< Luke 12 >

1 In the mean time, when myriads of the people had come together, so that they trod one upon another, he began to say to his disciples first of all: Beware of the leaven of the Pharisees, which is hypocrisy.
Մինչ Յիսուսի շուրջը բիւրաւոր ժողովուրդ հաւաքուեց՝ իրար կոխոտելու աստիճան, նա սկսեց նախ իր աշակերտներին ասել. «Նախ դուք ձեզ զգո՛յշ պահեցէք փարիսեցիների խմորից, որ կեղծաւորութիւնն է,
2 For there is nothing covered, which shall not be revealed, and hid, which shall not be made known.
որովհետեւ չկայ ծածուկ բան, որ չյայտնուի, եւ գաղտնի բան, որ չիմացուի,
3 Wherefore, what you have spoken in the darkness, shall be heard in the light; and what you have spoken in the ear in closets, shall be proclaimed upon the house-tops.
քանի որ, ինչ որ խաւարի մէջ ասէք, լսելի պիտի լինի լոյսի մէջ. եւ ինչ որ շտեմարաններում փսփսաք ականջների մէջ, պիտի քարոզուի տանիքների վրայ:
4 But I say to you, my friends, Fear not them that kill the body, and after that have no more that they can do.
Բայց ասում եմ ձեզ՝ իմ սիրելիներին, մի՛ զարհուրէք նրանցից, որ մարմինն են սպանում եւ դրանից յետոյ աւելի բան անել չեն կարող,
5 But I will show you whom you shall fear: Fear him who, after he has killed, has authority to cast into hell; yes, I say to you, Fear him. (Geenna g1067)
այլ ցոյց կը տամ ձեզ, թէ ումի՛ց պէտք է վախենաք: Վախեցէ՛ք նրանից, ով սպանելուց յետոյ գեհեն նետելու իշխանութիւն ունի: Այո՛, ասում եմ ձեզ, վախեցէ՛ք նրանից: (Geenna g1067)
6 Are not five sparrows sold for two farthings? yet not one of them is forgotten before God.
Չէ՞ որ հինգ ճնճղուկը երկու դահեկանի է վաճառւում, եւ նրանցից ոչ մէկը Աստծու առաջ մոռացուած չէ:
7 But even the hairs of your head are all numbered. Fear not, therefore; you are of more value than many sparrows.
Նոյնիսկ ձեր գլխի բոլոր մազերը հաշուուած են. մի՛ վախեցէք, որովհետեւ դուք շատ աւելի յարգի էք, քան ճնճղուկները»:
8 And I further say to you, Whoever confesses me before men, him will the Son of man also confess before the angels of God.
«Ասում եմ ձեզ, ով որ մարդկանց առաջ խոստովանի ինձ, մարդու Որդին էլ նրան կը խոստովանի Աստծու հրեշտակների առաջ:
9 But he that denies me before men, shall be denied before the angels of God.
Իսկ ով որ մարդկանց առաջ ինձ կ՚ուրանայ, Աստծու հրեշտակների առաջ պիտի ուրացուի:
10 And whoever shall speak a word against the Son of man, it shall be forgiven him; but he that speaks impiously against the Holy Spirit, shall not be forgiven.
Եւ ով որ մարդու Որդու դէմ բան ասի, նրան պիտի ներուի, բայց ով որ Սուրբ Հոգուն հայհոյի, նրան չպիտի ներուի:
11 When they bring you to the synagogues, and to rulers and authorities, be not anxious how or what you shall answer, or what you shall say;
Իսկ երբ ձեզ տանեն ժողովարանների, կառավարիչների եւ իշխանաւորների առաջ, մի՛ մտահոգուէք, թէ ինչպէս կամ ինչ պատասխան պիտի տաք եւ կամ ինչ պիտի ասէք,
12 for the Holy Spirit shall teach you in that hour what you ought to say.
որովհետեւ Սուրբ Հոգին նոյն ժամին կը սովորեցնի ձեզ, թէ ինչ պէտք է խօսել»:
13 And a certain one of the multitude said to him: Teacher, speak to my brother, that he divide the inheritance with me.
Ժողովրդի միջից մէկը նրան ասաց. «Վարդապե՛տ, ասա եղբօրս, որ ժառանգութիւնը ինձ հետ բաժանի»:
14 But he said to him: Man, who made me a judge or a divider over you?
Եւ նա նրան ասաց. «Ո՛վ մարդ, ինձ ո՞վ դատաւոր կամ բաժանարար կարգեց ձեր վրայ»:
15 And he said to them: Take heed and beware of covetousness; for a man’s life depends not on the abundance of his possessions.
Ապա ժողովրդին ասաց. «Տեսէք, որ զգոյշ լինէք ամէն տեսակ ագահութիւնից, որովհետեւ մարդու կեանքը իր կուտակած հարստութեան մէջ չէ»:
16 And he spoke a parable to them, saying: The farm of a certain rich man brought forth plentifully.
Եւ նրանց մի առակ պատմեց ու ասաց. «Մի մեծահարուստի արտերը առատ բերք տուեցին.
17 And he reasoned within himself, saying: What shall I do? for I have no place in which I can store my fruits.
եւ նա խորհեց իր մտքում ու ասաց. «Տեսնեմ ինչ կարող եմ անել, քանի որ բերքս կուտակելու տեղ չկայ:
18 And he said: This will I do: I will pull down my barns and I will build larger ones; and there I will store ail my produce, and my good things;
Գիտեմ, - ասաց նա, - թէ ինչ պէտք է անեմ. կը քանդեմ իմ շտեմարանները եւ աւելի մեծերը կը շինեմ ու այնտեղ կը հաւաքեմ ցորենը եւ իմ ամբողջ բարիքները.
19 and I will say to my soul: Soul, you have many good things laid up for many years; take your ease, eat, drink, be merry.
ու ինքս ինձ կ՚ասեմ՝ ո՛վ մարդ, շատ տարիների համար ամբարուած բազում բարիքներ ունես, հանգի՛ստ արա, կե՛ր, խմի՛ր եւ ուրա՛խ եղիր»:
20 But God said to him: Senseless man, this night shall your soul be required of you; and who shall have the things which you have provided?
Աստուած նրան ասաց. «Անմի՛տ, հէնց այս գիշեր հոգիդ քեզնից պահանջելու են, իսկ ինչ որ պատրաստել ես, ո՞ւմն է լինելու»:
21 So is he that lays up treasure for him self, and is not rich toward God.
Նոյնպէս է նաեւ նա, ով իր անձի համար գանձ կը հաւաքի եւ Աստուծով չի հարստանայ»:
22 And he said to his disciples: For this reason I say to you, Be not anxious for your life, what you shall eat; nor for your body, what you shall put on.
Եւ իր աշակերտներին ասաց. «Դրա համար էլ ասում եմ ձեզ. հոգ մի՛ արէք ձեր հոգու համար, թէ ինչ էք ուտելու, ոչ էլ մարմնի համար, թէ ինչ էք հագնելու,
23 Life is a greater gift than food, and the body, than clothing.
որովհետեւ հոգին առաւել է, քան կերակուրը, եւ մարմինը՝ քան հագուստը:
24 Consider the ravens, that they neither sow nor reap; which have neither storehouse nor granary; yet God feeds them: you are of far more value than the birds.
Նայեցէ՛ք ագռաւներին, որոնք ո՛չ սերմանում են եւ ո՛չ հնձում, որոնք ո՛չ շտեմարաններ ունեն եւ ո՛չ էլ ամբարներ, բայց Աստուած կերակրում է նրանց. որքա՜ն եւս առաւել ձեզ, որ շատ աւելի յարգի էք, քան թռչունները:
25 Which of you, by his anxiety, can add one span to his life?
Ձեզնից ո՞վ, հոգս անելով, կը կարողանայ իր հասակի վրայ մէկ կանգուն աւելացնել:
26 If, therefore, you can not do that which is the least, why are you anxious about the rest?
Արդ, եթէ փոքր բանի մէջ անկարող էք, այլ բաների համար ինչո՞ւ էք հոգս անում:
27 Consider the lilies, how they grow. They toil not, they spin not; yet I say to you, that Solomon in all his glory was not clothed like one of these.
Նայեցէ՛ք շուշանին՝ ինչպէս է աճում. ո՛չ աշխատում է եւ ո՛չ հիւսում: Ասում եմ ձեզ՝ Սողոմոնն իսկ իր ամբողջ փառքի մէջ նրանցից մէկի նման չհագնուեց:
28 If, then, God so clothes the herb of the field, which to-day is, and to-morrow is cast into the oven, will he not much more clothe you, O you of little faith?
Իսկ եթէ խոտը, որ այսօր բաց դաշտի մէջ է, իսկ վաղը հնոց է նետուելու, Աստուած այդպէ՛ս է հագցնում, որչա՜փ եւս առաւել ձեզ պիտի հագցնի, թերահաւատնե՛ր:
29 And seek not what you shall eat, or what you shall drink, and be not in anxious suspense.
Եւ դուք մի՛ մտահոգուէք, թէ ի՛նչ էք ուտելու կամ ի՛նչ էք խմելու, եւ մի՛ մտատանջուէք,
30 For all these things the nations of the world seek after; but your Father knows that you have need of these things.
որովհետեւ այդ ամէնը աշխարհի հեթանոսներն են, որ փնտռում են: Իսկ ձեր Հայրը գիտէ, որ այդ ամէնը պէտք է ձեզ:
31 But seek the kingdom of God, and all these things shall be given you in addition.
Այլ դուք հետամո՛ւտ եղէք Աստծու արքայութեանը, եւ այդ ամէնը աւելիով կը տրուի ձեզ»:
32 Fear not, little flock, for it is your Father’s good pleasure to give you the kingdom.
«Մի՛ վախեցիր, փոքրի՛կ հօտ, որովհետեւ ձեր Հայրը հաճեց տալ ձեզ արքայութիւնը:
33 Sell what you have, and be charitable. Make for yourselves purses that do not become old, an unfailing treasure in the heavens, where no thief comes near, and no moth corrupts.
Վաճառեցէ՛ք ձեր ինչքերը եւ ողորմութիւն տուէք. եւ ձեզ համար շինեցէ՛ք չհնացող քսակներ եւ անհատնում գանձեր երկնքում, ուր ո՛չ գողն է մօտենում, եւ ո՛չ ցեցը՝ փչացնում.
34 For where your treasure is, there will your heart be also.
որովհետեւ, ուր որ ձեր գանձն է, այնտեղ եւ ձեր սրտերը կը լինեն»:
35 Let your loins be girded, and your lamps burning;
«Թող ձեր գօտիները մէջքներիդ պնդուած լինեն, եւ ճրագներդ՝ վառուած:
36 and be like men that are waiting for their lord, when he shall return from the wedding; that, when he comes and knocks, they may open for him immediately.
Եւ դուք նմանուեցէ՛ք այն ծառաներին, որոնք սպասում են իրենց տիրոջը, թէ ե՛րբ կը վերադառնայ հարսանիքից, որպէսզի, երբ գայ եւ բախի դուռը, իսկոյն բաց անեն:
37 Blessed are those servants whom their lord, when he comes, shall find watching. Verily I say to you, That he will gird himself and make them recline at table, and will come forth and serve them.
Երանի՜ այն ծառաներին, որոնց արթուն կը գտնի տէրը, երբ գայ: Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ նա գօտի կը կապի մէջքին, սեղան կը նստեցնի նրանց եւ կ՚անցնի նրանց սպասարկելու:
38 And if he shall come in the second watch, and if he shall come in the third watch, and find them thus, blessed are those servants.
Եւ եթէ տէրը գայ կէսգիշերին եւ կամ աւելի ուշ ու գտնի նրանց այդպէս, երանելի են այդ ծառաները:
39 But know this, that if the master of the house had known at what hour the thief comes, he would have watched, and would not have suffered his house to be broken through.
Բայց այն էլ իմացէ՛ք, որ եթէ տանտէրը գիտենար, թէ ո՛ր ժամին գող կը գայ, թոյլ չէր տայ, որ իր տունը կտրեն:
40 Be you, therefore, ready also; for at an hour when you think not, the Son of man comes.
Դուք էլ պատրա՛ստ եղէք, որովհետեւ այն ժամին, երբ չէք սպասի, կը գայ մարդու Որդին»:
41 Then Peter said to him: Lord, dost them speak this parable to us, or also to all?
Պետրոսն ասաց. «Տէ՛ր, մե՞զ համար ասացիր այդ առակը, թէ՞ բոլորի համար»:
42 And the Lord said: Who, then, is that faithful and wise steward, whom his lord shall make ruler over his servants, to give them their portion of food at the proper time?
Եւ Տէրն ասաց. «Ո՞վ է այն հաւատարիմ եւ իմաստուն տնտեսը, որին իր տէրը իր ծառաների վրայ վերակացու կարգեց՝ ժամանակի՛ն կերակուր տալու համար:
43 Blessed is that servant whom his lord, when he comes, shall find so doing.
Երանի՜ է այն ծառային, որին իր տէրը, երբ որ գայ, այդպէս արած կը գտնի:
44 Of a truth, I say to you, that he will make him ruler over all that he has.
Արդարեւ, ասում եմ ձեզ, որ նրան իր բոլոր ինչքերի վրայ վերակացու կը կարգի:
45 But if that servant shall say in his heart, My lord delays his coming, and shall begin to strike the men-servants and the maid-servants, and to eat and to drink, and to be drunk;
Իսկ եթէ այդ ծառան իր սրտում ասի՝ «Իմ տէրը ուշանում է գալ», եւ սկսի ծեծել ծառաներին եւ աղախիններին, ուտել, խմել եւ հարբել,
46 the lord of that servant will come in a day in which he looks not for him, and at an hour which he knows not; and will cut him asunder, and appoint him his portion with the unfaithful.
այդ ծառայի տէրը կը գայ այն օրը, երբ նա չէր սպասում, եւ այն ժամին, որ չէր իմանում. նրան մէջքից երկու կտոր կ՚անի եւ նրա բաժինը անհաւատների հետ կը դնի:
47 And that servant who knew his lord’s will, but made no preparation, nor did according to his will, shall be beaten with many stripes;
Իսկ այն ծառան, որ գիտէ իր տիրոջ կամքը, բայց նրա կամքի համաձայն չի պատրաստի, շատ ծեծ կ՚ուտի:
48 but he that knew not, and did things worthy of stripes, shall be beaten with few. To whomever much has been given, of him shall much be required; and to whom men have intrusted much, of him will they ask the more.
Եւ այն ծառան, որ չգիտէ իր տիրոջ կամքը եւ ծեծի արժանի գործ է կատարում, քիչ ծեծ կ՚ուտի. նրան, ում շատ է տրուած, նրանից շատ էլ կ՚ուզուի, եւ ում շատ է վստահուած, նրանից աւելին կը պահանջեն»:
49 I have come to send fire on the earth; and how greatly do I wish that it were already kindled!
«Երկրի վրայ կրակ գցելու եկայ. եւ ինչքա՜ն եմ կամենում, որ արդէն իսկ բորբոքուած լինի:
50 I have an immersion with which to be immersed, and how distressed I am till it be accomplished!
Եւ մի մկրտութիւն ունեմ մկրտուելու եւ ինչպէ՜ս եմ շտապում, որ կատարուի:
51 Do you think that I have come to give peace in the earth? I toll you, No; but rather dissension.
Կարծում էք, թէ երկրին խաղաղութի՞ւն տալու եկայ. ո՛չ, ասում եմ ձեզ, այլ՝ բաժանում.
52 For from this time forth there shall be five in one house at variance, three with two, and two with three.
որովհետեւ մէկ տան մէջ այսուհետեւ հինգ հոգի իրարից բաժանուած պիտի լինեն. երեքը՝ երկուսի դէմ, եւ երկուսը՝ երեքի:
53 The father shall be at variance with the son, and the son with the father; the mother with the daughter, and the daughter with the mother; the mother-in-law with her daughter-in-law, and the daughter-in-law with her mother-in-law.
Հայրը պիտի բաժանուի որդու դէմ, եւ որդին՝ Հօր, մայրը՝ աղջկայ դէմ, եւ աղջիկը՝ մօր, կեսուրը՝ հարսի դէմ, եւ հարսը՝ իր կեսրոջ»:
54 And he said also to the multitudes: When you see the cloud rising from the west, you immediately say, There comes a shower: and so it is.
Ժողովրդին էլ ասաց. «Երբ տեսնէք, որ արեւմուտքից ամպ է ելնում, իսկոյն կ՚ասէք, թէ՝ անձրեւ կը գայ: Այդպէս էլ լինում է:
55 And when the south wind blows, you say, There will be heat: and it comes to pass.
Եւ երբ հարաւի քամին փչի, կ՚ասէք, թէ՝ խորշակ կը լինի: Եւ այդպէս էլ լինում է:
56 Hypocrites, you know how to judge of the face of the earth, and of the heavens; but how is it that you do not judge of this time?
Կեղծաւորնե՛ր, երկնքի եւ երկրի երեւոյթները քննել գիտէք, իսկ այս ներկայ ժամանակը ինչպէ՞ս չէք քննում:
57 And why even of yourselves do you not judge what is right?
Ինչո՞ւ դուք անձնապէս արժանին չէք ընտրում:
58 For when you are going with your opponent at law to the ruler, while you are on the way, endeavor to be delivered from him, lest he drag you to the judge, and the judge deliver you to the collector, and the collector throw you into prison.
Երբ քո թշնամու հետ գնաս իշխանի մօտ, ճանապարհին հաշիւդ մաքրի՛ր, որ նրանից ազատուես, որովհետեւ գուցէ նա քեզ քարշ տայ դատաւորի մօտ, եւ դատաւորը քեզ բանտապահի ձեռքը յանձնի, եւ բանտապահն էլ՝ բանտ նետի:
59 I say to you, You shall not come out thence, till you have paid the very last mite.
Ասում եմ քեզ, այնտեղից դուրս չես գայ, մինչեւ որ չվճարես վերջին գրոշը»:

< Luke 12 >