Acts 16
1 Paul came to Derbe and then to Lystra, where he found a disciple named Timothy, the son of a believing Jewish woman and a Greek father.
പൗലോ ദർബ്ബീലുസ്ത്രാനഗരയോരുപസ്ഥിതോഭവത് തത്ര തീമഥിയനാമാ ശിഷ്യ ഏക ആസീത്; സ വിശ്വാസിന്യാ യിഹൂദീയായാ യോഷിതോ ഗർബ്ഭജാതഃ കിന്തു തസ്യ പിതാന്യദേശീയലോകഃ|
2 The brothers in Lystra and Iconium spoke well of him.
സ ജനോ ലുസ്ത്രാ-ഇകനിയനഗരസ്ഥാനാം ഭ്രാതൃണാം സമീപേപി സുഖ്യാതിമാൻ ആസീത്|
3 Paul wanted Timothy to accompany him, so he took him and circumcised him on account of the Jews in that area, for they all knew that his father was a Greek.
പൗലസ്തം സ്വസങ്ഗിനം കർത്തും മതിം കൃത്വാ തം ഗൃഹീത്വാ തദ്ദേശനിവാസിനാം യിഹൂദീയാനാമ് അനുരോധാത് തസ്യ ത്വക്ഛേദം കൃതവാൻ യതസ്തസ്യ പിതാ ഭിന്നദേശീയലോക ഇതി സർവ്വൈരജ്ഞായത|
4 As they went from town to town, they delivered the decisions handed down by the apostles and elders in Jerusalem for the people to obey.
തതഃ പരം തേ നഗരേ നഗരേ ഭ്രമിത്വാ യിരൂശാലമസ്ഥൈഃ പ്രേരിതൈ ർലോകപ്രാചീനൈശ്ച നിരൂപിതം യദ് വ്യവസ്ഥാപത്രം തദനുസാരേണാചരിതും ലോകേഭ്യസ്തദ് ദത്തവന്തഃ|
5 So the churches were strengthened in the faith and grew daily in numbers.
തേനൈവ സർവ്വേ ധർമ്മസമാജാഃ ഖ്രീഷ്ടധർമ്മേ സുസ്ഥിരാഃ സന്തഃ പ്രതിദിനം വർദ്ധിതാ അഭവൻ|
6 After the Holy Spirit had prevented them from speaking the word in the province of Asia, they traveled through the region of Phrygia and Galatia.
തേഷു ഫ്രുഗിയാഗാലാതിയാദേശമധ്യേന ഗതേഷു സത്സു പവിത്ര ആത്മാ താൻ ആശിയാദേശേ കഥാം പ്രകാശയിതും പ്രതിഷിദ്ധവാൻ|
7 And when they came to the border of Mysia, they tried to enter Bithynia, but the Spirit of Jesus would not permit them.
തഥാ മുസിയാദേശ ഉപസ്ഥായ ബിഥുനിയാം ഗന്തും തൈരുദ്യോഗേ കൃതേ ആത്മാ താൻ നാന്വമന്യത|
8 So they passed by Mysia and went down to Troas.
തസ്മാത് തേ മുസിയാദേശം പരിത്യജ്യ ത്രോയാനഗരം ഗത്വാ സമുപസ്ഥിതാഃ|
9 During the night, Paul had a vision of a man of Macedonia standing and pleading with him, “Come over to Macedonia and help us.”
രാത്രൗ പൗലഃ സ്വപ്നേ ദൃഷ്ടവാൻ ഏകോ മാകിദനിയലോകസ്തിഷ്ഠൻ വിനയം കൃത്വാ തസ്മൈ കഥയതി, മാകിദനിയാദേശമ് ആഗത്യാസ്മാൻ ഉപകുർവ്വിതി|
10 As soon as Paul had seen the vision, we got ready to leave for Macedonia, concluding that God had called us to preach the gospel to them.
തസ്യേത്ഥം സ്വപ്നദർശനാത് പ്രഭുസ്തദ്ദേശീയലോകാൻ പ്രതി സുസംവാദം പ്രചാരയിതുമ് അസ്മാൻ ആഹൂയതീതി നിശ്ചിതം ബുദ്ധ്വാ വയം തൂർണം മാകിദനിയാദേശം ഗന്തുമ് ഉദ്യോഗമ് അകുർമ്മ|
11 We sailed from Troas straight to Samothrace, and the following day on to Neapolis.
തതഃ പരം വയം ത്രോയാനഗരാദ് പ്രസ്ഥായ ഋജുമാർഗേണ സാമഥ്രാകിയോപദ്വീപേന ഗത്വാ പരേഽഹനി നിയാപലിനഗര ഉപസ്ഥിതാഃ|
12 From there we went to the Roman colony of Philippi, the leading city of that district of Macedonia. And we stayed there several days.
തസ്മാദ് ഗത്വാ മാകിദനിയാന്തർവ്വർത്തി രോമീയവസതിസ്ഥാനം യത് ഫിലിപീനാമപ്രധാനനഗരം തത്രോപസ്ഥായ കതിപയദിനാനി തത്ര സ്ഥിതവന്തഃ|
13 On the Sabbath we went outside the city gate along the river, where it was customary to find a place of prayer. After sitting down, we spoke to the women who had gathered there.
വിശ്രാമവാരേ നഗരാദ് ബഹി ർഗത്വാ നദീതടേ യത്ര പ്രാർഥനാചാര ആസീത് തത്രോപവിശ്യ സമാഗതാ നാരീഃ പ്രതി കഥാം പ്രാചാരയാമ|
14 Among those listening was a woman named Lydia, a dealer in purple cloth from the city of Thyatira, who was a worshiper of God. The Lord opened her heart to respond to Paul’s message.
തതഃ ഥുയാതീരാനഗരീയാ ധൂഷരാമ്ബരവിക്രായിണീ ലുദിയാനാമികാ യാ ഈശ്വരസേവികാ യോഷിത് ശ്രോത്രീണാം മധ്യ ആസീത് തയാ പൗലോക്തവാക്യാനി യദ് ഗൃഹ്യന്തേ തദർഥം പ്രഭുസ്തസ്യാ മനോദ്വാരം മുക്തവാൻ|
15 And when she and her household had been baptized, she urged us, “If you consider me a believer in the Lord, come and stay at my house.” And she persuaded us.
അതഃ സാ യോഷിത് സപരിവാരാ മജ്ജിതാ സതീ വിനയം കൃത്വാ കഥിതവതീ, യുഷ്മാകം വിചാരാദ് യദി പ്രഭൗ വിശ്വാസിനീ ജാതാഹം തർഹി മമ ഗൃഹമ് ആഗത്യ തിഷ്ഠത| ഇത്ഥം സാ യത്നേനാസ്മാൻ അസ്ഥാപയത്|
16 One day as we were going to the place of prayer, we were met by a slave girl with a spirit of divination, who earned a large income for her masters by fortune-telling.
യസ്യാ ഗണനയാ തദധിപതീനാം ബഹുധനോപാർജനം ജാതം താദൃശീ ഗണകഭൂതഗ്രസ്താ കാചന ദാസീ പ്രാർഥനാസ്ഥാനഗമനകാല ആഗത്യാസ്മാൻ സാക്ഷാത് കൃതവതീ|
17 This girl followed Paul and the rest of us, shouting, “These men are servants of the Most High God, who are proclaiming to you the way of salvation!”
സാസ്മാകം പൗലസ്യ ച പശ്ചാദ് ഏത്യ പ്രോച്ചൈഃ കഥാമിമാം കഥിതവതീ, മനുഷ്യാ ഏതേ സർവ്വോപരിസ്ഥസ്യേശ്വരസ്യ സേവകാഃ സന്തോഽസ്മാൻ പ്രതി പരിത്രാണസ്യ മാർഗം പ്രകാശയന്തി|
18 She continued this for many days. Eventually Paul grew so aggravated that he turned and said to the spirit, “In the name of Jesus Christ I command you to come out of her!” And the spirit left her at that very moment.
സാ കന്യാ ബഹുദിനാനി താദൃശമ് അകരോത് തസ്മാത് പൗലോ ദുഃഖിതഃ സൻ മുഖം പരാവർത്യ തം ഭൂതമവദദ്, അഹം യീശുഖ്രീഷ്ടസ്യ നാമ്നാ ത്വാമാജ്ഞാപയാമി ത്വമസ്യാ ബഹിർഗച്ഛ; തേനൈവ തത്ക്ഷണാത് സ ഭൂതസ്തസ്യാ ബഹിർഗതഃ|
19 When the girl’s owners saw that their hope of making money was gone, they seized Paul and Silas and dragged them before the authorities in the marketplace.
തതഃ സ്വേഷാം ലാഭസ്യ പ്രത്യാശാ വിഫലാ ജാതേതി വിലോക്യ തസ്യാഃ പ്രഭവഃ പൗലം സീലഞ്ച ധൃത്വാകൃഷ്യ വിചാരസ്ഥാനേഽധിപതീനാം സമീപമ് ആനയൻ|
20 They brought them to the magistrates and said, “These men are Jews and are throwing our city into turmoil
തതഃ ശാസകാനാം നികടം നീത്വാ രോമിലോകാ വയമ് അസ്മാകം യദ് വ്യവഹരണം ഗ്രഹീതുമ് ആചരിതുഞ്ച നിഷിദ്ധം,
21 by promoting customs that are unlawful for us Romans to adopt or practice.”
ഇമേ യിഹൂദീയലോകാഃ സന്തോപി തദേവ ശിക്ഷയിത്വാ നഗരേഽസ്മാകമ് അതീവ കലഹം കുർവ്വന്തി,
22 The crowd joined in the attack against Paul and Silas, and the magistrates ordered that they be stripped and beaten with rods.
ഇതി കഥിതേ സതി ലോകനിവഹസ്തയോഃ പ്രാതികൂല്യേനോദതിഷ്ഠത് തഥാ ശാസകാസ്തയോ ർവസ്ത്രാണി ഛിത്വാ വേത്രാഘാതം കർത്തുമ് ആജ്ഞാപയൻ|
23 And after striking them with many blows, they threw them into prison and ordered the jailer to guard them securely.
അപരം തേ തൗ ബഹു പ്രഹാര്യ്യ ത്വമേതൗ കാരാം നീത്വാ സാവധാനം രക്ഷയേതി കാരാരക്ഷകമ് ആദിശൻ|
24 On receiving this order, he placed them in the inner cell and fastened their feet in the stocks.
ഇത്ഥമ് ആജ്ഞാം പ്രാപ്യ സ താവഭ്യന്തരസ്ഥകാരാം നീത്വാ പാദേഷു പാദപാശീഭി ർബദ്ധ്വാ സ്ഥാപിതാവാൻ|
25 About midnight Paul and Silas were praying and singing hymns to God, and the other prisoners were listening to them.
അഥ നിശീഥസമയേ പൗലസീലാവീശ്വരമുദ്ദിശ്യ പ്രാഥനാം ഗാനഞ്ച കൃതവന്തൗ, കാരാസ്ഥിതാ ലോകാശ്ച തദശൃണ്വൻ
26 Suddenly a strong earthquake shook the foundations of the prison. At once all the doors flew open and everyone’s chains came loose.
തദാകസ്മാത് മഹാൻ ഭൂമികമ്പോഽഭവത് തേന ഭിത്തിമൂലേന സഹ കാരാ കമ്പിതാഭൂത് തത്ക്ഷണാത് സർവ്വാണി ദ്വാരാണി മുക്താനി ജാതാനി സർവ്വേഷാം ബന്ധനാനി ച മുക്താനി|
27 When the jailer woke up and saw the prison doors open, he drew his sword and was about to kill himself, presuming that the prisoners had escaped.
അതഏവ കാരാരക്ഷകോ നിദ്രാതോ ജാഗരിത്വാ കാരായാ ദ്വാരാണി മുക്താനി ദൃഷ്ട്വാ ബന്ദിലോകാഃ പലായിതാ ഇത്യനുമായ കോഷാത് ഖങ്ഗം ബഹിഃ കൃത്വാത്മഘാതം കർത്തുമ് ഉദ്യതഃ|
28 But Paul called out in a loud voice, “Do not harm yourself! We are all here!”
കിന്തു പൗലഃ പ്രോച്ചൈസ്തമാഹൂയ കഥിതവാൻ പശ്യ വയം സർവ്വേഽത്രാസ്മഹേ, ത്വം നിജപ്രാണഹിംസാം മാകാർഷീഃ|
29 Calling for lights, the jailer rushed in and fell trembling before Paul and Silas.
തദാ പ്രദീപമ് ആനേതുമ് ഉക്ത്വാ സ കമ്പമാനഃ സൻ ഉല്ലമ്പ്യാഭ്യന്തരമ് ആഗത്യ പൗലസീലയോഃ പാദേഷു പതിതവാൻ|
30 Then he brought them out and asked, “Sirs, what must I do to be saved?”
പശ്ചാത് സ തൗ ബഹിരാനീയ പൃഷ്ടവാൻ ഹേ മഹേച്ഛൗ പരിത്രാണം പ്രാപ്തും മയാ കിം കർത്തവ്യം?
31 They replied, “Believe in the Lord Jesus and you will be saved, you and your household.”
പശ്ചാത് തൗ സ്വഗൃഹമാനീയ തയോഃ സമ്മുഖേ ഖാദ്യദ്രവ്യാണി സ്ഥാപിതവാൻ തഥാ സ സ്വയം തദീയാഃ സർവ്വേ പരിവാരാശ്ചേശ്വരേ വിശ്വസന്തഃ സാനന്ദിതാ അഭവൻ|
32 Then Paul and Silas spoke the word of the Lord to him and to everyone in his house.
തസ്മൈ തസ്യ ഗൃഹസ്ഥിതസർവ്വലോകേഭ്യശ്ച പ്രഭോഃ കഥാം കഥിതവന്തൗ|
33 At that hour of the night, the jailer took them and washed their wounds. And without delay, he and all his household were baptized.
തഥാ രാത്രേസ്തസ്മിന്നേവ ദണ്ഡേ സ തൗ ഗൃഹീത്വാ തയോഃ പ്രഹാരാണാം ക്ഷതാനി പ്രക്ഷാലിതവാൻ തതഃ സ സ്വയം തസ്യ സർവ്വേ പരിജനാശ്ച മജ്ജിതാ അഭവൻ|
34 Then he brought them into his home and set a meal before them. So he and all his household rejoiced that they had come to believe in God.
പശ്ചാത് തൗ സ്വഗൃഹമാനീയ തയോഃ സമ്മുഖേ ഖാദ്യദ്രവ്യാണി സ്ഥാപിതവാൻ തഥാ സ സ്വയം തദീയാഃ സർവ്വേ പരിവാരാശ്ചേശ്വരേ വിശ്വസന്തഃ സാനന്ദിതാ അഭവൻ|
35 When daylight came, the magistrates sent their officers with the order: “Release those men.”
ദിന ഉപസ്ഥിതേ തൗ ലോകൗ മോചയേതി കഥാം കഥയിതും ശാസകാഃ പദാതിഗണം പ്രേഷിതവന്തഃ|
36 The jailer informed Paul: “The magistrates have sent orders to release you. Now you may go on your way in peace.”
തതഃ കാരാരക്ഷകഃ പൗലായ താം വാർത്താം കഥിതവാൻ യുവാം ത്യാജയിതും ശാസകാ ലോകാന പ്രേഷിതവന്ത ഇദാനീം യുവാം ബഹി ർഭൂത്വാ കുശലേന പ്രതിഷ്ഠേതാം|
37 But Paul said to the officers, “They beat us publicly without a trial and threw us into prison, even though we are Roman citizens. And now do they want to send us away secretly? Absolutely not! Let them come themselves and escort us out!”
കിന്തു പൗലസ്താൻ അവദത് രോമിലോകയോരാവയോഃ കമപി ദോഷമ് ന നിശ്ചിത്യ സർവ്വേഷാം സമക്ഷമ് ആവാം കശയാ താഡയിത്വാ കാരായാം ബദ്ധവന്ത ഇദാനീം കിമാവാം ഗുപ്തം വിസ്ത്രക്ഷ്യന്തി? തന്ന ഭവിഷ്യതി, സ്വയമാഗത്യാവാം ബഹിഃ കൃത്വാ നയന്തു|
38 So the officers relayed this message to the magistrates, who were alarmed to hear that Paul and Silas were Roman citizens.
തദാ പദാതിഭിഃ ശാസകേഭ്യ ഏതദ്വാർത്തായാം കഥിതായാം തൗ രോമിലോകാവിതി കഥാം ശ്രുത്വാ തേ ഭീതാഃ
39 They came to appease them and led them out, requesting that they leave the city.
സന്തസ്തയോഃ സന്നിധിമാഗത്യ വിനയമ് അകുർവ്വൻ അപരം ബഹിഃ കൃത്വാ നഗരാത് പ്രസ്ഥാതും പ്രാർഥിതവന്തഃ|
40 After Paul and Silas came out of the prison, they went to Lydia’s house to see the brothers and encourage them. Then they left the city.
തതസ്തൗ കാരായാ നിർഗത്യ ലുദിയായാ ഗൃഹം ഗതവന്തൗ തത്ര ഭ്രാതൃഗണം സാക്ഷാത്കൃത്യ താൻ സാന്ത്വയിത്വാ തസ്മാത് സ്ഥാനാത് പ്രസ്ഥിതൗ|
