< Proverbs 17 >
1 Better is a dry morsel, and quietness therewith, Than a house full of feasting with strife.
Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
2 A servant that dealeth wisely shall have rule over a son that causeth shame, And shall have part in the inheritance among the brethren.
Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
3 The refining pot is for silver, and the furnace for gold; But Jehovah trieth the hearts.
Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
4 An evil-doer giveth heed to wicked lips; [And] a liar giveth ear to a mischievous tongue.
Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
5 Whoso mocketh the poor reproacheth his Maker; [And] he that is glad at calamity shall not be unpunished.
Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
6 Children’s children are the crown of old men; And the glory of children are their fathers.
Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
7 Excellent speech becometh not a fool; Much less do lying lips a prince.
Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
8 A bribe is [as] a precious stone in the eyes of him that hath it; Whithersoever it turneth, it prospereth.
Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
9 He that covereth a transgression seeketh love; But he that harpeth on a matter separateth chief friends.
Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
10 A rebuke entereth deeper into one that hath understanding Than a hundred stripes into a fool.
Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
11 An evil man seeketh only rebellion; Therefore a cruel messenger shall be sent against him.
Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
12 Let a bear robbed of her whelps meet a man, Rather than a fool in his folly.
Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
13 Whoso rewardeth evil for good, Evil shall not depart from his house.
Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
14 The beginning of strife is [as] when one letteth out water: Therefore leave off contention, before there is quarrelling.
La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
15 He that justifieth the wicked, and he that condemneth the righteous, Both of them alike are an abomination to Jehovah.
Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
16 Wherefore is there a price in the hand of a fool to buy wisdom, Seeing he hath no understanding?
Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
17 A friend loveth at all times; And a brother is born for adversity.
En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
18 A man void of understanding striketh hands, And becometh surety in the presence of his neighbor.
Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
19 He loveth transgression that loveth strife: He that raiseth high his gate seeketh destruction.
Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
20 He that hath a wayward heart findeth no good; And he that hath a perverse tongue falleth into mischief.
Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
21 He that begetteth a fool [doeth it] to his sorrow; And the father of a fool hath no joy.
Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
22 A cheerful heart is a good medicine; But a broken spirit drieth up the bones.
Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
23 A wicked man receiveth a bribe out of the bosom, To pervert the ways of justice.
Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
24 Wisdom is before the face of him that hath understanding; But the eyes of a fool are in the ends of the earth.
Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
25 A foolish son is a grief to his father, And bitterness to her that bare him.
Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
26 Also to punish the righteous is not good, [Nor] to smite the noble for [their] uprightness.
Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
27 He that spareth his words hath knowledge; And he that is of a cool spirit is a man of understanding.
Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
28 Even a fool, when he holdeth his peace, is counted wise; When he shutteth his lips, he is [esteemed as] prudent.
Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.