୍ଅରିଆ ଏବ ଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ଗେ ।
3 When he saw Peter and John about to enter, he asked them for money.
ପିତର୍ ଆରି ଜହନ୍କେ ମନ୍ଦିର୍ ବିତ୍ରେ ୱେନେ କେଚେ ମେଁ ଆତେନ୍ ମ୍ୱାୟାକେ ବିକ୍ ସାଲିଆକେ ।
4 Peter looked directly at him, as did John. “Look at us!” said Peter.
ପିତର ବାରି ଜହନ୍ ମେଇଂ ଆଡ଼ାତ୍ରା ନିମାଣ୍ତା ବାବ୍ରେ କେକେ ପିତର୍ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ନେ ପାକା କେଲା!”
5 So the man gave them his attention, expecting to receive something from them.
ତେସା ମେଁ ମେଇଂନେ ବାନ୍ ମେଃଡିଗ୍ ବାନେ ଆସାରେ ମେଇଂନେ ପାକା କିକେ ଲେଃଗେ ।
6 But Peter said, “Silver or gold I do not have, but what I have I give you: In the name of Jesus Christ of Nazareth, get up and walk!”
ମାତର୍ ପିତର୍ ଆମେକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ନେଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା ସୁନା କି ରୁପା ଣ୍ଡୁ ମାତର୍ ମେଁନେ ଲେଃକେ ନେଙ୍ଗ୍ ଆନାକେ ବିଣ୍ଡିଂକେ: ନାଜରିତିୟ ଜିସୁ କିସ୍ଟନେ ମ୍ନିରେ ନେଙ୍ଗ୍ ଆଦେସ୍ ବିଣ୍ଡିଂକେ ତଃଡ଼ିଆଚେ ଅଲେଙ୍ଗ୍!”
7 Taking him by the right hand, Peter helped him up, and at once the man’s feet and ankles were made strong.
ଆକେନ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଚେ ମେଁ ଇଞ୍ଚଙ୍ଗ୍ନ୍ତି ସାଚେ ଆତଡ଼ିଆକେ । ଆତେନ୍ ଦାପ୍ରେ ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁନେ ପାଦ୍ ଞ୍ଚ ଆରି ଞ୍ଚନେ ମାଣ୍ଡି ଗଟିଇଂ ଡାଟାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେ
8 He sprang to his feet and began to walk. Then he went with them into the temple courts, walking and leaping and praising God.
ମେଁ ପୁଏଚେ ତୁଆଁକେ ଆରି ଅଲେଙ୍ଗ୍ନେ ମୁଲେକେ । ତେନ୍ଇଡ଼ିଂ ମେଁ ଅଲେଙ୍ଗ୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ ଆରି ପୁଏ ପୁଏଚେ ଇସ୍ପର୍ନେ ପ୍ରସଂସା ଡିଙ୍ଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ମେଇଂ ଏତେ ମନ୍ଦିର୍ନ୍ନିଆ ୱେକେ ।
9 When all the people saw him walking and praising God,
ଆତ୍ଅରିଆ ଲେକ୍ନେ ରେମୁଆଁ ସାପାରେ ଆମେକେ ଅଲେଙ୍ଗ୍ନେ ଆରି ଇସ୍ପର୍କେ ପ୍ରସଂସା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ କେକେ;
10 they recognized him as the man who used to sit begging at the Beautiful Gate of the temple, and they were filled with wonder and amazement at what had happened to him.
ଆମେକେ ମନ୍ଦିର୍ନେ ସୁନ୍ଦର୍ ର୍ଣ୍ଣସାଙ୍ଗ୍ ଡାଗ୍ରା କଲେଃକ୍ନେ ବିକାରି ଡାଗ୍ଚେ ସାମୁଆଁ ଆର୍କେ ଆରି ମେଁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ମେଁନେ ଗଟେ ଲେଃଗେ ସାପା ମ୍ୟାଃଚେ ମେଇଂ ଇରିୟାଃତୁଗ୍ଚେ କାବା ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଆର୍ଗେ ।
11 While the man clung to Peter and John, all the people were astonished and ran to them in the walkway called Solomon’s Colonnade.
ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ ପିତର ଆରି ଜହନ୍ ଏତେ ଲେଃନେ କେଚେ ରେମୁଆଁଇଂ ବକୁଆ ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଶଲୋମନ୍ନେ ପ୍ଲେଡ଼ିଆ ଡାଗ୍ରା ୱିର୍ ଡୁଂୱେଆର୍ଗେ ।
12 And when Peter saw this, he addressed the people: “Men of Israel, why are you surprised by this? Why do you stare at us as if by our own power or godliness we had made this man walk?
ପିତର୍ ଆମେଇଂକେ କେଚେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଏ ଇଶ୍ରାଏଲ୍ନେ ବୟାଁଇଂ ପେ ମେସା ଆକ୍ଅରିଆ ବକୁଆ ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ନେପାକା ଦେକ୍ ରକମ୍ କେପେଲେକେ? ପେ ମେଁନେ ବାବେ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ଜେ ନେ ନିଜେ ବପୁରେ ଆରି ଇସ୍ପର୍ନେ ବକ୍ତିରେ ନେ ଆକେନ୍ ରେମୁଆଁକେ ଅଲେଙ୍ଗ୍ନେ ବପୁ ବିଃନେବକେ?
13 The God of Abraham, Isaac, and Jacob, the God of our fathers, has glorified His servant Jesus. You handed Him over and rejected Him before Pilate, even though he had decided to release Him.
ଅବ୍ରାହାମ୍ ଇସ୍ହାକ୍ ଆରି ଜାକୁବ୍ନେ ଇସ୍ପର୍ ନେନେ ନ୍ତା ଞ୍ଜାଇଂ ଇସ୍ପର୍ ମେଇଂନେ ସେବକ୍ ଜିସୁକେ ଗୌରବ୍ନିତ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ବକେ; ଆତେନ୍ ଜିସୁକେ ପେଇଂ ଆଃସା ପେବିକେ ଆରି ଅନାବେଲା ପୀଲାତ ଆମେକେ ଆନ୍ତାର୍ ନ୍ସା ରାଜି ଡିଙ୍ଗ୍ଲେଗେ । ଆତେନ୍ବେଲା ଆମେକେ ପେ ପୀଲାତନେ ସାମ୍ନେ ଅବିସ୍ବାସ୍ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ।
14 You rejected the Holy and Righteous One and asked that a murderer be released to you.
ମେଁ ମୁଇଂ ଦାର୍ମିକ୍ ଆରି ପବିତ୍ର ରେମୁଆଁ; ମାତର୍ ପେ ଆମେକେ ଅବିସ୍ବାସ୍ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ଆରି ମେଁ ବାଦୁଲ୍ ମୁଇଂ ରେମୁଆଁ ବାଗୁଏରେକେ ଆନ୍ତାର୍ନ୍ସା ପିଲାତକେ ପାର୍ତନା ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ।
15 You killed the Author of life, but God raised Him from the dead, and we are witnesses of the fact.
ଜା ଜିବନ୍ନେ ଗାଲି ଆସୁଏ ଡିଙ୍ଗ୍କ୍ନେ ରେମୁଆଁକେ ପେ ପେବାଗୁଏକେ ମାତର୍ ଇସ୍ପର୍ ଆମେକେ ଗୁଏକ୍ନେ ବାନ୍ ଆଃତଡ଼୍ୟା ବକେ । ନେ କ୍ମେନେ ସାକି ନେଲେକେ ।
16 By faith in the name of Jesus, this man whom you see and know has been made strong. It is Jesus’ name and the faith that comes through Him that has given him this complete healing in your presence.
ଆକେନ୍ ମୁଡ଼ି ରେମୁଆଁକେ ପେ କିକେ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ଆରି ସାମୁଆଁ ପେଲେକେ ମେଁ ଜିସୁ ମ୍ନିରେ ବପୁ ବାଚେ ଅଲେଙ୍ଗ୍ ଇଁୟାକେ । ଜିସୁନେ ମ୍ନିରେ ନେନେ ବିସ୍ବାସ୍ ଲେଃକେ । ଆରି ଜିସୁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଲେକ୍ନେ ବିସ୍ବାସ୍ ଆଃ ପୁରାପୁରି ବାବ୍ରେ ନିମାଣ୍ଡା ଆଡିଙ୍ଗ୍ ବିକେ ଆରି ଆତେନ୍ ପେ କେପେଲେକେ ।”
17 And now, brothers, I know that you acted in ignorance, as did your leaders.
“ଅ ଇସ୍ରାଏଲନେ ବୟାଁଇଂ ଆରି ତନାଇଂ ପେ ଆରି ପେନେ ନେତାଇଂ ଜିସୁ ଆଡ଼ାତ୍ରା ମେଁନେ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ଆତେନ୍ ମାମ୍ୟାଚେ ଡିଙ୍ଗ୍ପେବକେ ଆକେନ୍ ନେଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟାଃନ୍ଲେକେ ।
18 But in this way God has fulfilled what He foretold through all the prophets, saying that His Christ would suffer.
ଇସ୍ପର୍ କିସ୍ଟ ଦୁକ୍ ବଗେନେ ବିସୟ୍ରେ ଅଃସେ ବାନ୍ ଆଃ ସାପା ସାମୁଆଁ ବାବବାଦିଇଂନେ ତୁମୁଆଃବାନ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ଆଡା ବଗେ । ଏବେ ପର୍ମେସର୍ ଆକେନ୍ ସାପା ଗଟ୍ନା ଆଃଗଟେ ଡିଙ୍ଗ୍କେ ।
19 Repent, then, and turn back, so that your sins may be wiped away,
ଆତେନ୍ସା ପେ ମନେ ଏତେଚେ ଇସ୍ପର୍ ପାକା ଆଣ୍ଡେ ପାଙ୍ଗ୍ଲା । ତେଲା ମେଁ ପେନେ ପାପ୍ କେମା ଡିଙ୍ଗ୍ଏ
20 that times of refreshing may come from the presence of the Lord, and that He may send Jesus, the Christ, who has been appointed for you.
ଦେକ୍ ରକମ୍ ପେଡିଙ୍ଗ୍ଲା ମାପ୍ରୁ ଆପେକେ ଆତ୍ମାନେ ସାନ୍ତି ବିଏ, ମେଁନେ ମନନିତ୍ କିସ୍ଟ ଜିସୁକେ ଡିଗ୍ ମେଁ ପେ ଡାଗ୍ରା ବେ ବିଃଏ ।
21 Heaven must take Him in until the time comes for the restoration of all things, which God announced long ago through His holy prophets. (aiōn )
ବାର୍ମୁଇଂତର୍ ସାପା କାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ଜାକ ଜିସୁ କିତଂଇନି ଲେଃ ପଡ଼େଏ । ଆକେନ୍ ସାମୁଆଁ ବିସୟ୍ରେ ଇସ୍ପର୍ ପୁର୍ବେକାଲ୍ନେ ପବିତ୍ର ବାବବାଦିଇଂ ବାନ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ବଗେ । (aiōn )
22 For Moses said, ‘The Lord your God will raise up for you a prophet like me from among your brothers. You must listen to Him in everything He tells you.
ମୋଶା ବାସଙ୍ଗ୍ବଗେ, ‘ମାପ୍ରୁ ଇସ୍ପର୍ ପେନେ ବୟାଁଇଂନେ ବିତ୍ରେବାନ୍ ପେ ନ୍ସା ନେଙ୍ଗ୍ ରକମ୍ ମୁଇଂ ବାବବାଦିକେ ବେଏ । ଆତେନ୍ ବାବବାଦି ପେ ବିତ୍ରେ ବାନ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଏ । ମେଁ ନେଙ୍ଗ୍ ସୁଗୁଆ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ । ମେଁ ମେଁନେ ବାସଙ୍ଗ୍ଏ ଆତେନ୍ ପେ ମାନେଃ ପଡ଼େଏ ।
23 Everyone who does not listen to Him will be completely cut off from among his people.’
ମାତର୍ ଡେକ୍ରକମ୍ ଗଟେଏ ଜେ ମୁଡ଼ି ରେମୁଆଁ ଆତେନ୍ ବାବବାଦିନେ ସାମୁଆଁ ଆମାନେ ଆମେକେ ଇସ୍ପର୍ନେ ରେମୁଆଁଇଂନେବାନ୍ ବିନେ ଆଡିଂଚେ ବିନସ୍ଟ ଆଡିଂଏ ।’
24 Indeed, all the prophets from Samuel on, as many as have spoken, have proclaimed these days.
ଏବେ ଜା ଗଟେ ଡିଙ୍ଗ୍କେ ଶାମୁୟେଲ୍ ଆରି ମେଁ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଲେକ୍ନେ ସାପା ବାବବାଦିଇଂ ଆତେନ୍ ବିସୟ୍ରେ ବାଲିର୍ ବଗେ ।
25 And you are sons of the prophets and of the covenant God made with your fathers when He said to Abraham, ‘Through your offspring all the families of the earth will be blessed.’
ବାବବାଦିଇଂନେ ସାର୍ମୁଆଁ ଇସ୍ପର୍ ଆଡିନେ ସାପା ପାର୍ମାନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକେ ଆତାନ୍ ପେଇଂ ନ୍ସା ଦର୍କାର୍ ବାରି ଇସ୍ପର୍ ପେଇଂନେ ଅଃସେ ନ୍ତା ଞ୍ଜା ଇଂନେ ଏତେ ଆଡିନେ ନିୟମ୍ ତିଆର୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକେ ପେଇଂ ଆତ୍ଅରିଆ ବାଗିଦାରି । ଇସ୍ପର୍ ଅବ୍ରାହାମ୍କେ ବାସଙ୍ଗ୍ବକେ ପେଇଂନେ ବଁସ୍କୁଲ୍ ଇଂ ବାନ୍ ନେଙ୍ଗ୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନେ ସାପା ଜାତିକେ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଣ୍ତିଙ୍ଗ୍ଏ ।
26 When God raised up His Servant, He sent Him first to you to bless you by turning each of you from your wicked ways.”
ପର୍ମେସର୍ ଆପେକେ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ସେନୁଗ୍ ନିଜେନେ ସେବକ୍ ଜିସୁକେ ବେବକେ । ପେ ଜେନ୍ତିକି ଦଦ୍ୟା କାମ୍ ପେଡିଂ ଆତେନ୍ସା ମେଁ ଦେକ୍ରକମ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ବକେ ।”