Proverbs 1
1 The proverbs of Solomon the son of David, king of Israel:
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
2 To know wisdom and instruction; To discern the words of understanding;
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
3 To receive instruction in wise dealing, In righteousness and justice and equity;
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
4 To give prudence to the simple, To the young man knowledge and discretion:
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
5 That the wise man may hear, and increase in learning; And that the man of understanding may attain unto sound counsels:
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
6 To understand a proverb, and a figure, The words of the wise, and their dark sayings.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
7 The fear of Jehovah is the beginning of knowledge; [But] the foolish despise wisdom and instruction.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
8 My son, hear the instruction of thy father, And forsake not the law of thy mother:
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
9 For they shall be a chaplet of grace unto thy head, And chains about thy neck.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
10 My son, if sinners entice thee, Consent thou not.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
11 If they say, Come with us, Let us lay wait for blood; Let us lurk privily for the innocent without cause;
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
12 Let us swallow them up alive as Sheol, And whole, as those that go down into the pit; (Sheol h7585)
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon; (Sheol h7585)
13 We shall find all precious substance; We shall fill our houses with spoil;
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
14 Thou shalt cast thy lot among us; We will all have one purse:
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
15 My son, walk not thou in the way with them; Refrain thy foot from their path:
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
16 For their feet run to evil, And they make haste to shed blood.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
17 For in vain is the net spread In the sight of any bird:
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
18 And these lay wait for their own blood; They lurk privily for their own lives.
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
19 So are the ways of every one that is greedy of gain; It taketh away the life of the owners thereof.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
20 Wisdom crieth aloud in the street; She uttereth her voice in the broad places;
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
21 She crieth in the chief place of concourse; At the entrance of the gates, In the city, she uttereth her words:
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
22 How long, ye simple ones, will ye love simplicity? And scoffers delight them in scoffing, And fools hate knowledge?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
23 Turn you at my reproof: Behold, I will pour out my spirit upon you; I will make known my words unto you.
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
24 Because I have called, and ye have refused; I have stretched out my hand, and no man hath regarded;
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
25 But ye have set at nought all my counsel, And would none of my reproof:
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
26 I also will laugh in [the day of] your calamity; I will mock when your fear cometh;
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
27 When your fear cometh as a storm, And your calamity cometh on as a whirlwind; When distress and anguish come upon you.
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
28 Then will they call upon me, but I will not answer; They will seek me diligently, but they shall not find me:
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
29 For that they hated knowledge, And did not choose the fear of Jehovah,
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
30 They would none of my counsel, They despised all my reproof.
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
31 Therefore shall they eat of the fruit of their own way, And be filled with their own devices.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
32 For the backsliding of the simple shall slay them, And the careless ease of fools shall destroy them.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
33 But whoso hearkeneth unto me shall dwell securely, And shall be quiet without fear of evil.
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
