Proverbs 8
1 Does not wisdom cry out? Does not understanding raise her voice?
| ئایا دانایی بانگەواز ناکات؟ ئەی تێگەیشتن دەنگی خۆی هەڵنابڕێت؟ |
2 On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.
| لەسەر لووتکەی بەرزاییەکان، لەسەر ڕێگاکان، لە چواڕیانەکان ڕادەوەستێت. |
3 Beside the gates, at the entry of the city, at the entry doors, she cries aloud:
| لەلای دەروازەی شارەکان، لەبەردەم دەرگاکان، هاوار دەکات: |
4 “I call to you men! I send my voice to the sons of mankind.
| «ئەی خەڵکینە، بۆ ئێوە بانگ دەکەم، دەنگم بۆ ئادەمیزادە. |
5 You simple, understand prudence! You fools, be of an understanding heart!
| ساویلکەکان، فێری ژیری بن، گێلەکان، فێری تێگەیشتن بن. |
6 Hear, for I will speak excellent things. The opening of my lips is for right things.
| گوێ بگرن، چونکە باسی شتی بەرزتان بۆ دەکەم، کردنەوەی لێوەکانم بۆ ڕاستەڕێییە. |
7 For my mouth speaks truth. Wickedness is an abomination to my lips.
| ڕاستگۆیی وێردی دەممە، خراپەش قێزەونە بۆ لێوەکانم. |
8 All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.
| قسەکانی دەمم هەموو ڕاستودروستن، هیچ فێڵ یان خواروخێچی تێدا نییە. |
9 They are all plain to him who understands, right to those who find knowledge.
| هەموو ڕێکن لای کەسی تێگەیشتوو، ڕاستەڕێیە لای ئەوانەی زانیاری دەدۆزنەوە. |
10 Receive my instruction rather than silver, knowledge rather than choice gold.
| تەمبێکردن لە من وەربگرن نەک زیو، زانیاریش زیاتر لە زێڕی پوختەکراو، |
11 For wisdom is better than rubies. All the things that may be desired cannot be compared to it.
| چونکە دانایی لە یاقووت باشترە، هەرچی ئارەزووی دەکەیت نابێتە هاوتای. |
12 “I, wisdom, have made prudence my dwelling. Find out knowledge and discretion.
| «من داناییم، لەگەڵ ژیریدا نیشتەجێم، زانیاری و سەلیقەم هەیە. |
13 The fear of the LORD is to hate evil. I hate pride, arrogance, the evil way, and the perverse mouth.
| ئەوەی لەخواترس بێت، ڕقی لە خراپە دەبێت، من ڕقم لە لووتبەرزی و خۆبەزلزانییە، لە ڕێگای خراپ و لە قسەی بە فێڵە. |
14 Counsel and sound knowledge are mine. I have understanding and power.
| ڕاوێژ و دانایی تەواو هی منن، تێگەیشتن هی منە، هێز هی منە. |
15 By me kings reign, and princes decree justice.
| بە منەوە پاشاکان پاشایەتی دەکەن و فەرمانڕەوایان بە ڕاستودروستی یاسا دەردەکەن. |
16 By me princes rule, nobles, and all the righteous rulers of the earth.
| بە منەوە میرەکان میرایەتی دەکەن، بەگەکان و هەموو ئەوانەی بە ڕاستودروستی دادوەری دەکەن. |
17 I love those who love me. Those who seek me diligently will find me.
| من ئەوانەم خۆشدەوێت کە منیان خۆشدەوێ، ئەوانەش کە بە پەرۆشەوە بەدوامدا دەگەڕێن، دەمدۆزنەوە. |
18 With me are riches, honor, enduring wealth, and prosperity.
| دەوڵەمەندی و ڕێزداری لەلای منە، ڕاستودروستی و ئەو سامانەی کە دەمێنێتەوە. |
19 My fruit is better than gold, yes, than fine gold, my yield than choice silver.
| بەرهەمی من لە زێڕ باشترە، لە زێڕی بێگەردیش، دەغڵیشم لە زیوی پوختەکراو باشترە. |
20 I walk in the way of righteousness, in the middle of the paths of justice,
| بە ڕێچکەی ڕاستودروستیدا دەڕۆم، لەسەر ڕێبازی دادپەروەری، |
21 that I may give wealth to those who love me. I fill their treasuries.
| تاکو سامان بکەمە میرات بۆ ئەوانەی منیان خۆشدەوێت و ئەمبارەکانیان پڕ بکەم. |
22 “The LORD possessed me in the beginning of his work, before his deeds of old.
| «یەزدان لە سەرەتای بەدیهێنانەکەی منی دروستکرد، هەر لە کۆنەوە لەپێش کارەکانی. |
23 I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth existed.
| لە ئەزەلەوە من دامەزراوم، لە سەرەتاوە، لەپێش زەوی. |
24 When there were no depths, I was born, when there were no springs abounding with water.
| هێشتا زەریاکان نەببوون من بەدیهێنراوم، هێشتا کانییە پڕ ئاوەکان نەبوون. |
25 Before the mountains were settled in place, before the hills, I was born;
| پێش ئەوەی چیاکان بچەسپێن، پێش گردەکان، من بەدیهێنراوم، |
26 while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
| هێشتا نە زەوی و نە پانتاییەکانی دروستکردبوو، نە سەرەتای خۆڵی زەوی. |
27 When he established the heavens, I was there. When he set a circle on the surface of the deep,
| کاتێک کە ئاسمانی جێگیر کرد من لەوێ بووم، کاتێک کە هێڵی ئاسۆی بەسەر قووڵاییدا کێشا، |
28 when he established the clouds above, when the springs of the deep became strong,
| کاتێک کە هەوری لە ئاسمان ڕاگرت و سەرچاوەی قووڵاییەکانی چەسپاند، |
29 when he gave to the sea its boundary, that the waters should not violate his commandment, when he marked out the foundations of the earth,
| کاتێک کە سنووری بۆ دەریا کێشا بۆ ئەوەی ئاوەکان فەرمانی ئەو نەشکێنن، کاتێک کە بناغەی زەوی داڕشت. |
30 then I was the craftsman by his side. I was a delight day by day, always rejoicing before him,
| لەگەڵ ئەو وەستایەکی لێزان بووم، ڕۆژبەڕۆژ شادمانی ئەو بووم، هەمیشە لەبەردەمیدا دڵخۆش بووم، |
31 rejoicing in his whole world. My delight was with the sons of men.
| لە زەوییە ئاوەدانەکەی دڵخۆش دەبووم، لەگەڵ ئادەمیزاد شادمان بووم. |
32 “Now therefore, my sons, listen to me, for blessed are those who keep my ways.
| «ئەی کوڕینە، ئێستاش گوێم لێ بگرن، خۆزگە دەخوازرێ بەوانەی ڕێگای من دەپارێزن. |
33 Hear instruction, and be wise. Do not refuse it.
| گوێ لە تەمبێکردن بگرن و دانا بن، پشت گوێی مەخەن. |
34 Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at my door posts.
| خۆزگە دەخوازرێ بەو کەسەی گوێم لێ دەگرێت، ڕۆژبەڕۆژ لەلای دەرگاکەم ئاگادارە، لەلای دەروازەی دەرگاکەم ئێشک دەگرێت، |
35 For whoever finds me finds life, and will obtain favor from the LORD.
| چونکە ئەوەی من بدۆزێتەوە، ژیان دەدۆزێتەوە، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت. |
36 But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death.”
| بەڵام ئەوەی من نەدۆزێتەوە زیان بە خۆی دەگەیەنێت، هەموو ئەوانەی ڕقیان لە منە، مردنیان خۆشدەوێت.» |
