< Acts 20 >
1 When the uproar had ended, Paul sent for the disciples. And after encouraging them, he said goodbye to them and left for Macedonia.
୧ଏ଼ ଗଡ଼୍ହା ଡୂଙ୍ଗିତି ଡା଼ୟୁ ପା଼ୱୁଲ ସୀସୁୟାଁଣି କୂଡ଼ି କିହାନା ଏ଼ୱାରାଇଁ ବା଼ର୍ସୁତି କାତା ୱେସ୍ତେସି, ଏ଼ୱାରି ତା଼ଣାଟି ହେଲ ଅ଼ହାନା ମାକିଦନିୟାତା ହାଚେସି ।
2 After traveling through that area and speaking many words of encouragement, he arrived in Greece,
୨ଏ଼ୱାସି ବାରେ ନା଼ସ୍କାଟି ହାଜିହିଁ, ହା଼ରେକା ସୀସୁୟାଁଣି ବା଼ର୍ସୁ ହୀହାନା ଗ୍ରିସ୍ ଦେ଼ସାତା ହାଚେସି ।
3 where he stayed three months. And when the Jews formed a plot against him as he was about to sail for Syria, he decided to go back through Macedonia.
୩ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ଏମ୍ବାଆଁ ତୀନି ଲେ଼ଞ୍ଜୁ ଡ଼ୟିତେସି, ଏ଼ୱାସି ସିରିୟାତା ହାଜାଲି ତିୟାରା ଆ଼ହିମାଚି ବେ଼ଲାତା, ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପା଼ୟାଲି ତୀରି କିହାମାନେରି ଇଞ୍ଜିଁ କାବ୍ରୁ ପୁଞ୍ଜାନା ମାକିଦନିୟା ୱାକିଟି ୱେଣ୍ତେ ହାଜାଲି ତୀରି କିତେସି ।
4 Paul was accompanied by Sopater son of Pyrrhus from Berea, Aristarchus and Secundus from Thessalonica, Gaius from Derbe, Timothy, and Tychicus and Trophimus from the province of Asia.
୪ଅ଼ଡ଼େ ବେରିୟା ତାସି ପୁର୍ତି ମୀର୍ଏସି ସପାତର, ଅ଼ଡ଼େ ତେସଲନିକି ଗା଼ଡ଼ାତି ଆରିସ୍ତାର୍କ, ସେକୁନ୍ଦ, ଦର୍ବିତି ଗାୟ, ତିମତି ଅ଼ଡ଼େ ଆସିୟାତି ଲ଼କୁ ବିତ୍ରାଟି ତୁକିକ ଅ଼ଡ଼େ ତ୍ରପିମ ଏ଼ୱାଣିତଲେ ହାଚେରି ।
5 These men went on ahead and waited for us in Troas.
୫ଏ଼ୱାରି ବାରେଜା଼ଣା ନ଼କେଏ ହାଜାନା ତ୍ରୟାତା ମାଙ୍ଗେ କା଼ଚିମାଞ୍ଜାତେରି ।
6 And after the Feast of Unleavened Bread, we sailed from Philippi, and five days later we rejoined them in Troas, where we stayed seven days.
୬ଅ଼ଡ଼େ ପୁଲା ଗୁଣ୍ତା ଆଣ୍ତାଆତି ରୂଟି ତିନି ପାର୍ବୁ ଡା଼ୟୁ ମା଼ମ୍ବୁ ପିଲିପିଟି ଏ଼ୟୁ ଜା଼ଜାଟି ହାଚମି, ଇଞ୍ଜାଁ ପା଼ସା ଦିନା ଡା଼ୟୁ ତ୍ରୟାତା ଏ଼ୱାରାଇଁ ବେଟାଆ଼ହାନା; ଏମ୍ବାଆଁ ର଼ ୱା଼ରା ଡ଼ୟିତମି ।
7 On the first day of the week we came together to break bread. Since Paul was ready to leave the next day, he talked to them and kept on speaking until midnight.
୭ୱା଼ରାତି ମୂଲୁ ଦିନାତି ମିଡ଼୍ଅଲା ରା଼ନ୍ଦା ତିଞ୍ଜାଲି ରୁଣ୍ତା ଆ଼ହାମାଚମି, ପା଼ୱୁଲ ଅ଼ର ନେ଼ଚୁ ହାନାୟି ମାଚାକି ଏ଼ୱାସି ଲ଼କୁଣି ମାଦି ନେ଼କେରି ପାତେକା ନେହିଁ କାତା ୱେସିମାଚେସି ।
8 Now there were many lamps in the upper room where we were gathered.
୮ମା଼ମ୍ବୁ କୂଡ଼ା ଆ଼ହାମାନି ଲାକନି ପାରୁତି ଇଲୁତା ଏମ୍ବାଆଁ ହା଼ରେକା ଦୀୱଁୟାଁ ଡ଼ୀଞ୍ଜିମାଚୁ ।
9 And a certain young man named Eutychus, seated in the window, was sinking into a deep sleep as Paul talked on and on. When he was sound asleep, he fell from the third story and was picked up dead.
୯ଅ଼ଡ଼େ ଇୱୁତୁକ ଇନି ର଼ ଦାଂଗ୍ଣେଏସି କିଡ଼୍କି ଲାକ କୁଗାମାଚେସି, ଏ଼ୱାଣାକି ହା଼ରେକା ଇଦା ୱା଼ହିମାଚେ; ଇଞ୍ଜାଁ ପା଼ୱୁଲ କାତା ହା଼ରେକା ଲାମ୍ବା କିହିଁ ୱେସିମାଚାକି ଇୱୁତୁକ ତୀନି ପାରୁ ଗାଟି ଇଲୁ ଲାକଟି ଡ଼଼ଇ ରୀତେସି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ଇୱୁତୁକଇଁ ନିକ୍ହେରି, ଏ଼ୱାସି ହା଼ହାମାଚେସି ।
10 But Paul went down, threw himself on the young man, and embraced him. “Do not be alarmed!” he said. “He is still alive!”
୧୦ସାମା ପା଼ୱୁଲ ଡ଼଼ଇ ରେ଼ଚାୱା଼ହାନା ଏ଼ୱାଣି ମୁହେଁ ମାର୍ହାନା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ପମାନା ଏଲେଇଚେସି, “ଆଜାଆଦୁ ଇଚିହିଁ ଈୱାଣି ତା଼ଣା ଜୀୱୁ ମାନେ ।”
11 Then Paul went back upstairs, broke bread, and ate. And after speaking until daybreak, he departed.
୧୧ଡା଼ୟୁ ଲାକ ହାଜାନା ରୂଟି ବା଼ଟିକିହାଁ ତିଚେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଲା଼ଇ ୱେ଼ୟିନି ପାତେକା ହା଼ଡାକାତା ଆ଼ହାନା ପା଼ୱୁଲ ହାଚେସି ।
12 And the people were greatly relieved to take the boy home alive.
୧୨ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ଏ଼ ଦାଂଗ୍ଣା କକାଣାଇଁ ଜୀୱୁତଲେ ଇଜ ଅ଼ହିଁ ହାଚେରି ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ହା଼ରେକା ବା଼ର୍ସୁ ବେଟାଆ଼ତେରି ।
13 We went on ahead to the ship and sailed to Assos, where we were to take Paul aboard. He had arranged this because he was going there on foot.
୧୩ସାମା ମା଼ମ୍ବୁ ନ଼କେଏ ଜା଼ଜାତା ହ଼ଚାନା ଆସସ୍ତା ହାଚମି, ଏମ୍ବାଟିଏ ମା଼ମ୍ବୁ ପା଼ୱୁଲଇଁ ଅ଼ହାଲି ଅଣ୍ପାମାଚମି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ତା଼ନୁଏ ତା଼କିହିଁ ହାଜାଲି ତୀରି କିହାମାଚେସି ।
14 And when he met us at Assos, we took him aboard and went on to Mitylene.
୧୪ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାସି ଆସସ୍ତା ମାଙ୍ଗେ ବେଟା ଆୟାଲିଏ, ମା଼ମ୍ବୁ ଜା଼ଜାତା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ମିତିଲିନିତା ତାଚିହିଁ ୱା଼ତମି,
15 Sailing on from there, we arrived the next day opposite Chios. The day after that we arrived at Samos, and on the following day we came to Miletus.
୧୫ଅ଼ଡ଼େ ଏମ୍ବାଟି ହାଜାନା ଏ଼ ଅ଼ର ନେ଼ଚୁ କିଅସତା ଏଗାହାଚମି, ଅ଼ଡ଼େ ର଼ ଦିନାତି ଜେ଼ଚ ସାମସ୍ତା ଏଜାହାଁ, ତାନି ଅ଼ର ନେ଼ଚୁ ମିଲିତତା ଏଗାହାଚମି ।
16 Paul had decided to sail past Ephesus to avoid spending time in the province of Asia, because he was in a hurry to reach Jerusalem, if possible, by the day of Pentecost.
୧୬ଇଚିହିଁ ପା଼ୱୁଲ ଆସିୟା ରା଼ଜିତା ହା଼ରେକା ଦିନା ଡ଼ୟାଆନା, ଈଦାଆଁତାକି ଏ଼ୱାସି ଏପିସିୟ ପିସାନା ହାଜାଲି ତୀରି କିହାମାଚେସି, ଆ଼ତିସାରେ ପେନ୍ତିକସ୍ତ ଦିନା ଜିରୁସାଲମତା ଏଗାହାଜାଲି ଦାଗା ଆ଼ହିମାଚେସି ।
17 From Miletus, Paul sent to Ephesus for the elders of the church.
୧୭ମିଲିତଟିଏ ପା଼ୱୁଲ ଏପିସିୟ କୁଲମିତି କାଜା ଲ଼କୁଣି କାବ୍ରୁ ପାଣ୍ତାନା ହା଼ଟିକିତେସି ।
18 When they came to him, he said, “You know how I lived the whole time I was with you, from the first day I arrived in the province of Asia.
୧୮ଏ଼ୱାରି ତାମି ତା଼ଣା ୱାୟାଲିଏ, ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆସିୟାତା ନା଼ନୁ ଏଦାତି ଦିନାଟିଏ ମୀ ତଲେ ଏ଼ନିକିହିଁ ମାଚେଏଁ ମୀରୁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି,
19 I served the Lord with great humility and with tears, especially in the trials that came upon me through the plots of the Jews.
୧୯ପ୍ରବୁତି ହ଼ଲେଏଣା ଆ଼ହାନା ଜାହାରାଇଁ ଊଣା କିହାଁ ଅ଼ଡ଼େ କାଣ୍ତ୍ରୁ ବକ୍ହାଁ ନାଙ୍ଗେ ସା଼ସ୍ତି ୱା଼ତାଟି ନା଼ନୁ ପ୍ରବୁତି ସେ଼ବା କିତେଏଁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏଚରଜା଼ଣା ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି ପାରୁ ପାରିମାଚାକି ।
20 I did not shrink back from declaring anything that was helpful to you as I taught you publicly and from house to house,
୨୦ମୀରୁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି, ନା଼ନୁ ପାଙ୍ଗାୱେ଼ଙ୍ଗେ ଲ଼କୁତା଼ଣା ୱେହ୍ନାଟି ଅ଼ଡ଼େ ମିଙ୍ଗେତାକି ଇଲୁତା ୱେସ୍ତାନି ବେ଼ଲାତା ମୀ ନେହେଁ ଆ଼ନିଲେହେଁତି ଏ଼ନାଆଁ ଜିକେଏ ଡ଼ୁକ୍ହା ହିଲାଆତେଏଁ,
21 testifying to Jews and Greeks alike about repentance to God and faith in our Lord Jesus Christ.
୨୧ଜୀହୁଦି ଅ଼ଡ଼େ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ଜାଗ୍ରାତା କିହିଁ ସା଼କି ହୀହାନା ୱେସାମାଚେଏଁ, ଏ଼ୱାରି ପା଼ପୁଟି ଏଟ୍କା ଆ଼ହାନା ମାହାପୂରୁ ୱାକି ମ଼ନ ୱେଟ୍ହା କଡାନା ମା଼ ପ୍ରବୁ ଜୀସୁଇଁ ନାମିନେରି ।
22 And now, compelled by the Spirit, I am going to Jerusalem, not knowing what will happen to me there.
୨୨ନୀଏଁ ମେହ୍ଦୁ, ନା଼ନୁ ସୁଦୁଜୀୱୁଇଁ ମା଼ନୱି ଆ଼ହାନା ଜିରୁସାଲମତା ହାଜିମାଇଁ, ଏମ୍ବାଆଁ ନାଙ୍ଗେତାକି ଏ଼ନାଆଁ ଆ଼ନେ ନା଼ନୁ ପୁଞ୍ଜାହିଲଅଁ;
23 I only know that in town after town the Holy Spirit warns me that chains and afflictions await me.
୨୩ସୁଦୁଜୀୱୁ ନାଙ୍ଗେ ଜାଗ୍ରାତା କିହାଁ ସା଼କି ହୀହିମାଞ୍ଜାନେ, ଗା଼ଡ଼ାତାକି ଗା଼ଡ଼ା କାୟିଦି ଆ଼ହାନା କସ୍ତ ବେଟାଆ଼ଇଁ ।
24 But I consider my life of no value to me, if only I may finish my course and complete the ministry I have received from the Lord Jesus—the ministry of testifying to the good news of God’s grace.
୨୪ସାମା ନା଼ନୁ ଏ଼ନିକିଁ ନା଼ ତୀରିଆ଼ହାମାନି ଟା଼ୟୁ ପାତେକା ହଟାଲି ଆ଼ଡିଇଁ, ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁତି କାର୍ମାଟି ନେହିଁ କାବ୍ରୁତାକି ସା଼କି ହୀହାଲିତାକି ଜୀସୁ ତା଼ଣାଟିଏ ଏମିନି ସେ଼ବା କାମା ବେଟାଆ଼ହାମାଇଁ, ଏ଼ଦାଆଁ ଏ଼ନିକିଁ ରା଼ପ୍ହାଲି ଆ଼ଡିଇଁ, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନା଼ ଜୀୱୁତି କାଜାୟି ଇଞ୍ଜିଁ ଅଣ୍ପି ହିଲଅଁ ।”
25 Now I know that none of you among whom I have preached the kingdom will see my face again.
୨୫“ଅ଼ଡ଼େ ନୀଏଁ ନା଼ନୁ ପୁଞ୍ଜିମାଇଁ ମୀରୁ ଅ଼ଡ଼େ ନାଙ୍ଗେ ୱେଣ୍ଡେ ମେସ୍ତଅତେରି । ନା଼ନୁ ମୀ ବାରେ ତା଼ଣା ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତି କାତା ରେ଼ଜିହିଁ ୱେସାମାଞ୍ଜାଇଁ ।
26 Therefore I testify to you this day that I am innocent of the blood of all men.
୨୬ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନା଼ନୁ ନୀଞ୍ଜୁତି ଈ ପାରୁତାକି ଆ଼ଟ୍ୱା ତଲେ ୱେସିମାଇଁ, ମୀ ବିତ୍ରାଟି ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ସା ଆତିହିଁ ଏମ୍ବାତି ଦା଼ୟି ନା଼ନୁ ଆ଼ଏ
27 For I did not shrink back from declaring to you the whole will of God.
୨୭ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପିମାନାଣି ବାରେ ମିଙ୍ଗେ ୱେସାଲି ନା଼ନୁ ପିସା ହିଲଅଁ ।
28 Keep watch over yourselves and the entire flock of which the Holy Spirit has made you overseers. Be shepherds of the church of God, which He purchased with His own blood.
୨୮ମୀରୁ ମିଙ୍ଗେ ଜାହାରା କାତା ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି କୁଲମିତି ମାହାପୂରୁ ତାନି ନେତେରି ତଲେ କଡାମାନେସି, ତାନି ଏ଼ କୁଲମିତି ପ଼ହି ପାଡିକିହାଲିତାକି ସୁଦୁଜୀୱୁ ବାରେ ମାନ୍ଦା ବିତ୍ରାଟି ଗୁମୁସ୍ତା କିହାଁ ମିଙ୍ଗ ଆ଼ଚାମାଞ୍ଜାନେସି, ଏ଼ୱାରାଇଁ ଜାଗ୍ରାତା କିଦୁ ।
29 I know that after my departure, savage wolves will come in among you and will not spare the flock.
୨୯ନା଼ନୁ ହାଚି ଡା଼ୟୁ ଆଜିହ଼ପେତି ଗା଼ଡ଼୍ଦେ କ୍ଡାଃନିଁ ୱା଼ନୁ, ଅ଼ଡ଼େ ମେ଼ଣ୍ତାୟାଁ ମାନ୍ଦାତି ରା଼ଣାରାକା କିଆନା ପିହ୍ଉ,
30 Even from your own number, men will rise up and distort the truth to draw away disciples after them.
୩୦ଦିନା ୱା଼ନେ, ଏଚିବେ଼ଲା ମୀ ଗଚିତି ଏଚେକା ସୀସୁୟାଁ ନିଙ୍ଗାନା ନାମୁ ଗାଟାରାଇଁ ମିଚି କାତା ୱେସାନା ଏଟ୍କା ଜିରୁତା ଅ଼ନେରି,
31 Therefore be alert and remember that for three years I never stopped warning each of you night and day with tears.
୩୧ଏଚିବେ଼ଲା ଜାଗ୍ରାତା ଡ଼ୟାଦୁ, ନା଼ନୁ ଲା଼ଆଁ ମାଦେନା କାଣ୍ତ୍ରୁ ୱା଼କ୍ହିହିଁ ତୀନି ବାର୍ସା ପାତେକା ବାରେତେରି ମିଙ୍ଗେ ଜା଼ପ୍ହା ମାଞ୍ଜାଇଁ, ଈ କାତା ଅଣ୍ପୁତା ଇଟାଦୁ ।”
32 And now I commit you to God and to the word of His grace, which can build you up and give you an inheritance among all who are sanctified.
୩୨ନୀଏଁ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ମାହାପୂରୁ ଇଞ୍ଜାଁ ତାନି କାର୍ମାମେହ୍ନି ବ଼ଲୁ ନ଼କିତା ହେର୍ପିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଈ କାର୍ମାତି କାତା ମିଙ୍ଗେ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ତଲେ ପାଡିକିହାଲିତାକି ଅ଼ଡ଼େ ସୁଦୁ ଆ଼ହାମାନି ବାରେ ଲ଼କୁ ବିତ୍ରା ଅଦିକାରା ହୀହାଲି ଆ଼ଡାନେସି ।
33 I have not coveted anyone’s silver or gold or clothing.
୩୩ନା଼ନୁ ଆମ୍ବାଆରି ବାଂଗାରା, ୱେଣ୍ତି କି ହିମ୍ବରିକା ଜୂପ୍କା ଆ଼ହାହିଲାଆତେଏଁ ।
34 You yourselves know that these hands of mine have ministered to my own needs and those of my companions.
୩୪ମୀରୁ ପୁଞ୍ଜାମାଞ୍ଜେରି ଈ ନା଼ ରୀ କେସ୍କାତଲେ କାମା କିହାନା ନାଙ୍ଗେ ଅ଼ଡ଼େ ନା଼ ତ଼ଡ଼ୁ ଲ଼କୁତି ବାରେ ଲ଼ଡ଼ାମାନାଣି ବେଟାଆ଼ହାମାଇଁ ।
35 In everything, I showed you that by this kind of hard work we must help the weak, remembering the words of the Lord Jesus Himself: ‘It is more blessed to give than to receive.’”
୩୫ଇଲେକିହିଁ କସ୍ତ କିହାନା ଆ଼ଡାଆ ଗାଟାରି ସା଼ୟେମି କିନାୟି, “ଇଚିହିଁ ରୀହ୍ନି କିହାଁ ହୀନାୟି ହା଼ରେକା ନେହାୟି” ପ୍ରବୁ ଜୀସୁ ତା଼ନୁଏ ଈ କାତା ୱେସାମାଞ୍ଜାନେସି, ଈ କାତା ମୀରୁ ଅଣ୍ପିନାୟି ମାନେ, ଈ ବାରେ କାତାତଲେ ମିଙ୍ଗେ ପୁଣ୍ମ୍ବି କିହିମାଞ୍ଜାଇଁ ।
36 When Paul had said this, he knelt down with all of them and prayed.
୩୬ଈ ବାରେ କାତା ୱେସାଲି ରା଼ପ୍ହି ଡା଼ୟୁ ପା଼ୱୁଲ ମେଣ୍ତାକୁତାନା ବାରେଜା଼ଣା ତଲେ ପ୍ରା଼ତାନା କିତେସି ।
37 They all wept openly as they embraced Paul and kissed him.
୩୭ଅ଼ଡ଼େ, ଏ଼ୱାରି ବାରେଜା଼ଣା ଡ଼ୀହି ଡ଼ୀହିଁ ପା଼ୱୁଲଇଁ ପମାହାଁ ନଣ୍ତିତେରି ।
38 They were especially grieved by his statement that they would never see his face again. Then they accompanied him to the ship.
୩୮ଏ଼ୱାରି ଅ଼ଡ଼େ ତାନି ମୂମ୍ବୁ ୱେଣ୍ତେ ମେସାଲି ଆ଼ଡଅରି, ଏ଼ୱାସି ୱେସାମାଚି କାତାତାକି ହା଼ରେକା ଦୁକୁ କିତେରି, ଡା଼ୟୁ ଏ଼ୱାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏ଼ୟୁ ଜା଼ଜା ପାତେକା ଇଟି ହାଚେରି ।