Proverbs 29
1 He that being often reproved hardeneth his neck Shall suddenly be destroyed, and that without remedy.
Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
2 When the righteous are increased, the people rejoice; But when a wicked man beareth rule, the people sigh.
Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
3 Whoso loveth wisdom rejoiceth his father; But he that keepeth company with harlots wasteth [his] substance.
Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
4 The king by justice establisheth the land; But he that exacteth gifts overthroweth it.
Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
5 A man that flattereth his neighbor Spreadeth a net for his steps.
Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
6 In the transgression of an evil man there is a snare; But the righteous doth sing and rejoice.
Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
7 The righteous taketh knowledge of the cause of the poor; The wicked hath not understanding to know [it].
Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
8 Scoffers set a city in a flame; But wise men turn away wrath.
Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
9 If a wise man hath a controversy with a foolish man, Whether he be angry or laugh, there will be no rest.
Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
10 The bloodthirsty hate him that is perfect; And as for the upright, they seek his life.
Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
11 A fool uttereth all his anger; But a wise man keepeth it back and stilleth it.
Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
12 If a ruler hearkeneth to falsehood, All his servants are wicked.
Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
13 The poor man and the oppressor meet together; Jehovah lighteneth the eyes of them both.
Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
14 The king that faithfully judgeth the poor, His throne shall be established for ever.
Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
15 The rod and reproof give wisdom; But a child left to himself causeth shame to his mother.
Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
16 When the wicked are increased, transgression increaseth; But the righteous shall look upon their fall.
Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
17 Correct thy son, and he will give thee rest; Yea, he will give delight unto thy soul.
Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
18 Where there is no vision, the people cast off restraint; But he that keepeth the law, happy is he.
Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
19 A servant will not be corrected by words; For though he understand, he will not give heed.
Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
20 Seest thou a man that is hasty in his words? There is more hope of a fool than of him.
Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
21 He that delicately bringeth up his servant from a child Shall have him become a son at the last.
Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
22 An angry man stirreth up strife, And a wrathful man aboundeth in transgression.
Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
23 A man’s pride shall bring him low; But he that is of a lowly spirit shall obtain honor.
La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
24 Whoso is partner with a thief hateth his own soul; He heareth the adjuration and uttereth nothing.
Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
25 The fear of man bringeth a snare; But whoso putteth his trust in Jehovah shall be safe.
Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
26 Many seek the ruler’s favor; But a man’s judgment [cometh] from Jehovah.
Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
27 An unjust man is an abomination to the righteous; And he that is upright in the way is an abomination to the wicked.
Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
