Proverbs 13
1 A wise son [heareth] his father’s instruction; But a scoffer heareth not rebuke.
Дана оғул атисиниң тәрбийисигә көңүл қояр; Мәсқирә қилғучи тәнбиһкә қулақ салмас.
2 A man shall eat good by the fruit of his mouth; But the soul of the treacherous [shall eat] violence.
Адәм дурус еғизиниң мевисидин һозурлинар; Тузкорлар зораванлиққа һәвәс қилип зораванлиққа учрар.
3 He that guardeth his mouth keepeth his life; [But] he that openeth wide his lips shall have destruction.
Сөздә еһтиятчан киши җенини сақлап қалар; Ағзи иштик һалакәткә учрар.
4 The soul of the sluggard desireth, and hath nothing; But the soul of the diligent shall be made fat.
Һорунниң арзу-тилиги бар, лекин еришәлмәс; Лекин тиришчан әтлинәр.
5 A righteous man hateth lying; But a wicked man is loathsome, and cometh to shame.
Һәққаний адәм ялғанчилиқтин жиркинәр; Қәбиһ болса сесип, шәрмәндә болар.
6 Righteousness guardeth him that is upright in the way; But wickedness overthroweth the sinner.
Йоли дурусни һәққанийәт қоғдар; Лекин гунакарни рәзиллик жиқитар.
7 There is that maketh himself rich, yet hath nothing: There is that maketh himself poor, yet hath great wealth.
Бәзиләр өзини бай көрсәткини билән әмәлийәттә қуруқ сөләттур; Бәзиләр өзини йоқсул көрсәткини билән зор байлиқлири бардур.
8 The ransom of a man’s life is his riches; But the poor heareth no threatening.
Өз байлиғи гөрүгә тутулған байниң җениға ара турар; Бирақ йоқсуллар һеч вәһимини аңлимас.
9 The light of the righteous rejoiceth; But the lamp of the wicked shall be put out.
Һәққаний адәмниң нури шатлинип парлар; Бирақ яман адәмниң чириғи өчүрүләр.
10 By pride cometh only contention; But with the well-advised is wisdom.
Кибирликтин пәқәт җедәл-маҗирала чиқар; Даналиқ болса несиһәтни аңлиғанлар билән биллидур.
11 Wealth gotten by vanity shall be diminished; But he that gathereth by labor shall have increase.
Ишлимәй тапқан һарам байлиқ бәрикәтсиздур; Тәр төкүп һалал тапқан гүллинәр.
12 Hope deferred maketh the heart sick; But when the desire cometh, it is a tree of life.
Тәлмүргинигә күтүп еришәлмәслик көңүлни сунуқ қилар, Лекин тәшналиқта еришкини «һаятлиқ дәриғи»дур.
13 Whoso despiseth the word bringeth destruction on himself; But he that feareth the commandment shall be rewarded.
[Худаниң] калам-сөзигә писәнт қилмиған адәм гунаниң төлимигә қәриздар болар; Лекин пәрманни қәдирлигән адәм яхшилиқ көрәр.
14 The law of the wise is a fountain of life, That one may depart from the snares of death.
Ақиланиниң тәлими һаятлиқ бәргүчи булақтур, У сени өлүм қапқанлиридин қутулдурар.
15 Good understanding giveth favor; But the way of the transgressor is hard.
Ақиланилик адәмни илтипатқа ериштүрәр; Бирақ тузкорларниң йоли әгир-бүгри, җапалиқ болар.
16 Every prudent man worketh with knowledge; But a fool flaunteth [his] folly.
Пәм-парасәтлик адәм билими билән иш көрәр; Һамақәт өз наданлиғини ашкарилар.
17 A wicked messenger falleth into evil; But a faithful ambassador is health.
Рәзил алақичи бала-қазаға учрар; Садиқ әлчи болса дәрдкә дәрмандур.
18 Poverty and shame [shall be to] him that refuseth correction; But he that regardeth reproof shall be honored.
Тәрбийәни рәт қилған адәм намратлишип уятқа қалар; Амма тәнбиһни қобул қилған һөрмәткә еришәр.
19 The desire accomplished is sweet to the soul; But it is an abomination to fools to depart from evil.
Әмәлгә ашқан арзу кишигә шерин туюлар; Лекин ахмақлар яманлиқни ташлашни яман көрәр.
20 Walk with wise men, and thou shalt be wise; But the companion of fools shall smart for it.
Ақиланиләр билән биллә жүргән Дан. болар; Бирақ ахмақларға һәмраһ болған налә-пәрядта қалар.
21 Evil pursueth sinners; But the righteous shall be recompensed with good.
Балайиқаза гунакарларниң кәйнидин бесип маңар; Лекин һәққанийлар яхшилиқниң әҗрини тапар.
22 A good man leaveth an inheritance to his children’s children; And the wealth of the sinner is laid up for the righteous.
Яхши адәм пәрзәнтлириниң пәрзәнтлиригә мирас қалдурар; Гунакарларниң жиққан мал-дуниялири һәққанийлар үчүн топлинар.
23 Much food [is in] the tillage of the poor; But there is that is destroyed by reason of injustice.
Йоқсулниң ташландуқ йери мол һосул берәр, Лекин адаләтсизликтин у вәйран болар.
24 He that spareth his rod hateth his son; But he that loveth him chasteneth him betimes.
Таяқни айиған киши оғлини яхши көрмәс; Балини сөйгән киши уни әстайидил тәрбийиләп җазалар.
25 The righteous eateth to the satisfying of his soul; But the belly of the wicked shall want.
Һәққаний адәм көңли қанаәт тапқичә озуқ йәр; Яманниң қосиғи ач қалар.
